ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ: Χίλια μύρια κύματα μακριά…
Ώρες ώρες μερεύουμε με τη χορδή της λύρας δεμένος πισθάγκωνα στο μεσιανό κατάρτι
Γιάννης Μαρκόπουλος – 18/3/1939-10 /6/2023
«Ήταν το 2006 θαρρώ σε ένα φεστιβάλ στην Πανεπιστημιούπολη στα Ιλίσια που σου έσφιξα το χέρι και σε ρώτησα “πότε θα κάνει ξαστεριά”. Κάθε μάχη μου είπες θα φανερώνει κι ένα αστέρι, χαμένη –κερδισμένη δεν έχει σημασία. Καλό ταξίδι τεράστιε Γιάννη Μαρκόπουλε».
Είναι ένα μόνο από τα αμέτρητα αντίο στον Γιάννη Μαρκόπουλο, ο οποίος δεν είναι πια μαζί μας. Από τη στιγμή της αναγγελίας του θανάτου του, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωση κατακλύστηκαν από μηνύματα ανθρώπων, οι οποίοι θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να αποχαιρετίσουν ένας από τους μεγαλύτερους δημιουργούς του τόπου.
«Κάθε μάχη φανερώνει και ένα αστέρι, χαμένη – κερδισμένη, δεν έχει σημασία». Συχνά χρειάζεται μόνο μία κουβέντα για να σε κάνει να δεις τα πράγματα διαφορετικά. Και τελικά, αυτό είναι που χάνουν οι συγγενείς και οι στενοί φίλοι, και ακολούθως όλοι εμείς. Χάνουμε τον άνθρωπο, ο οποίος αναπνέει, ζει, μιλά, παρεμβαίνει, δίνει άλλο νόημα στις ζωές των άλλων. Τα τραγούδια μένουν και θα μείνουν για
πάντα. Περιπλανώνται ελεύθερα στο χώρο και τον χρόνο, αργά και σταθερά, σαν όμορφες γαλέρες που διασχίζουν τα κύματα της ιστορίας. Ο άνθρωπος έφυγε, και πλέον μόνο αυτές οι μελωδίες θα θυμίζουν τα λόγια και τα χρόνια του.
Και δεν ήταν και λίγα, ούτε τα χρόνια του σε αυτή τη γη, ούτε πολύ περισσότερο όσα πέτυχε στο διάστημα της μεγάλης συνθετικής του πορείας. Οι περισσότεροι Έλληνες διανοούμενοι
και καλλιτέχνες, οι οποίοι έφυγαν από την Ελλάδα, είτε στη διάρκεια του εμφυλίου ή της χούντας, πήγαιναν στο Παρίσι. Ο Μαρκόπουλος πήγε στο Λονδίνο και μεταξύ πολλών άλλων επιτευγμάτων συνέθεσε τους πρώτους Πυρρίχιους χορούς, οι οποίοι ανέβηκαν το 1968 από την ορχήστρα Concertante του Λονδίνου στο Queen Elizabeth Hall, ενώ έγραψε και τη μουσική για την Τρικυμία του Σαίξπηρ, που ανέβηκε από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας, σε σκηνοθεσία David Jones. Στις μεγάλες του διεθνείς επιτυχίες συμπεριλαμβάνεται και η μουσική για την τηλεοπτική σειρά του BBC «Who pays the Ferryman?», με το μουσικό θέμα να παραμένει για μήνες στην κορυφή του βρετανικού Hit-Parade.
Αυτά ενδεικτικά, ώστε να γίνεται πλήρως αντιληπτό ότι σπουδαίες προσωπικότητες σαν τον Μαρκόπουλο δεν «είχαν ανάγκη» την Ελλάδα. Η Ελλάδα τους είχε και τους έχει ανάγκη. Γι’ αυτό και το 69’ ο συνθέτης αποφασίζει να γυρίσει στη χώρα της ανηλεούς δικτατορίας, προκειμένου να συμβάλλει ενεργότερα στην οργάνωση του κινήματος και την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Το γεγονός της επιστροφής του αποδεικνύει τη βαθιά του πίστη τόσο στο δημοκρατικό ιδεώδες, όσο και στον τόπο που τον γέννησε. Την ίδια πίστη, αισθάνεται κανείς ακούγοντας τα τραγούδια του, όπου κυριαρχεί το στοιχείο της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής, εμφανώς περισσότερο από τους ομότεχνούς του.
Τα ριζίτικα, το σαντούρι, η λύρα, είναι σχεδόν πάντα εκεί. Οι επιρροές της κλασικής συμφωνικής μουσικής έρχονται να συμπληρώσουν ιδανικά μία ακόμη μελωδία, που αφηγείται μια ιστορία για τον έρωτα, την αγάπη, τους συντρόφους, την πατρίδα, την ανθρωπότητα. Χιλιάδες μελωδίες, χιλιάδες μαλαματένια λόγια και τώρα χιλιάδες κύματα, τον ταξιδεύουν μακριά. Ο βραχνός προφήτης δεν είναι πια εδώ.
Ο εκδότης