ΣΚΕΨΕΙΣ

Ο «θαυμαστός καινούργιος κόσμος»

Το 2024 δεν έρχεται με τους καλύτερους οιωνούς. Πείτε μου ποιος η ποια φέρνει στην ελληνική κοινωνία τη χαρά που τόσο απεγνωσμένα έχει ανάγκη. Εύκολη απάντηση. κανείς και καμιά. Η γιορτή στα μέρη μας μοιάζει απαγορευμένη και η δυστυχία αποτελεί φυσιολογική κατάσταση. Κι αν κάποιος ξεφύγει από τον κανόνα της μιζέριας ένα μέρος της κοινωνίας τον εκδικείται.

Και ενώ η τεχνολογία μας ωθεί μπροστά, οι εξελίξεις στη διεθνή σκηνή μας σπρώχνουν βίαια σε έναν κόσμο που νομίζαμε ότι αποτελεί παρελθόν. Αυτόν των αιματηρών πολέμων, της διαρκούς αιματοχυσίας, της επώδυνης αβεβαιότητας. Έναν κόσμο χωρισμένο σε «στρατόπεδα», στον οποίο συμφέροντα και αξίες έρχονται σε σύγκρουση. Έναν κόσμο πόνου, απόγνωσης και διχασμού.

Την ώρα που τόσα αλλάζουν,  οι πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας μοιάζουν να επιστρέφουν. Τελικά ο «θαυμαστός καινούργιος χρόνος» μοιάζει οδυνηρά παλιός…

Το «κάστρο»

Αλλά δε βαριέσαι! Ας χαρούμε το τελετουργικό της πρωτοχρονιάς. Στο κάτω κάτω έρχεται να μας θυμίσει πόσο βαθιά είναι η ανάγκη μας για νέα ξεκινήματα.

Ακούγεται αόριστο, είναι όμως καταγεγραμμένο πολύ παραστατικά σε μια έρευνα της MetronAnalysis που δημοσιεύθηκε πέρυσι τέτοια εποχή. Υπήρχε η εξής ερώτηση: «Ας φανταστούμε τον κόσμο σαν μια πόλη προστατευμένη από ένα κάστρο που περικλείεται από μια έρημο. Υπάρχουν άνθρωποι προστατευμένοι μέσα στο κάστρο και άνθρωποι απροστάτευτοι έξω από αυτό. Εσείς βρίσκεστε μέσα ή έξω από το κάστρο;». Σχεδόν οι μισοί είχαν απαντήσει τότε «έξω». Κι όσο φτωχότεροι οι ερωτώμενοι τόσο περισσότεροι οι «απέξω».

Κι όταν το κόστος ζωής (στέγη, τρόφιμα, λογαριασμοί) εκτοξεύεται και οι μισθοί δεν ακολουθούν, το πρόβλημα μεγαλώνει. Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω την κρατική στήριξη, για να περάσεις την πύλη του «κάστρου», χρειάζεται άλλου είδους pass…

Υπάρχουν χρυσόψαρα εδώ;

Τρία δευτερόλεπτα. Τόσο διαρκεί η μνήμη ενός χρυσόψαρου. Ή τουλάχιστον αυτό πιστεύαμε μέχρι πρόσφατα, εφόσον οι τελευταίες μελέτες έχουν καταδείξει πως τελικά ίσως και να διαρκεί λίγο παραπάνω. Πάντως, σε κάθε περίπτωση το συμπαθέστατο ψαράκι σίγουρα δε φημίζεται για το μνημονικό του.

Αν και δεν είναι μόνο το μνημονικό. Στον άνθρωπο, ας πούμε, ο κρίσιμος παράγοντας ήταν και είναι το λογικό. Αυτό το φοβερό όπλο, χάρη στο οποίο επιβίωσε και ακόμη, κυριάρχησε απέναντι στα υπόλοιπα είδη. Η ικανότητα να σκέφτεσαι κριτικά, να αξιολογείς τα πράματα, να ιεραρχείς, να συγκρίνεις, να επιλέγεις.

Άσε που δεν υπάρχουν χρυσόψαρα εδώ. Ο κόσμος θυμάται, έστω και αδρά. Θυμάται και παρά τη μνημειώδη ακρισία του, κάποια στιγμή καταλαβαίνει. Καταλαβαίνει που ήμασταν, που έπρεπε να φτάσουμε, και που βρισκόμαστε σήμερα…

Αν έτσι το θέλουμε

 Γίνεται σαφές εάν αναλογιστεί κανείς ότι, πέρα από «ευτυχές» όταν ήταν ακόμη νέο, το 2023 αποδείχθηκε στην πορεία της ενηλικίωσής του και ακριβό και ανασφαλές. Η ακρίβεια με όλα της τα βάρη και το διαβρωτικό συναίσθημα της ανασφάλειας απασχόλησαν την ελληνική γνώμη σε κάθε αποτύπωση των διαθέσεών της. Σε κάθε μέτρηση οι Έλληνες κατέθεσαν την αγωνία τους για το μέλλον και μοιράστηκαν την αίσθηση πως τα πράγματα δεν πηγαίνουν και τόσο καλά.

Όμως στο αξίωμα που λέει πως δεν πρέπει να  αφήνεις  ποτέ την πραγματικότητα να σου χαλάει μια ωραία ιστορία, τίποτε δεν ταιριάζει  περισσότερο, από την αλλαγή του χρόνου. Τα πάντα θα γίνουν καλύτερα σε αυτή τη συλλογική ψευδαίσθηση, όπου αφθονεί η ελπίδα και μοιράζεται απλόχερα η προσδοκία ενός ανέφελου μέλλοντος.

Τουλάχιστον έστω και για μια ημέρα το νέο έτος δεν μπορεί πάρα να είναι «αίσιον και ευτυχές».

Έτσι θα είναι αν έτσι το θέλουμε…