Ψυχική υγεία παιδιού κατά τη διάρκεια της πανδημίας

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”58347″ img_size=”full”][vc_column_text]Tον Ιανουάριο του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την εκδήλωση μιας νέας νόσου -Coronavirus (COVID-19)- ως έκτακτη κατάσταση διεθνούς ανησυχίας για τη δημόσια υγεία ενώ πριν λίγες μέρες την αναγνώρισε ως πανδημία.

Στην Ελλάδα, τα παιδιά ήταν τα πρώτα που κλήθηκαν να περιοριστούν στο σπίτι και να αναβάλλουν τις δραστηριότητές τους. Από τις μέχρι τώρα μελέτες, τα παιδιά που νόσησαν δεν παρουσίασαν βαριά κλινική εικόνα, ούτε μεγάλες επιπλοκές – εκτός από κάποιες περιπτώσεις – ωστόσο λόγω της ήδη πολυήμερης απομόνωσης στα σπίτια αλλά και του άγνωστου χρονικού διαστήματος που καλούμαστε όλοι να παραμείνουμε μέσα σ’ αυτά, η ψυχική τους υγεία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη.

Αυτή η περίοδος κρίσης που επάγει η πανδημία προκαλεί έντονο στρες τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Για την διατήρηση της ψυχικής και ψυχοκοινωνικής ευημερίας κατά τη διάρκεια της επιδημίας ακολουθούν οδηγίες που αφορούν στα παιδιά με αρωγό εσάς τους γονείς/φροντιστές αλλά και χρήσιμες συμβουλές για εσάς τους ίδιους:

• Βοηθήστε τα παιδιά να βρουν θετικούς τρόπους να εκφράσουν τα αρνητικά συναισθήματα όπως ο φόβος, η θλίψη και η ανησυχία. Κάθε παιδί έχει τον δικό του τρόπο να εκφράζει τα συναισθήματα του. Μερικές φορές η εμπλοκή σε μια δημιουργική δραστηριότητα, όπως το παιχνίδι και η ζωγραφική, μπορούν να διευκολύνουν αυτήν την διαδικασία. Τα παιδιά αισθάνονται ανακουφισμένα όταν μπορούν να εκφράζουν και να επικοινωνούν τα συναισθήματά τους σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον.
• Διατηρήστε όσο το δυνατόν περισσότερο, συνήθειες και προγράμματα που είχατε στην καθημερινή ζωή (π.χ. διάβασμα, συμμετοχή σε δουλειές του σπιτιού) ή συμβάλλετε στη δημιουργία καινούργιων που να περιλαμβάνουν την μάθηση, το παιχνίδι και τη χαλάρωση.
• Δημιουργήστε ένα υποστηρικτικό κοινωνικό πλαίσιο. Τα παιδιά χρειάζονται την αγάπη των ενηλίκων και πιο ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάρκεια δύσκολων περιόδων. Ενθαρρύνετε τα να συνεχίσουν να παίζουν και να συζητούν είτε μέσα στην οικογένεια είτε με τους φίλους τους μέσω βίντεο-κλήσεων καθώς έτσι μειώνεται το αίσθημα της κοινωνικής απομόνωσης.
• Σε περιόδους στρες και κρίσης, είναι σύνηθες για τα παιδιά να παρουσιάζουν περισσότερη προσκόλληση και να είναι πιο απαιτητικά στους γονείς. Συζητήστε μαζί τους για τον COVID-19 χρησιμοποιώντας τον σωστό και κατάλληλο για την ηλικία τρόπο.
• Θυμηθείτε ότι τα παιδιά παίρνουν συχνά τα συναισθήματά τους από τους σημαντικούς ενήλικες της ζωή τους. Έτσι ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρίνεστε σε μια κρίση είναι ζωτικής σημασίας. Είναι σημαντικό να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας και να παραμένετε ήρεμοι, να ακούτε τις ανησυχίες τους, να τους μιλάτε ευγενικά, να τα καθησυχάζετε, να τα αγκαλιάζετε και να τους υπενθυμίζετε ότι τα αγαπάτε και είστε περήφανοι γι΄ αυτά. Κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει κλίμα ασφάλειας και θετικών συναισθημάτων.

Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που νοσήσει ένας ή και οι δύο γονείς από τον COVID-19;

Εκτός του ότι θα πρέπει να απομονωθείτε σε ένα δωμάτιο του σπιτιού και να ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας, θα πρέπει να εξασφαλίσετε και την εφαρμογή όλων των μέτρων προστασίας των παιδιών. Είναι πολύ σημαντικό να έχετε συχνή επαφή χρησιμοποιώντας διάφορους τρόπους (π.χ. βίντεο-κλήσεις, κοινωνικά μέσα ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, ζωγραφιές, ποιήματα) και να τους επιβεβαιώνετε ότι είστε καλά.

Επειδή όμως είναι σημαντική όπως αναφέρθηκε και η δική σας ψυχοσυναισθηματική υγεία, είναι καλό να θυμάστε ότι:

• Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε λυπημένοι, ανήσυχοι, φοβισμένοι ή θυμωμένοι κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.
• Συζητήστε με άτομα που εμπιστεύεστε. Επικοινωνήστε με τους φίλους και την οικογένειά σας.
• Εάν πρέπει να μείνετε στο σπίτι, διατηρήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής εξισορροπώντας την εργασία/ δουλειές σπιτιού με σωστή διατροφή, επαρκή ύπνο, άσκηση, επικοινωνία με τους αγαπημένους στο σπίτι ή χρήση κοινωνικών μέσων.
• Αποφύγετε την χρήση καπνού και αλκοόλ για να αντιμετωπίσετε τα συναισθήματά σας.
• Για την ενημέρωσή σας χρησιμοποιήστε αξιόπιστες πηγές.
• Μειώστε τον χρόνο που εσείς και η οικογένειά σας περνάτε παρακολουθώντας ή ακούγοντας τα μέσα ενημέρωσης για την πανδημία.
• Ζητήστε βοήθεια από ψυχολόγο/ ψυχίατρο μέσω συνεδριών skype αν δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κρίση και τα συναισθήματά σας.

Πηγή: WHO. Helping children cope with stress during the 2019-nCOV outbreak (Handout). WHO: Geneva, 2020[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]