Πάνος Τριγάζης: Πώς να επαναθεμελιωθεί η Ε.Ε.
Του Πάνου Τριγάζη*
Πριν δέκα χρόνια, με τον επί σειρά ετών ειδικευόμενο στα θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής Γιάννη Γούναρη, μαχόμενο δικηγόρο, είχαμε από κοινού καταθέσει ένα σύνολο προτάσεων για την θεσμική και πολιτική εξέλιξη της ΕΕ, προτάσεις που είχαν εκδοθεί σε βιβλίο με τίτλο “Επανίδρυση της Ευρώπης” (εκδόσεις Ταξιδευτής).
Τα χρόνια εκείνα, λόγω της μεγάλης κρίσης, που είχε ξεκινήσει από τις ΗΠΑ το 2008 με χαρακτηριστικά συστημικής κρίσης, η συνοχή της ΕΕ, δοκιμάζονταν. Γι αυτό και το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς ζητούσε την επανίδρυση της Ευρώπης, αν και Ευρώπη δεν είναι μόνο η ΕΕ, μην το ξεχνούν αυτό, ιδιαίτερα οι αριστεροί.
Επανίδρυση, λοιπόν, με στόχο περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη, δηλαδή κίνηση σε ομοσπονδιακή κατεύθυνση, με ότι αυτό συνεπάγεται π.χ., για το Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο έχει μεν ενισχυθεί τις τελευταίες δεκαετίες, απέχει όμως από τις πλήρεις νομοθετικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες, που διεκδικούμε στη βάση του αριστερού ευρωπαϊσμού και του οράματος Σπινέλι.
Επισημαίνω στο σημείο αυτό την απαίτηση πολλών να παρέμβει η ΕΕ στην άλφα ή βήτα διεθνή κρίση, αλλά αυτό δεν επιτρέπεται με την διατήρηση του σημερινού διακυβερνητικού μοντέλου συνεργασίας σε πολλούς τομείς. Η υστέρηση, επομένως, στη διαδικασία ενοποίησης δεν ευνοεί ούτε τους αγώνες των εργαζομένων, δεδομένου ότι σήμερα δεν προβλέπεται θεσμικά η κήρυξη απεργίας σε επίπεδο ΕΕ από την ETUC, δηλαδή την Ευρωπαϊκή Εργατική Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία, ούτε συλλογικές συμβάσεις εργασίας προβλέπονται.
Θα αντιτείνει κάποιος ότι μια ομοσπονδιακή Ευρώπη κινδυνεύει από υπερβολική συγκέντρωση εξουσιών, κίνδυνος που μπορεί να αποφευχθεί με την τήρηση της αρχής της επικουρικότητας που προβλέπει την λήψη των αποφάσεων όσο γίνεται πιο κοντά στον πολίτη. Επιπλέον, προτείνουμε μια Ευρώπη των Περιφερειών με την σημερινή Επιτροπή Περιφερειών, στην οποία εκπροσωπείται και η ελληνική Αυτοδιοίκηση, αναβαθμιζόμενη και άμεσα εκλεγόμενη από τους πολίτες.
Προφανώς, κρίσιμο ζήτημα για τον προαναφερόμενο μετασχηματισμό της ΕΕ, είναι η λαϊκή συμμετοχή, πριν απ’ όλα στις Ευρωεκλογές, των οποίων η απόλυτη εθνικοποίηση δεν ενισχύει το ευρωπαϊκό όραμα, αλλά διευκολύνει τους αρνητές του από εθνικιστική σκοπιά.
Ειδικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να θυμηθεί πώς και γιατί χάθηκαν οι Ευρωεκλογές του 2019, που το αποτέλεσμά τους ο Αλέξης Τσίπρας είχε εκ των προτέρων χαρακτηρίσει ψήφο εμπιστοσύνης, με συνέπεια την προκήρυξη εκλογών την επομένη, ενώ είχε πολλούς μήνες διακυβέρνησης μπροστά του, με τις πρόωρες εθνικές εκλογές στις 9 Ιουλίου, δηλαδή, ντάλα καλοκαίρι.
*O Πάνος Τριγάζης είναι υπεύθυνος του Γραφείου Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
