Πιστοποίηση προϊόντων ΠΟΠ-ΠΓΕ
Η Ελλάδα κατέχει την 5η θέση σε καταχωρήσεις προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης(ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) στην Ευρώπη μετά την Ιταλία (276), την Γαλλία (223), την Ισπανία (184) και την Πορτογαλία (133). Οι Ελληνικές καταχωρημένες ενδείξεις ΠΟΠ και ΠΓΕ είναι 102 στις οποίες περιλαμβάνονται ελαιόλαδα, τυριά, φρούτα-λαχανικά, επιτραπέζιες ελιές, κρέατα κ.α.
Τι σημαίνουν οι όροι ΠΟΠ και ΠΓΕ
Ως «ονομασία προέλευσης» νοείται η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν, το οποίο κατάγεται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις χώρα, του οποίου η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον που συμπεριλαμβάνει τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες, και του οποίου όλα τα στάδια της παραγωγής, πραγματοποιούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Ως «γεωγραφική ένδειξη» νοείται η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν, το οποίο κατάγεται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή χώρα, του οποίου ένα συγκεκριμένο ποιοτικό χαρακτηριστικό, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη γεωγραφική του προέλευση και του οποίου ένα τουλάχιστον από τα στάδια της παραγωγής εκτελείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Μετά την αναγνώριση ενός προϊόντος ΠΟΠ ή ΠΓΕ, εκδίδεται σχετική Ευρωπαϊκή ή Εθνική νομοθεσία, στην οποία περιγράφονται οι προδιαγραφές σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να παράγεται, να συσκευάζεται και να διατηρείται το συγκεκριμένο προϊόν.
Ποιες είναι οι αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ
Ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός (ΕΛΓΟ)-ΔΗΜΗΤΡΑ, που φέρει το διακριτικό τίτλο AGROCERT σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας.
Οι έλεγχοι γίνονται σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης των προς πώληση πιστοποιημένων προιόντων και γίνονται προκειμένου:
- Να διαπιστωθεί αν γίνεται ορθή χρήση του Κοινοτικού και Εθνικού συμβόλου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
- Να διαπιστωθεί αν έχουν τεθεί σε εμπορία προϊόντα που καταχρηστικά φέρουν τις απαραίτητες ενδείξεις.
Διαδικασία πιστοποίησης
Η διαδικασία που ακολουθεί μία επιχείρηση προκειμένου να ενταχθεί στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης ΠΟΠ/ΠΓΕ για παραγωγή ή για συσκευασία ή για εμπορία συγκεκριμένου προϊόντος περιλαμβάνει τα εξής βήματα:
- Υποβολή αίτησης στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ή στην Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της κάθε Περιφερειακής Ενότητας.
- Αξιολόγηση αίτησης-Επιτόπιος έλεγχος για την αξιολόγηση
- Χορήγηση πιστοποίησης-Καταγραφή στο ειδικό Μητρώο
- Έλεγχος επιτήρησης
Στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ είναι δυνατόν να ενταχθούν επιχειρήσεις που:
- παράγουν, επεξεργάζονται, ή μεταποιούν προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ( όπως τα ελαιουργία-ελαιοτριβεία)
- Τυποποιούν, συσκευάζουν γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα ΠΟΠ/ΠΓΕ με σκοπό την εμπορία (όπως τυποποιητήρια ελαιόλαδου)
- Θέλουν να χρησιμοποιούν τις καταχωρημένες ονομασίες ΠΟΠ/ΠΓΕ, το Κοινοτικό σύμβολο και το σήμα του AGROCERT.
Τα προϊόντα που διατίθενται σε λιανική πώληση θα πρέπει επιπλέον άλλων υποχρεωτικών ενδείξεων, να φέρουν επί της συσκευασίας τους ειδικά σύμβολα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Οικονομικές-κοινωνικές επιπτώσεις
Η αναγνώριση ΠΟΠ/ΠΓΕ για τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα έχει πολλαπλά οφέλη. Δίνει τη δυνατότητα αφενός στους παραγωγούς (ιδίως των μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών) να προωθήσουν ευκολότερα προϊόντα που παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, βελτιώνοντας το εισόδημά τους με τις καλύτερες τιμές που επιτυγχάνουν στην αγορά και αφετέρου στους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά, με εγγυήσεις για την παραγωγή, την επεξεργασία και τη γεωγραφική καταγωγή τους.
Επιπλέον, η ιδιαιτερότητα των ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντων συμβάλλει στη διατήρηση των τοπικών ποικιλιών φυτών και φυλών ζώων κάθε γεωγραφικής περιοχής. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αναγνώριση ενός παραδοσιακού αγροτικού προϊόντος ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ έχει ως αποτέλεσμα εκτός από την αύξηση της τιμής και παραγωγής του προϊόντος, την προσέλκυση επισκεπτών στην περιοχή, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη διατήρηση του τοπικού πληθυσμού και την αύξηση των εισοδημάτων. Προϊόντα ονομασίας προέλευσης παρέχουν επιπλέον εισόδημα και συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, ειδικά στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές.
