Στο όνομα των Μνημονίων και του μνημονιακού «δημοσιονομικού κόφτη» ο προϋπολογισμός 2025

Του Αλέξη Μητρόπουλου*

Ο προϋπολογισμός, από τις απαρχές της εποχής τής νεωτερικότητας (δηλαδή της οργάνωσης της αστικής δημοκρατίας), αποτελεί την κορυφαία πολιτική πράξη του έτους.

Η υποβολή τού εκάστοτε σχεδίου του, η συζήτηση και έγκρισή του από την κυρίαρχη και λαογενή (υποτίθεται) νομοθετική λειτουργία είναι η σημαντικότερη στιγμή του κοινοβουλευτισμού, που τόνιζε με μοναδικό και ξεκάθαρο τρόπο τη διάκριση των εξουσιών.

Η συντεταγμένη λειτουργία του λαού, σε αντιπροσωπευτικό σώμα συνερχόμενη, συζητά, τροποποιεί, διορθώνει και δέχεται ή απορρίπτει την πρόταση της εκτελεστικής εξουσίας για τη διαχείριση των κοινωνικο-οικονομικών μεγεθών του επόμενου έτους.

Εντούτοις, στην εποχή της μειωμένης –και με επίσημα έγγραφα- εθνικής κυριαρχίας (παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις) που μας επέβαλε η τριαρχία των δανειστών, ακόμη και τώρα που υποτίθεται ότι «έχουμε βγει από τα μνημόνια», η κοινοβουλευτική εξουσία έχει σημαντικά υποβαθμιστεί, αφού οι δανειστές υπαγορεύουν, ακόμη και τώρα, γραπτώς και προφορικώς, προς την κυβέρνηση τις κατά καιρούς «θελήσεις» της.

Έτσι και ο κρατικός προϋπολογισμός του 2025, όπως ακριβώς και όλοι οι προϋπολογισμοί των Μνημονίων, έχει συνταχθεί στο όνομα του «δημοσιονομικού κόφτη» του διαμνημονιακού δημοσιονομικού θεσμού που μας επιβλήθηκε με το β’ Μνημόνιο (ν. 4046/2012) και νομοθετήθηκε ως μόνιμος δημοσιονομικός θεσμός για δεκαετίες με τον ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α’ 143/28-6-2014).

Ειδικότερα, ολόκληρος ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2025 έχει σχεδιασθεί και συνταχθεί, όπως αναφέρεται στη σελίδα 17 της Εισηγητικής Έκθεσης, με βάση τον ν. 4270/2014, δηλαδή τον «δημοσιονομικό κόφτη των κοινωνικών δαπανών»που είναι ο βασικότερος εφαρμοστικός νόμος του β’ Μνημονίου (ν. 4046/2012) και επιβάλλει τις ισχύουσες ακόμη στη χώρα μας αρχές της δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας.

Πιο συγκεκριμένα, στη σελίδα 17 της Εισηγητικής Έκθεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 αναφέρεται η συμφωνία τού «κειμένου» (ενν. κρατικό προϋπολογισμό) με τον νόμο για τον δημοσιονομικό κόφτη! Ειδικότερα αναφέρεται ότι «οι μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις, πάνω στις οποίες βασίζεται το σχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2025, έχουν υιοθετηθεί από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο» (άρθρο 42 παρ.4 ν. 4270/2014).

Πράγματι, παρά την πολυδιακηρυγμένη «έξοδό» μας από τα μνημόνια, ο «μηχανισμός αυτόματης διόρθωσης αποκλίσεων» ή απλούστερα «δημοσιονομικός κόφτης» ή «διορθωτικός μηχανισμός» προβλέπεται με κάθε λεπτομέρεια ως προς τη λειτουργία του και τον τρόπο ενεργοποίησής του στο Γ’ κεφάλαιο (άρθρα 33-41) του ν. 4270/2014.

* Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ