Το λατινικό πείραμα στην Ε.Ε. και το 4%

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”94543″ img_size=”full”][vc_column_text]

Του Γιάννη Σιώτου*

Σε δηλώσεις που είχε κάνει στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt τον Ιούνιο, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για ποσοστό ανάπτυξης 4%. «Είναι απόλυτα ρεαλιστικό για μια οικονομία, που στα χρόνια της κρίσης έχασε το ¼ της αποδοτικότητάς της και σήμερα σε σχέση με το ΑΕΠ της έχει το ήμισυ των επενδύσεων σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο». Σε αυτό το 4% φαίνεται ότι έχει βασίσει πολλές ελπίδες. «Θα επαναδιαπραγματευθούμε το χρέος, και όταν οι δανειστές μας δουν ότι η πολιτική οικονομικής ανάπτυξης σημειώσει επιτυχία, μπορούμε να μιλήσουμε και για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων…»

Όλες οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτό το 4% στο ορατό μέλλον είναι ανέφικτο. Η τουριστική ροή δεν φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε νέο ρεκόρ αφίξεων και εισπράξεων. Τα στοιχεία των εξαγωγών δείχνουν επίσης ότι πολύ απέχουν από το αναπτυξιακό «μπουμ». Το ίδιο ισχύει και για την εσωτερική κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Αναρωτιέται εύλογα κανείς πώς θα αντιμετωπίσει ο Έλληνας πρωθυπουργός την ενδεχόμενη διάψευση των προσδοκιών του για την ανάπτυξη; Θα καθαρίσει με ένα «συγγνώμη, λάθος», όπως άλλωστε έκαναν όλοι οι προηγούμενοι πρωθυπουργοί της χώρας; Ή μήπως θα επιμείνει στο 4%, επιβάλλοντας νέες, πιο επώδυνες πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης που θα συνδυάζονται με «δώρα» στα τυχοδιωκτικά κεφάλαια για να τα προσελκύσει –έστω και για λίγο– στην Ελλάδα;

Προς το παρόν, προτιμά να κρατά κλειστά τα χαρτιά του και να απολαμβάνει την περίοδο χάριτος. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες από τις παρεμβάσεις του δείχνουν ότι έχει αποφασίσει πώς θα κινηθεί και ήδη κάνει τις κατάλληλες μανούβρες επικοινωνιακής διαχείρισης. Το «επιτελικό κράτος», η παρέμβαση που επιχειρεί στις ρυθμιστικές αρχές, η αποδόμηση του συνταξιοδοτικού, οι ρυθμίσεις για το Ελληνικό και η στρατηγική της απαξίωσης της ΔΕΗ, είναι σαφείς ενδείξεις για το τι πρόκειται να επακολουθήσει τους επόμενους μήνες. Με επιχείρημα ότι το 4% θα ανοίξει τον δρόμο για διαπραγματεύσεις, τόσο για το χρέος όσο και για τα πρωτογενή πλεονάσματα, θα ξεκινήσει να ξεδιπλώνει την ατζέντα την οποία είχε από την αρχή στο μυαλό. Πρόκειται για την παμπάλαιη πολιτική των διλημμάτων, που επιτρέπει πολιτικές που δεν θα έχουν ούτε όρια ούτε φραγμούς ούτε αναστολές, στην κατεδάφιση των τελευταίων προμαχώνων του κοινωνικού κράτους.

Αν αποκωδικοποιήσει κανείς τις δηλώσεις των υπουργών του, τότε μπορεί να αντιληφθεί τον τρόπο με τον οποίο θα επιχειρήσει να κατεδαφίσει ό,τι έχει παραμείνει όρθιο σε αυτά τα δέκα χρόνια της μνημονιακής λαίλαπας: Θα εφευρίσκει αδιέξοδα και στη συνέχεια θα προωθεί τις λύσεις, οι οποίες θα διαπνέονται από το δόγμα τού «πονάει χέρι κόψει κεφάλι» και αν δεν «πονάει χέρι θα κανονίσουμε να πονέσει». Ενα δόγμα που για να γίνει πράξη χρειάζεται πιστούς και αφοσιωμένους τεχνοκράτες και πρόθυμους πολιτικούς. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτού του είδους οι πολιτικές δεν είναι ούτε καν πρωτότυπες. Αρκεί να μελετήσει κανείς τον τρόπο που πολιτεύτηκε ο Μάκρι στην Αργεντινή ή που πολιτεύεται ο Μπολσονάρο στη Βραζιλία για να αντιληφθεί ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι απλώς ένας… αντιγραφέας. Και παντού όπου εφαρμόζονται, συνοδεύονται από οικονομική περιθωριοποίηση των αδυνάτων και κοινωνικό διχασμό.

Όμως ο μεγάλος κίνδυνος που ελλοχεύει, τον οποίο σήμερα ελάχιστοι αντιλαμβάνονται και ακόμα λιγότεροι προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν, είναι ότι πιθανότατα ο κ. Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να καταστήσει την Ελλάδα την ευρωπαϊκή εκδοχή του λατινοαμερικανικού μοντέλου διακυβέρνησης. Το σίγουρο είναι ότι αν δεν υπήρχαν κάποιες ευρωπαϊκές θεσμικές ασφαλιστικές δικλίδες, πολλοί από τους «τεχνοκράτες» και τους «πρόθυμους» που πλαισιώνουν τον πρωθυπουργό δεν θα δίσταζαν να εφαρμόσουν αυτούσιες τις λατινοαμερικανικές εκδοχές των συνταγών της σχολής του Σικάγου.

Μέχρι στιγμής, η αντιπολίτευση –μείζων και ελάσσων– με τη στάση της δείχνει ότι έχει υποτιμήσει αυτόν τον σχεδιασμό και αντιμετωπίζει αποσπασματικά τις πολιτικές «πρωτοβουλίες» που εκδηλώνονται. Άραγε δεν έχει αντιληφθεί ότι χωρίς το δόγμα «του νόμου και της τάξης» το ξεπούλημα της ΔΕΗ θα γίνει πολύ πιο δύσκολο; Δεν έχει αντιληφθεί ότι τα «δωράκια» στους «επενδυτές» χωρίς τη θεωρία της ανάπτυξης του 4% δεν μπορούν να περάσουν στην κοινή γνώμη; Δεν έχει καταλάβει ότι χωρίς τις θεωρίες περί πανεπιστημιακού ασύλου και αυτοδύναμου σχολείου δεν θα μπορέσουν να εισβάλουν οι ιδιώτες «σωτήρες» στην παιδεία; Δεν βλέπουν ότι το αμέσως επόμενο βήμα στο δόγμα της «τάξης» είναι η επιβολή της από τα σχολεία μέχρι φυλακές με ιδιωτικούς στρατούς;

Μήπως θα έπρεπε το γρηγορότερο να ζητήσουν από τον κ. Μητσοτάκη να απαντήσει στο πιο απλό ερώτημα: «Τι είναι διατεθειμένος να προσφέρει για το 4%;»

* δημοσιογράφος, συγγραφέας[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]