Στήριξη δανειοληπτών: Ισπανικό μοντέλο με μείωση δόσης και πάγωμα επιτοκίου
Τι προβλέπει το κυβερνητικό σχέδιο για τη στήριξη των συνεπών δανειοληπτών
Το ισπανικό µοντέλο για τη διευκόλυνση των οικονοµικά ασθενέστερων δανειοληπτών που έχουν οφειλές από στεγαστικά δάνεια και πλήττονται από την άνοδο των επιτοκίων ζήτησε από τις τράπεζες να εξετάσουν ο υπουργός Οικονοµικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Το µοντέλο που συµφωνήθηκε στις αρχές της εβδοµάδας µεταξύ της ισπανικής κυβέρνησης και των τραπεζών της χώρας, προβλέπει:
• Την επιµήκυνση της διάρκειας των στεγαστικών δανείων προκειµένου να µειωθεί η µηνιαία δόση στο επίπεδο του 40% του µηνιαίουεισοδήµατος.
• Το «πάγωµα» του επιτοκίου στο επίπεδο του euribor για όσα νοικοκυριά θεωρούνται ευάλωτα.
Το µοντέλο φέρεται να εξετάστηκε στην προχθεσινή συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονοµικών Χρήστος Σταϊκούρας µε τους επικεφαλής των συστηµικών τραπεζών και το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών.
Η συνάντηση πραγµατοποιήθηκε στον απόηχο της έντασης που έχει δημιουργηθεί με το θέμα των πλειστηριασμών (έξωση Ιωάννας Κολοβού) υπό την παρότρυνση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προκειμένου να αναζητηθούν λύσεις και να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες για τους συνεπείς δανειολήπτες.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, ο κ. Σταϊκούρας κάλεσε τις τράπεζες να επιδείξουν ευαισθησία στις ανάγκες της κοινωνίας και να επανέλθουν µε προτάσεις, αφού εξετάσουν τις οικονοµικές τους δυνατότητες και αξιολογήσουν τις πρακτικές που ακολουθούνται στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένα ζητήθηκε από τις τράπεζες να παρέμβουν στα επιτόκια και στις προμήθειες που χρεώνουν για την ελάφρυνση του βάρους των πελατών τους στην τρέχουσα δύσκολη, λόγω της ανόδου στο κόστος δανεισμού και της ακρίβειας, συγκυρία.
Μάλιστα, ο υπουργός φέρεται να επικαλέστηκε την υψηλή κερδοφορία των συστημικών ομίλων, για να υποστηρίξει τη θέση του ότι οι τράπεζες έχουν περιθώρια μειώσεων στα επιτόκια των υφιστάμενων χορηγήσεων.
Από την πλευρά τους οι τραπεζίτες τόνισαν ότι οποιαδήποτε παρέμβαση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψιν το κοινοτικό δίκαιο και τους κανόνες ανταγωνισμού στην ΕΕ.
Σημείωσαν δε πως η βασική πηγή ανησυχίας είναι τα στεγαστικά δάνεια, ειδικά όσα έχουν ρυθμιστεί μία ή και περισσότερες φορές, τα οποία βρίσκονται στο όριο και επιβαρύνονται από τις συνεχείς από τον περασμένο Ιούλιο αυξήσεις στα ευρωπαϊκά επιτόκια.
Σχέδιο επιδότησης δόσεων στεγαστικού
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η πρόταση για τα στεγαστικά δάνεια και για εκείνα που έχουν υποθήκη πρώτη κατοικία, προβλέπει την κάλυψη από τον κρατικό κορβανά της επιβάρυνσης από την αύξηση των επιτοκίων ενήμερων και υπό προϋποθέσεις μη ενήμερων δανείων (με πιο αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια). Μια σκέψη είναι να αξιοποιηθεί το κονδύλι των 100 εκατ. ευρώ του ενδιάμεσου προγράμματος προστασίας των ευάλωτων -μέχρι τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων το οποίο είναι ουσιαστικά αναξιοποίητο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την πρόταση, με ημερομηνία αναφοράς τον Ιούλιο του 2022, όταν ξεκίνησε το μεγάλο ράλι αύξησης των επιτοκίων, το κράτος θα επιδοτεί την επιβάρυνση που θα προκύπτει τον μήνα εφαρμογής του μέτρου, που δεν θα έχει αναδρομικότητα. Για παράδειγμα, σε ένα ενήμερο δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου που η δόση τον Ιούλιο ήταν 500 ευρώ και τον Ιανουάριο του 2023 λόγω αύξησης των επιτοκίων έφτασε τα 550 ευρώ το κράτος θα επιδοτεί κλιμακωτά τα 50 ευρώ. Δηλαδή το α’ τρίμηνο θα επιδοτείται το 100%, το β’ τρίμηνο το 75%, το επόμενο το 50% και στο τελευταίο τρίμηνο το 25%. Ωστόσο η ουσία, όπως φαίνεται, της πρότασης, η πατρότητα της οποίας ανήκει στις τράπεζες σύμφωνα με πληροφορίες, δεν βρίσκεται μόνο στην επιδότηση της αύξησης της δόσης αλλά και στους όρους που ουσιαστικά αποτελούν κίνητρο για την εξυπηρέτηση του δανείου και μετά τη λήξη του προγράμματος επιδότησης, καθώς επίσης στη ρύθμιση δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης.
Το παράδειγμα που δίνει το υπουργείο Οικονομικών αφορά οικογένεια με στεγαστικό δάνειο 120.000 ευρώ και μηνιαία δόση 524 ευρώ που μπορεί να μειωθεί στα 246 ευρώ. Οι δανειολήπτες θα μπορούν επίσης να παρατείνουν τη διάρκεια των δανείων τους έως και επτά χρόνια, σύμφωνα με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταρρυθμίσεις σε έναν υφιστάμενο κώδικα ορθής πρακτικής για την αγορά ενυπόθηκων δανείων.
