Πέντε αλήθειες για την αγορά εργασίας
Αποκαλυπτική έρευνα του Αλέξη Μητρόπουλου για την περίοδο 2009-2023
Μείωση της ανεργίας
- Μείωση εργατικού δυναμικού κατά 380.000!
- Αύξηση της μερικής απασχόλησης κατά 50%!
- Μείωση μέσου μισθού κατά 220 € στον ιδιωτικό τομέα!
- Κρίση αξιοπιστίας των ποσοστών ανεργίας ΔΥΠΑ-ΕΛΣΤΑΤ!
Μεγάλη συζήτηση γίνεται τον τελευταίο καιρό για τη δήθεν καλή πορεία τής ελληνικής αγοράς εργασίας. Το κυρίαρχο κυβερνητικό αφήγημα είναι ότι η ανεργία μειώθηκε στα προ Μνημονίων επίπεδα.
Η εκτίμηση αυτή, ως αριθμητική-ποσοτική, είναι σωστή, όχι όμως και από ποιοτικής άποψης. Γιατί αποκρύπτεται τεχνηέντως το γεγονός ότι ο συνολικός αριθμός των απασχολουμένων (εργατικό δυναμικό) μειώθηκε κατά 380.000 σε σχέση με το 2009, πριν την είσοδό μας στα Μνημόνια. Συνεπώς η ανεργία μειώθηκε μεν αριθμητικά αλλά μαζί μειώθηκε και ο αριθμός του εργατικού δυναμικού.
Επίσης, τα στελέχη όλων των τελευταίων κυβερνήσεων, αλλά και η συστημική διανόηση, αποφεύγουν να αναφερθούν στα ευρήματα των επίσημων οργανισμών και υπηρεσιών για τη μεγάλη έκρηξη, τα τελευταία χρόνια, της μερικής απασχόλησης αλλά και των άλλων μορφών «ευέλικτης» εργασίας, η εισαγωγή των οποίων διευκολύνθηκε και με τον πρόσφατο νόμο Γεωγιάδη 4053/2023 (βλ. ανάλυσή μας στο φύλλο 86 της «Εφημερίδας των Συνταξιούχων 60+»).
Τέλος, σημαντικό στοιχείο που σχετίζεται και επηρεάζει τα ποσοστά ανεργίας είναι τα ευρήματα για το ύψος και την εξέλιξη των μισθών τα τελευταία χρόνια οι οποίοι είναι κι αυτοί σε αντίθετη κατεύθυνση από το κυβερνητικό αφήγημα αφού τα τελευταία χρόνια όχι μόνο δεν αυξήθηκαν (όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση), αλλά μειώθηκαν. Ειδικότερα:
Ι. Μείωση ανεργίας αλλά και μείωση εργατικού δυναμικού
380.000 λιγοτεροι οι εργαζόμενοι το 2023 σε σχέση με το 2009!
Είναι πράγματι αλήθεια ότι η στατιστική ανεργία το 2023 έχει μειωθεί περίπου στο 11% και βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με τα έτη 2004 και 2009, έναν χρόνο δηλαδή πριν την επιβολή των Μνημονίων.
Όμως, ενώ τον Αύγουστο 2009 η ανεργία ανερχόταν σε 9,9%, το εργατικό δυναμικό ήταν 4.551.000 άνθρωποι, ενώ τον Αύγουστο 2023 η ανεργία κυμαίνεται στο 10,9% και το εργατικό δυναμικό είναι 4.171.000 άνθρωποι, δηλαδή 366.800 λιγότεροι. Συνεπώς, οι απασχολούμενοι το 2023 μειώθηκαν κατά 380.000 ανθρώπους (4.551.000-4.171.000) σε σχέση με το 2009!
Τον Αύγουστο του 2010 (πρώτο μνημονιακό έτος) η ανεργία ανερχόταν σε ποσοστό 13,1% και το εργατικό δυναμικό ήταν 4.347.400 άνθρωποι. Τα στοιχεία τής ανεργίας, συνεπώς, πρέπει να διαβάζονται συνδυαστικά και να συνεκτιμάται και το πλήθος του εργατικού δυναμικού, μια που δεν συνυπολογίζεται το πλήθος όσων νέων μετανάστευσαν τα πρώτα μνημονιακά χρόνια.
ΙΙ. Πρωτοφανής έκρηξη της μερικής απασχόλησης το 2023 50% αύξηση σε σχέση με το 2009!!
Τα στοιχεία τού Πληροφοριακού Συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τον μήνα Αύγουστο 2023, που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα, είναι ανησυχητικά για το μέλλον των μισθών και της απασχόλησης, αλλά και των συντάξεων. Διότι, όπως έχουμε αναφέρει πολλάκις, το Ασφαλιστικό είναι συνάρτηση του Εργασιακού και η αγορά εργασίας επηρεάζει δραστικά τις εισφορές στα Ταμεία και το μέλλον των συντάξεων.
Η κυβέρνηση και το ΥΠΕΚΑ, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν το αφήγημα για δήθεν «ανάπτυξη» αλλά και αύξηση της απασχόλησης και βελτίωση των μισθών (με την αύξηση του κατώτατου από 1-5-2023), αναλίσκονται στις μετρήσεις και τις καταγραφές εξαμήνων των συνολικών προσλήψεων και αποχωρήσεων μισθωτών και μάλιστα από το 2001.
2.Συγκριτικά στοιχεία για πλήρη-μερική απασχόληση από e-ΕΦΚΑ για 2023 και 2009
Τα σημαντικότερα ευρήματα από την τελευταία Έκθεση του Υπουργείου Εργασίας/ΕΦΚΑ για τον Φεβρουάριο του 2023 είναι τα παρακάτω:
-2.455.046 ήταν το σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα,
-1.815.954 ήταν το σύνολο των εργαζομένων με πλήρη απασχόληση (74%),
-640.718 ήταν το σύνολο των εργαζομένων με μερική απασχόληση (26%).
Συνεπώς, αποδεικνύεται ότι σήμερα οι εργαζόμενοι είναι σαφώς σε δυσμενέστερη θέση ως προς τον τύπο απασχόλησης σε σχέση με το 2009, αφού έχουμε μείωση της συνολικής πλήρους απασχόλησης κατά 8,8% και αύξηση τής συνολικής μερικής κατά 9,37%!!
ΙΙΙ. Μείωση των μισθών του ιδιωτικού τομέα κατά 220 €, σύμφωνα με τα συγκριτικά στοιχεία του ΕΦΚΑ 2023 και 2009
Πρόσφατα το Υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε και το επίπεδο των μισθών στον ιδιωτικό τομέα για τον μήνα Φεβρουάριο 2023. Είχε προηγηθεί βέβαια και ο ΟΟΣΑ που στην Έκθεσή του για τους μισθούς το 2022 στα κράτη-μέλη του, δυσαρεστώντας την κυβέρνηση της ΝΔ, είχε καταγράψει με αδιάσειστα στοιχεία ότι οι πραγματικοί μισθοί στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα είχαν υποστεί μείωση κατά 7,50%!!
Ειδικότερα, το Υπουργείο Εργασίας δημοσίευσε στις 6-9-2023 τα «Μηνιαία στοιχεία απασχόλησης μισθωτών ασφαλισμένων ιδιωτικού δικαίου e-ΕΦΚΑ» για τον Φεβρουάριο 2023
Από την ανωτέρω Έκθεση του ΕΦΚΑ για τον Φεβρουάριο 2023 προκύπτει ότι ο καθαρός μισθός μερικής απασχόλησης ανέρχεται στα 346 € και ο μέσος καθαρός μισθός τής συνολικής απασχόλησης ανέρχεται στα 910 €.
Ειδικότερα, για τον Φεβρουάριο του 2023 προκύπτουν και τα εξής στοιχεία:
-1.140 ευρώ καθαρά (1.251,61 ευρώ μεικτά) ήταν ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης για 1.815.954 εργαζομένους (74% του συνόλου),
-346 ευρώ καθαρά (430,81 ευρώ μεικτά) ήταν ο μέσος μισθός μερικής απασχόλησης για 640.718 εργαζομένους (26% του συνόλου) και
-910 ευρώ καθαρά (1.038,23 ευρώ μεικτά) ήταν ο μέσος μισθός για το σύνολο των ασφαλισμένων.
Κατόπιν των ανωτέρω, συνδυαστικά συμπεραίνεται ότι για τον Φεβρουάριο 2023:
- 1.815.954 εργαζόμενοι με πλήρη απασχόληση έλαβαν, κατά μέσο όρο, καθαρό μηνιαίο μισθό ύψους 1.140 ευρώ (1.251,61 ευρώ μεικτά) και
- 640.718 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση έλαβαν, κατά μέσο όρο, καθαρό μηνιαίο μισθό ύψους 346 ευρώ (430,81 ευρώ μεικτά).
- για το σύνολο των εργαζομένων, ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι 1.038,23 ευρώ μεικτά (910 ευρώ καθαρά).
Επομένως, σχεδόν 1 στους 4 εργαζόμενους σε όλο τον ιδιωτικό τομέα (ποσοστό 26%) λαμβάνει μέσο μηνιαίο μισθό ΜΟΝΟ 346 ευρώ καθαρά!!
Συνεπώς, όσοι αρμόδιοι διατείνονται ότι ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα ανέρχεται σήμερα σε 1.251,61 ευρώ, ας γνωρίζουν ότι αυτή είναι η «μισή αλήθεια» αφού, όχι μόνο το ποσό αυτό αφορά μεικτές αποδοχές των απασχολουμένων με πλήρη απασχόληση, αλλά κυρίως επειδή αγνοεί τις μεικτές αποδοχές ύψους 430,81 ευρώ τον μήνα για όσους εργάζονται με μερική απασχόληση, που κατεβάζουν τον μέσο μηνιαίο μισθό όλων των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα στα 1.038,23 ευρώ μεικτά (910 ευρώ καθαρά)!
Η κατάσταση των μισθών στον ελληνικό ιδιωτικό τομέα έχει αντίκτυπο και στο μείζον ζήτημα του δημογραφικού! Είναι αυτονόητο ότι όσοι μεν από τους εργαζόμενους, με καθαρό μέσο μηνιαίο μισθό 910 ευρώ, έχουν δημιουργήσει οικογένειες, αυτές ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ όσοι δεν είναι έγγαμοι, δυστυχώς απογοητεύονται και δεν το τολμούν!
Εξάλλου, υπ’ αυτές τις συνθήκες εργασιακής απορρύθμισης, δεν μπορεί να γίνει λόγος για ελεύθερο χρόνο και κοινωνική, συνδικαλιστική και πολιτιστική δράση των Ελλήνων.
Έτσι θα συνεχίζεται η καταστροφή της εγχώριας εργατικής δύναμης. Οι «εργαζόμενοι-πένητες» («working poor») αλλά και οι άνεργοι είναι εδώ, είναι δίπλα μας! Και οι προσοντούχοι νέοι μας μεταναστεύουν ακόμη στο εξωτερικό, παρά τις εξαγγελίες ότι «έχουμε βγει από τα Μνημόνια»!!
IV. Η «εγκυρότητα» των ποσοστών της ανεργίας – Θηριώδης η διαφορά του ποσοστού ανεργίας μεταξύ ΔΥΠΑ και ΕΛΣΤΑΤ
Η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε 512.193 ανέργους (ποσοστό 10,9%) για τον Αύγουστο του 2023.
Αντίστοιχα, η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ-πρώην ΟΑΕΔ) ανακοίνωσε, για τον ίδιο μήνα, 897.543 ανέργους (ποσοστό 18,83%).
Όπως προκύπτει λοιπόν με σαφήνεια από τα παρακάτω επίσημα στοιχεία, η Ελληνική Στατιστική Αρχή καταμέτρησε 385.350 λιγότερους ανέργους από την ΔΥΠΑ για τον Αύγουστο 2023 (ποσοστό 7,93%).
Σύμφωνα με τη ΔΥΠΑ, από τους 897.543 ανέργους τον Αύγουστο 2023, επιδοτήθηκαν ΜΟΝΟ 144.420 (ποσοστό 16%), αφού με τον ν. 4921/2022 (ΦΕΚ Α 75) αυστηροποιήθηκαν οι προϋποθέσεις για την επιδότησή τους (κυρίως των μακροχρόνια ανέργων) κι έτσι ο αριθμός τους έχει περιοριστεί δραστικά.
Η μεγάλη απόκλιση των δύο κρατικών Οργανισμών στην καταμέτρηση των ανέργων δυστυχώς συνεχίζεται δημιουργώντας τουλάχιστον προβληματισμό για τους θεσμικούς χειρισμούς στο μείζον αυτό κοινωνικό ζήτημα.
Από όσα αναπτύξαμε παραπάνω προκύπτει ότι η στατιστική μείωση της ανεργίας κατά ορισμένες μονάδες, τα τελευταία κυρίως χρόνια, δεν είναι συνέπεια ουσιαστικής ανάπτυξης και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας αλλά αποτέλεσμα κυρίως της φτηνής απασχόλησης και της δραστικής μείωσης του εργατικού δυναμικού.
Γι’αυτό και η αισθητή μείωση της ανεργίας δεν έφερε αύξηση της απασχόλησης, όπως θα συνέβαινε, εάν υπήρχε στη χώρα μας ουσιαστική και βιώσιμη ανάπτυξη επ’ωφελεία της κοινωνίας και όχι των ολίγων οικονομικά ισχυρών. Αυτό παραμένει και το ουσιαστικό διακύβευμα σήμερα για την πορεία τής ελληνικής οικονομίας.
