Πεθαίνοντας στη Γάζα
του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΕΡΖΗ
Ο Αβραάμ Γεοσούα που πέθανε πέρυσι ήταν ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του Ισραήλ που για περισσότερα από πενήντα χρόνια αγωνίστηκε για την ιδέα της δημιουργίας δύο ανεξάρτητων κρατών στην πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Με αφορμή τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες και τους χιλιάδες νεκρούς αξίζει να θυμηθούμε κάποια από τα λόγια του: «Ξέραμε πάντα πως να πενθούμε τους πεσόντες στρατιώτες. Σκοτώθηκαν για χάρη μας, κατά τη διάρκεια της αποστολής τους. Αλλά πώς να πενθήσεις έναν τυχαίο άνθρωπο που σκοτώθηκε σε μια τρομοκρατική επίθεση την ώρα που καθόταν σ ένα καφέ; Πώς να πενθήσεις μια γυναίκα που απλώς μπήκε σ ένα λεωφορείο και δεν γύρισε ποτέ στο σπίτι της;». Και πιο κάτω συμπλήρωνε: «Ζούμε με τους Άραβες. Οφείλουμε λοιπόν να τους κατανοήσουμε. Με το να το κάνουμε αυτό θα κατανοήσουμε περισσότερο τους εαυτούς μας».
Tην ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές η κατάσταση στη λωρίδα της Γάζας ήταν κάτι παραπάνω από απελπιστική. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ τα νοσοκομεία της περιοχής και οι μονάδες φροντίδας είχαν καύσιμα προκειμένου να λειτουργήσουν για λιγότερες από τρεις μέρες. Από την πλευρά της η Σίντι Μακέιν επικεφαλής του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ (WFP) υπογράμμισε ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι καταστροφική και ότι τα φορτηγά με την ανθρωπιστική βοήθεια που αναμένονταν να περάσουν από την Αίγυπτο στην περιοχή, είναι μια σταγόνα στον ωκεανό, ενώ οι ανθρωπιστικές υπηρεσίες χρειάζονται μία ασφαλή, και διαρκή πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας.
Eπί δύο εβδομάδες οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ βομβαρδίσουν ό,τι κινείται στη Γάζα, λες και θέλουν να ισοπεδώσουν τα πάντα, να μην αφήσουν τίποτε όρθιο. Την ίδια ώρα η περίφημη χερσαία επίθεση για την οποία αφήνουν διαρροές πως θα γίνει από στιγμή σε στιγμή έχει μείνει μόνο στα χαρτιά και στους σχεδιασμούς του επιτελείου του Νετανιάχου. Το σχέδιο όπως ξετυλίγεται είναι δεδομένο. Όσοι από τα 2 εκατομμύρια ψυχές που υπολογίζονται ότι είναι εγκλωβισμένες στη Λωρίδα της Γάζας δεν εκριζωθούν οριστικά και οδηγηθούν με τη βία προς τη χερσόνησο του Σινά, θα υποστούν τις συνέπειες. Από τη μια λοιπόν υπάρχει η πολιτική και η στρατηγική ενός πολέμου που δεν φαίνεται να οδηγεί πουθενά, τουλάχιστον προς το παρόν. Το ταξίδι Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή αποδείχθηκε τελικά ένα φιάσκο πρώτου μεγέθους, καθώς η μία μετά την άλλη από τις χώρες του Αραβικού κόσμου από τις οποίες περίμενε υποστήριξη του γυρίζουν την πλάτη. Συνεπώς απομένουν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ με την μεν πρώτη να επιχειρεί να το παίξει δερβέναγας στην περιοχή συγκεντρώνοντας στην ανατολική Μεσόγειο ένα ουκ ευκαταφρόνητο αριθμό πολεμικών πλοίων, τα οποία ωστόσο αναρωτιέται κανείς τι ρόλο θα επιτελέσουν εκεί και για πόσο.
Η μεγάλη πληγή ωστόσο παραμένει ανοιχτή στη Γάζα. Και η πολιτισμένη Δύση που τόσο πολύ έφριξε με τα όσα συνέβησαν στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή στη χώρα, δείχνει να μην αντιλαμβάνεται ή τουλάχιστον να κλείνει τα μάτια μπροστά στο έγκλημα που συντελείται στη Μέση Ανατολή με τους αμάχους να θερίζονται καθημερινά από τα ισραηλινά πυρά ως αντίποινα -και όχι μόνο- στα τρομοκρατικά χτυπήματα της Χαμάς. Τα τελευταία στοιχεία κάνουν λόγο για περισσότερους από 4.000 νεκρούς και άλλους τόσους αγνοούμενους που θεωρούνται επίσης νεκροί. Φωνές σαν αυτή του Νορβηγού διπλωμάτη Γιαν Έγκελεντ που στο παρελθόν συμμετείχε στην ομάδα διαμεσολάβησης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και ο οποίος μιλώντας στο BBC ανέφερε ότι η εντολή εκκένωσης του Ισραήλ για τη βόρεια Γάζα είναι μια αναγκαστική μεταφορά ανθρώπων, που θεωρείται έγκλημα πολέμου σύμφωνα με τη σύμβαση της Γενεύης και πως δεν υπάρχει πλέον κανένας πρακτικός τρόπος προσέγγισης της ανθρωπιστικής καταστροφής που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα ακούγονται απίστευτα αδύναμες μπροστά στις κλαγγές των όπλων και στις χιλιάδες εκρήξεις.
Ένας άλλος σπουδαίος συγγραφέας από το Ισραήλ, ο Άμος Οζ, είχε γράψει ότι η σύγκρουση μεταξύ Εβραίων και Αράβων δεν έχει νικητές. «Είναι μια σύγκρουση μεταξύ δύο θυμάτων που ο ένας βλέπει στο πρόσωπο του άλλου το είδωλο του καταπιεστή του».
Οι φωνές της λογικής και του ανθρωπισμού όμως, έχουν σωπάσει πλέον για τα καλά. Το έγκλημα πλέον δείχνει να μην έχει τέλος…
*Ο Δημήτρης Τερζής είναι Δημοσιογράφος στην Εφημερίδα των Συντακτών και κατάγεται από το Κατάκολο.