ΤΟ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ: Ψωμί και άλλα είδη πολυτελείας

-Γεια σας!
-Καλησπέρα.
-Πως είστε;
-Πως να είμαι κορίτσι μου, το παλεύω. Μέρα τη μέρα πλέον.
-Ελάτε τώρα, δε σας θέλω έτσι!
-Ούτε εγώ με θέλω έτσι τσούπα μου, αλλά… τι να κάνουμε… Τέλος πάντων! Βάλε μου σε παρακαλώ λίγο ψωμάκι.
-Βεβαίως, τι θα θέλατε;
-Να, βάλε μου εκείνο.
-Το πολυτελείας;
-Ναι όπως το ‘πες. Πολυτελείας! Όχι, το προζυμένιο θέλω, αλλά κι αυτό πολυτελείας είναι! Όλοι οι τύποι ψωμιού από τούδε και στο εξής θα θεωρούνται είδη πολυτελείας. Ποιο χαβιάρι και ποιος αστακός; Ψωμάκι, μ’ ακούς, ψωμάκι. Αυτό θα είναι στο μέλλον το μεγαλύτερο είδος πολυτελείας.
-Εντάξει, εδώ που τα λέμε δεν έχετε κι άδικο. Και γω που μιλάω κάθε μέρα με τόσο κόσμο, όλοι μοιάζουν να τα έχουν χαμένα. Αλλά εγώ επιμένω: Θα πρέπει πάντα τα πράγματα να τα βλέπουμε αισιόδοξα.
-Τσουπα μου και εσύ που είσαι νέο κορίτσι και θες να ζήσεις, και πρέπει να ζήσεις, δίκιο έχεις. Αλλά δυστυχώς η αισιοδοξία δεν τρώγεται. Όσο και να το παραβλέπεις αυτό, κάποια στιγμή το άδειο στομάχι θα ασκήσει υπόκωφη διαμαρτυρία. «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία». Αυτό δεν απαιτούσε η νεολαία της γενιάς μου; Όχι τυχαία. Πρέπει κανείς να έχει δικαίωμα να εργαστεί για το ψωμί, πρέπει κανείς να έχει δικαίωμα να μορφωθεί, και τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, πρέπει κανείς να είναι ελεύθερος να ακολουθήσει το δρόμο του. Τέλος πάντων, τι τα θες… Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Σειρά σας τώρα. Έλα, κράτησε αυτά γιατί σε έπρηξα με τις μωρολογίες μου.
-Μην το ξαναπείτε αυτό! Έτσι που είναι η δουλειά μας, αν δεν ανταλλάξουμε και δυο κουβέντες, σε εντελώς ανθρώπινο επίπεδο, δε βγαίνει με τίποτα το πράγμα. Χώρια που εγώ δεν ήμουν ποτέ ιδιαίτερα καλή στο διάβασμα, αλλά ήμουν εξαιρετική στο να ακούω τους άλλους. Οπότε μιλήστε ελεύθερα γιατί συνομιλώντας και κυρίως ακούγοντας τι έχουν να πουν οι άλλοι, μαθαίνεις πολλά, πάρα πολλά και κερδίζεις ακόμα περισσότερα. Ορίστε, τα ρέστα σας. Σας ευχαριστώ πολύ.
-Και γω σ’ ευχαριστώ. Να είσαι καλά και να μη το βάλεις ποτέ κάτω. Έρχονται δύσκολες μέρες. Θα πρέπει όλα τα νέα παιδιά να δείξετε αντοχή και να έχετε κριτήριο για τα πράγματα. Θα μου πεις, «ο βρεγμένος δε φοβάται τη βροχή». Η δική σας γενιά χαρακτηρίστηκε εκ των προτέρων «χαμένη». Ξαφνικά βρεθήκατε σε συνθήκες μνημονίων, να δουλεύετε με τον υποκατώτατο, αυτήν την αισχρή ρύθμιση, λες και αν είσαι νέος, έχεις μικρότερο δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση. Ωστόσο, εκείνη η μακρά περίοδος δεν έχει σχέση με αυτό που έρχεται και θα σου εξηγήσω αμέσως το «γιατί» μέσα σε δυο τρεις προτάσεις.
-Παρακαλώ.
-Παρόλες τις ομολογουμένως φοβερές δυσκολίες εκείνων των «μαύρων» χρόνων, η διατροφή δεν αποτελούσε ποτέ ζήτημα για τον Έλληνα. Χοντρικά το ίδιο ισχύει για το ρεύμα και τη βενζίνη. Περάσαμε τρομερές δυσκολίες αλλά τουλάχιστον στην επαρχία, η διατροφή δεν ήταν ποτέ διακύβευμα. Ένα πιάτο φαΐ υπήρχε για τον καθένα. Τώρα φαίνεται ότι θα πούμε το ψωμί ψωμάκι. Θα το δεις. Ήδη το κρέας πωλείται σε τιμές αστακού. Ήδη, αν έχεις το αμάξι σου φουλαρισμένο με βενζίνη θεωρείσαι προνομιούχος. Ήδη, αν έχεις εξοφλήσει τους λογαριασμούς του ρεύματος θεωρείσαι εύπορος. Έχεις δηλαδή αρκετούς πόρους για να ζήσεις. Διάγεις πολυτελέστατο βίο! Άντε να είσαι καλά και το νου σου.
-Καλό μεσημέρι, καλή συνέχεια να έχετε.
-Κι εσύ κορίτσι μου.