Συναρπαστικό ταξίδι ανά τους αιώνες του μικρασιατικού ελληνισμού
Εγκαινιάστηκε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας η επετειακή έκθεση για την Μικρά Ασία από το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Μικραιατικών Σπουδών
-Ο Ηλείος ερευνητής και συγγραφέας Ανδρέας Μπαλτάς επιστημονικός σύμβουλος για το κομμάτι της έκθεσης που αφορά στον αθλητισμό.
Επιμέλεια Ελένη Παπαδοπούλου
Έναν πραγματικό θησαυρό, γεμάτο Μικρά Ασία, κρύβει η επετειακή έκθεση «Μικρά Ασία, Λάμψη, Καταστροφή, Ξεριζωμός, Δημιουργία» που συνδιοργάνωσαν το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών παρουσιάζοντας το χρονικό του μικρασιατικού ελληνισμού και την οποία εγκαινίασε με ιδιαίτερη συγκίνηση την Τετάρτη το βράδυ, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, παρουσία του πρωθυπουργού.
Μάλιστα, την δική του σφραγίδα σε ένα μέρος της έκθεσης, αυτό που αφορά το κομμάτι στον αθλητισμό, έχει βάλει και ένας Ηλείος, ο εκπαιδευτικός και Διδάκτωρ Ιστορίας Ανδρέας Μπαλτάς που εδώ και αρκετά χρόνια ασχολείται με την έρευνα της Μικρασιατικής καταστροφής και το προσφυγικό του 1922, συγγράφοντας και αρκετές μελέτες και βιβλία για το τεράστιο αυτό κεφάλαιο της ιστορίας. Μάλιστα το τελευταίο του βιβλίο που κυκλοφόρησε είναι «Τα αθλητικά σωματεία των προσφύγων στο Μεσοπόλεμο 1922-1940» από τις εκδόσεις Μπαλτάς, με ένα επίσης εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό που παρουσιάζεται και στην εν λόγω έκθεση του Μουσείου Μπενάκη. Ο Μικρασιατικός ελληνισμός έφερε την πλούσια αθλητική και πολιτιστική του παράδοση στους νέους τόπους που ρίζωσε και είχε σημαντική συμβολή στην επανεκκίνηση και αναγέννηση του αθλητισμού σε μία Ελλάδα που είχε χάσει σημαντικό μέρος του ανδρικού πληθυσμού στα μέτωπα μίας ολόκληρης δεκαετίας.
Η επιμέλεια της επετειακής έκθεσης ανήκει στην ιστορικό τέχνης Εβίτα Αράπογλου,την οποία συνεχάρη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως και διευθυντή του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, ακαδημαϊκό Πασχάλη Κιτρομηλίδη, τους ερευνητές του Κέντρου, τον επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη Γιώργη Μαγγίνη, τους επιμελητές του Μουσείου και όλους όσους εργάστηκαν για την πραγματοποίηση της. Άλλωστε όπως τόνισε και η κ. Σακελλαροπούλου πρόκειται για μια έκθεση που οργανώνεται σαν ένα συναρπαστικό ταξίδι ανά τους αιώνες του μικρασιατικού ελληνισμού. «Μεταβαίνοντας από την Ιωνία στην Καππαδοκία, διασχίζοντας τον Πόντο, σταθμεύοντας στην Κωνσταντινούπολη και καταλήγοντας στην Ανατολική Θράκη, ψηλαφούμε το συγκλονιστικό αποτύπωμα του τόπου, ακούμε τη μυστική φωνή του». Παράλληλα, συνεχάρη την ιστορικό τέχνης Εβίτα Αράπογλου, που είχε την επιμέλεια της έκθεσης και των δύο εκδόσεων που τη συνοδεύουν, τον Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών παρουσιάζουν το χρονικό του μικρασιατικού ελληνισμού μέσα από μία έκθεση…»
Περισσότερα από 1.000 εκθέματα και πάνω από 500 φωτογραφίες θα ζωντανέψουν την ακμή του ελληνισμού πριν τους διωγμούς, τη δραματική περίοδο 1919-1923 καθώς και την εγκατάσταση και ενσωμάτωση στην Ελλάδα.
Ο επισκέπτης ξεκινά το ταξίδι στη «λάμψη» του ελληνισμού της Μικράς Ασίας (πρώτη ενότητα) από την Ιωνία και τα δυτικά παράλια, προχωρά στην Καππαδοκία και τις νότιες επαρχίες, συνεχίζει διασχίζοντας τον Πόντο για να επιστρέψει προς δυσμάς, γύρω από την Κωνσταντινούπολη και να καταλήξει στην Ανατολική Θράκη.
Την εποχή ακμής διαδέχονται η περίοδος των διωγμών, του τέλους του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και των Συνθηκών, η περίοδος της ελληνικής απόβασης και της μικρασιατικής εκστρατείας, η «καταστροφή» του 1922, καθώς και η Έξοδος των προσφύγων (δεύτερη ενότητα).
Η τρίτη και τελευταία ενότητα της έκθεσης επικεντρώνεται στην εγκατάσταση και την ενσωμάτωση των εκπατρισμένων στην Ελλάδα, καθώς και την επίδραση που η παρουσία τους είχε σε πολλούς τομείς της ελληνικής κοινωνίας.
Τμήμα του επιλόγου της έκθεσης είναι αφιερωμένο στην ίδρυση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών το 1930 από τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ.
Το χρονικό αυτό περιγράφεται μέσα από έργα τέχνης, εικόνες, εκκλησιαστικά, πολεμικά και προσωπικά κειμήλια, ενδυμασίες, κοσμήματα, χειροτεχνήματα, χάρτες, φωτογραφίες, αρχειακό και κινηματογραφικό υλικό, εφημερίδες, επιστολές, κάρτες, και πολλά άλλα τεκμήρια. Την αφήγηση συμπληρώνουν αποσπάσματα από προσωπικές μαρτυρίες, ζωντανεύοντας τις εικόνες και τα σιωπηλά αντικείμενα.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή και επισκέψιμη έως το Φεβρουάριο του 2023.
