Τέλος στην πολυετή εγκατάλειψη της περίφημης «Καζάρμας» στην παραλία του Καϊάφα βάζει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας, καθώς αποφασίστηκε να δρομολογηθούν οι αναγκαίες ενέργειες για τη στερέωσή της και να αποτραπεί ο κίνδυνος κατάρρευσης.
Η Υπηρεσία ενέταξε τη στερέωση του μνημείου στο πρόγραμμά της και ήδη έχει γίνει η πρώτη αυτοψία από αρχαιολόγο, μαζί με καθαρισμό του εσωτερικού, για να διαπιστωθούν τα προβλήματα στατικότητας και η γενικότερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Τα επόμενα βήματα προβλέπουν αυτοψία από μηχανικό και στη συνέχεια θα καταρτιστεί το χρονοδιάγραμμα των απαραίτητων εργασιών για να στερεωθεί το μνημείο, με ταυτόχρονη αναζήτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης.
Παράλληλα, οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας έχουν ξεκινήσει την έρευνα για την ταυτοποίηση και τη χρονολόγησή του, προκειμένου να αποκτήσουν όσο το δυνατόν πληρέστερη και ακριβέστερη εικόνα.
Από τις μέχρι τώρα πληροφορίες, φαίνεται ότι πρόκειται για ένα οχυρωματικό έργο, το οποίο όμως δεν φαίνεται να εντάσσεται σε ένα γενικότερο δίκτυο τέτοιων έργων, αφού δεν υπάρχει άλλο σε κοντινή απόσταση. Η χρονολόγησή του είναι επίσης δύσκολο να γίνει με ακρίβεια τη δεδομένη στιγμή, καθώς τα στοιχεία είναι πολύ λίγα. Εικάζεται ότι πρόκειται για έργο που κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο.
Η αρχαιολόγος και προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, κα Νάνσυ Ράλλη, η οποία και διενήργησε την πρώτη αυτοψία, δήλωσε στην «Πρωινή» πως η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας ήδη έχει σχεδιάσει τα επόμενα βήματα για να αποτραπεί η πιθανή κατάρρευσή του.
«Είναι ένα μνημείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για το οποίο δεν υπάρχουν μαρτυρίες και πολλές πληροφορίες. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας το έχει εντάξει στο πρόγραμμά της. Έχει ήδη γίνει αυτοψία από αρχαιολόγο και θα ακολουθήσει αυτοψία μαζί με μηχανικό το προσεχές χρονικό διάστημα για να ελεγχθεί η στατικότητά του και στη συνέχεια να ξεκινήσουμε τη στερέωσή του. Ταυτόχρονα, συνεχίζεται από την πλευρά μας η διερεύνηση για την ταυτοποίηση και τη χρονολόγησή του», ανέφερε η κα Ράλλη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για ένα κτίσμα που είναι σήμα κατατεθέν της παραλίας και το οποίο συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των επισκεπτών του Καϊάφα, οι οποίοι δεν χάνουν την ευκαιρία να το φωτογραφίζουν, εκφράζοντας την απογοήτευσή τους για το ότι δεν έχει γίνει μέχρι τώρα.
Ο πύργος στον Καϊάφα δε χτίστηκε για την οχύρωση της παραλίας, αλλά για την επιτήρηση των ακτών και την ενημέρωση των κατοίκων, σε περίπτωση που πλησίαζαν από την ανοιχτή θάλασσα πειρατές ή άλλοι εισβολείς. Η ειδοποίηση γινόταν με “μάσκουλα” δηλαδή κανονιοβολισμούς. Τέτοιοι πύργοι υπήρχαν και σε άλλα μέρη της Πελοποννήσου (υπήρχε δίκτυο), ελάχιστοι σώθηκαν. Πράγματι χτίστηκαν κατά τη δεύτερη Βενετοκρατία (1689-1715) με πρωτοβουλια του προνοητή Γκριμάνι (ο ίδιος έκανε και την απογραφή του 1700). Δυστυχώς ούτε η αρχαιολογική υπηρεσία, ούτε οι τοπικές αρχές (δήμοι, νομαρχία κλπ) ούτε οι πολίτες ή οι πρόσκοποι κλπ, δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον για τον μικρό αυτό πύργο, που κάποτε αποτελούσε σήμα κατατεθέν του Καϊάφα. Μέσα στην πολυπραγμοσύνη της μεταπολίτευσης αφέθηκε να καταρεύσει, αφού πρώτα έγινε καφετέρια και δημόσιος σκατών. Δεν βρέθηκε καμία υπηρεσία, σύλλογος ή ενεργός πολίτης να τον “υιοθετήσει”. Τώρα έχει γίνει ένα σκιάχτρο για να κουρνιάζουν τα θαλασσοπούλια και αποκαλύπτει την αβελτηρία του νεο-ελληνικού κράτους. Άρα το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να γκρεμίσουμε και το υπόλοιπο μέρος που παραμένει όρθιο σε άθλια κατάσταση. Για την ζωή στην πελοπόννησο κατά την β’ Βενετοκρατία, αναζητείστε εργασίες του Πήτερ Τόπιν (Peter Toppin) και άλλων ερευνητών εκείνης της περιόδου.