«Το παιχνίδι του καλαμαριού» (Squid Game): προσχεδίασμα του μέλλοντος του πλανήτη;

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”148495″ img_size=”full”][vc_column_text]

Το γεγονός ότι η νοτιοκορεατική σειρά «Το παιχνίδι του καλαμαριού», που σαρώνει στο Netflix, στην οποία εκατοντάδες άνθρωποι καταχρεωμένοι ή πάμπτωχοι, απόβλητοι, χωρίς μέλλον, διαγωνίζονται σε διάφορα αλλόκοτα παιδικά «παιχνίδια» με έπαθλο εκατομμύρια δολάρια αλλά με ρίσκο να θανατωθούν με βάναυσο τρόπο, όπως τελικά συμβαίνει με τους χαμένους, έχει προέλευση τη Νότια Κορέα, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Εχουμε δει εξαιρετικές νοτιοκορεατικές ταινίες, αλλά δυσκολεύομαι να θυμηθώ κάποια που να μην εστιάζεται στην υπέρμετρη βία («Το παιχνίδι με τη φωτιά», «Τα παράσιτα», «Pieta», κ.ο.κ.).

Γιατί όμως από τη Νότια Κορέα; Μας το εξηγεί ο Franco Berardi, Ιταλός κοινωνιολόγος: «Στο τέλος του 20ού αιώνα, ύστερα από δεκαετίες πολέμων, ταπεινώσεων, λιμού και φρικτών βομβαρδισμών, τόσο το φυσικό όσο και το ανθρωπολογικό τοπίο αυτής της χώρας μετατράπηκαν σε ένα είδος κατεστραμμένης αφαίρεσης. Η ανθρώπινη ζωή και η πόλη υποτάχτηκαν πειθήνια στον μετασχηματισμό τον οποίο επέφερε η υψηλότερη μορφή σύγχρονου μηδενισμού. Η Νότια Κορέα είναι το επίπεδο μηδέν του κόσμου, προσχεδίασμα του μέλλοντος του πλανήτη…

»Μετά την αποικιοκρατία και τους πολέμους, μετά τη δικτατορία και τον λιμό, ο νους του Νοτιοκορεάτη, απελευθερωμένος από το φορτίο του φυσικού σώματος, μπήκε εύκολα στην ψηφιακή σφαίρα έχοντας επίπεδο πολιτισμικής αντίστασης χαμηλότερο από εκείνο όλων σχεδόν των πληθυσμών στον κόσμο. Κατά τη γνώμη μου –συνεχίζει o Berardi–, αυτός είναι ο λόγος για την απίστευτη οικονομική αποδοτικότητα που επέδειξε αυτή η χώρα τα χρόνια της ηλεκτρονικής επανάστασης. Στην κενή πολιτισμική σφαίρα ο ατομικισμός σε ακραίο βαθμό χαρακτηρίζει την κορεατική εμπειρία, η οποία οδηγεί ταυτοχρόνως στην τελική καλωδίωση του συλλογικού νου.

»Αυτές οι μοναχικές μονάδες περπατούν στον χώρο της πόλης σε συνεχή τρυφερή αλληλεπίδραση με τις εικόνες, τα tweets, τα παιχνίδια στη μικρή οθόνη τους, εντελώς απομονωμένες μεταξύ τους και πλήρως καλωδιωμένες στην ομαλή διασύνδεση της ροής.

»Η Νότια Κορέα έχει το υψηλότερο ποσοστό αυτοκτονιών στον κόσμο. Η αυτοκτονία είναι η συνηθέστερη αιτία θανάτου για άτομα κάτω των 40 ετών. Είναι ενδιαφέρον ότι την τελευταία δεκαετία στη Νότια Κορέα οι αυτοκτονίες διπλασιάστηκαν […] Στη διάρκεια δυο γενεών η κατάσταση βελτιώθηκε αναμφισβήτητα από την άποψη των εισοδημάτων, της διατροφής […] αλλά το τίμημα αυτής της βελτίωσης ήταν η ερημοποίηση της καθημερινής ζωής και η επισφαλής απασχόληση, που σημαίνει επίσης αχαλίνωτο ανταγωνισμό[…]

»Ομως η σημερινή αποξένωση είναι μια κόλαση άλλου είδους. Η εντατικοποίηση του ρυθμού εργασίας, η ερήμωση του τοπίου και η εικονική συναισθηματική ζωή συνδυάζονται μεταξύ τους και δημιουργούν τόσο μεγάλη μοναξιά και απόγνωση που είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να αρνηθούν αυτή την κατάσταση και να αντιταχθούν[…] Η απομόνωση, ο ανταγωνισμός, η απουσία νοήματος, οι καταναγκαστικές εμμονές και η αποτυχία οδηγούν κάθε χρόνο 28 άτομα ανά 100.000 (14.000 στο σύνολο του πληθυσμού) να καταφέρνουν να αποδράσουν επιτυχώς από αυτή την κατάσταση και πολύ περισσότερα άτομα να το επιχειρούν ανεπιτυχώς[…]».

Τι μπορεί να σημαίνει η εισβολή και η ενθουσιώδης υποδοχή και αποδοχή της νοτιοκορεατικής κουλτούρας στη Δύση, είτε αφορά τη μουσική, τη μεγάλη οθόνη και τώρα την τηλεόραση με «Το παιχνίδι του καλαμαριού», που όπως ομολογεί η Netflix είναι η πιο πετυχημένη σειρά στην ιστορία της; Σημαίνει ότι η Δύση μετά το 1989, στις συνθήκες του νεοφιλελευθερισμού, συναντά και ενσωματώνει βαθμιαία τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της Κορέας.

Διότι στις συνθήκες του νεοφιλελευθερισμού, η βεβαιότητα των συλλογικοτήτων και η αλληλεγγύη έχουν χαθεί και ο εργαζόμενος, με την αβεβαιότητα στην εργασία, προκειμένου να διασφαλίσει την επιβίωση στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, αναδεικνύει τα πλέον αρνητικά χαρακτηριστικά του. Ο Κεν Λόουτς στον διάλογό του με τον Εντουάρ Λουί τονίζει «πως όταν συμμετέχει κανείς σε μια συλλογικότητα, σε μια κοινότητα, σε οποιαδήποτε οργάνωση μετέχουν πολλοί άνθρωποι, έρχεται στην επιφάνεια ο καλύτερος εαυτός του».

Ομως όλα αυτά έχουν πλέον χαθεί, με την τηλεργασία η απομόνωση εντείνεται και ο καθένας πλέον θα είναι εντελώς μόνος να αντιπαλέψει όλους τους άλλους. Οπως σημειώνει ο Ενζο Τραβέρσο, «αυτό οφείλεται στο ανθρωπολογικό μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού, που διαπλάθει τους τρόπους της σκέψης μας και τις συμπεριφορές μας, επιβάλλοντας την ιδεολογία της αγοράς ως πολιτική θρησκεία του καιρού μας. Αυτή η νέα πολιτική θρησκεία βάζει το άτομο στο κέντρο των πάντων και του επιβάλλει να οργανώσει τη ζωή του σαν επιχειρηματική δραστηριότητα, φέρνοντάς το σε ανταγωνισμό με όλους τους άλλους. Αυτή η πολιτική θρησκεία αξιώνει μια απόλυτη “ελευθερία” του ατόμου, που στην πραγματικότητα είναι μια μορφή υποταγής και αλλοτρίωσης», ένας άκρατος ανταγωνισμός και, όντας πλέον ανυπεράσπιστος από συλλογική προστασία, πρέπει μόνος να συγκρουστείς μέχρις εσχάτων για να επιβιώσεις.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Πηγή: efsyn.gr[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]