Παθολογοανατόμος: Ο αφανής ήρωας της διάγνωσης

• «Κάντε την ασθένεια δική σας υπόθεση»

Της Άννας Λιάβα, Παθολογοανατόμου

Με αφορμή την  παγκόσμια ημέρα  Παθολογικής ανατομικής στις 9 Νοεμβρίου 2022    η παθολογοανατόμος του Νομού μας ΆνναΛιάβα,που διατηρεί το εργαστήριο της στον Πύργο, στην οδό Κολοκοτρώνη 17,  έρχεται να μας συστηθεί και να μας ενημερώσει για τον σημαντικό ρόλο της ειδικότητας της Παθολογικής ανατομικής στην ιατρική.

‘’Στη σύγχρονη διαγνωστική προσέγγιση των ασθενών ο ρόλος του παθολογοανατόμου είναι εξαιρετικά σημαντικός . Είναι ο ιατρός ο οποίος   έχει ως στόχο του την έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση ώστε να επιλεχθεί η κατάλληλη θεραπεία για τον ασθενή.Ο παθολογοανατόμος πάντα σε συνεργασία με τον κλινικό ιατρό και τον χειρουργό θα καθορίσουν την διαγνωστική και θεραπευτική πορεία του ασθενούς.

Τι ακριβώς όμως εξετάζει ο παθολογοανατόμος; Διενεργεί βιοψίες του γαστρεντερικού συστήματος (οισοφάγου, στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου), του ουροποιητικού συστήματος (προστάτη , ουροδόχου κύστεως ), γεννητικού συστήματος(βιοψίες τραχήλου μήτρας, υλικό διαγνωστικής απόξεσης) βιοψίες μαστού και βιοψίες δερματικών βλαβών ή όγκων δέρματος. Παράλληλα διενεργεί ιστολογικές εξετάσεις και σε χειρουργικά παρασκευάσματα  για την ταυτοποίηση και καταγραφή των προγνωστικών δεικτών των νεοπλασμάτων για την περαιτέρω θεραπευτική αντιμετώπιση.

Η  παθολογική ανατομική δεν ασχολείται μόνο με τη διάγνωση του καρκίνου ,ο οποίος  ειδικότερα στο Νομό Ηλείας έχει αρκετά υψηλό ποσοστό  αφού κατέχουμε τη δεύτερη θέση  σε επίπεδο θνησιμότητας στην περιφέρεια δυτικής Ελλάδας . Ασχολείται επίσης με τη διάγνωση και αντιμετώπιση χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων(γαστρίτιδες , κολίτιδες , δερματίτιδες)  και αναζήτηση λοιμογόνων παραγόντων  όπως ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού , ΗΡV λοίμωξη.

Η βιοψία ή αλλιώς ιστολογική εξέταση είναι αυτή η οποία θα θέσει τη διάγνωση  και θα καθορίσει τη βιολογική συμπεριφορά  της ασθένειας .

Στο παθολογοανατομικό εργαστήριο εξετάζονται καθημερινά  δείγματα ιστών  από όλα τα όργανα με τη μορφή βιοψιών ή μεγάλων χειρουργικών παρασκευασμάτωνμετά από κατάλληλη επεξεργασία ,πρώτα με το γυμνό μάτι (μακροσκοπικά) και μετά με το μικροσκόπιο (μικροσκοπικά) .¨Έπειτα συντάσσεται η ιστολογική έκθεση η οποία περιγράφει λεπτομερώς τα ευρήματα , θέτει τη διάγνωση και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες  οι οποίες είναι απαραίτητες  στον κλινικό γιατρό για την καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς .Επιπλέον τα υλικά αρχειοθετούνται και φυλάσσονται για τουλάχιστον 10 έτη σύμφωνα με τις κατευθυντήριες  εντολές της Ελληνικής Παθολογοανατομικής εταιρείας .

Οι παθολογοανατόμοι  διαγιγνώσκουν  όλους τους τύπους καλοήθων  και κακοήθων  παθήσεων στους ιστούς που αφαιρούνται από το σώμα μας ενώ πλέον έχουν στα χέρια τους  εκτός από την ιστολογική εξέταση και τις μεθόδους της ιστοχημείας και ανοσοϊστοχημείαςώστε να θέσουν την ακριβή διάγνωση και τους προγνωστικούς δείκτες των ασθενειών .  Στα σύγχρονα εργαστήρια παθολογικής ανατομικής διενεργείται και μοριακός έλεγχος  ώστε να  προσδιοριστούν οι μοριακές αλλαγές  και να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπεία.

Παλαιότερα υπήρχε η νοοτροπία πως  «δεν πειράζουμε  τα ογκίδια για να μη μας πειράξουν» .Σήμερα οτιδήποτε αφαιρείται από το ανθρώπινο σώμα όσο αθώο και αν φαίνεται θα   πρέπει να  εξετάζεται ιστολογικά .

 Στο εργαστήριο μας το οποίο είναι το μοναδικό στο Νομό και λειτουργεί από το 2011 εξετάζονται υλικά από περίπου 3000 ασθενείς το χρόνο  (τουλάχιστον  8000  δείγματα ) ως εξωτερικός συνεργάτης του Γενικού νοσοκομείου Ηλείας, της νοσηλευτικής μονάδας Πύργου και Αμαλιάδας και των ιδιωτικών ιατρείων του Νομού  σχεδόν από όλες τις ειδικότητες.

Πολλοί ασθενείς μπορεί να μη γνωρίζουν καν την ύπαρξη του παθολογοανατόμου όμως εμείς  είμαστε εδώ ως μέλος της φροντίδας του ογκολογικού ή μη ασθενούς  . Ο κόσμος δεν πρέπει να φοβάται όταν ακούει βιοψία.

Η πρόληψη και η στοχεύουσα θεραπεία είναι το μέλλον  και η Παθολογοανατομική  ειδικότητα είναι στην καρδιά των εξελίξεων της σύγχρονης ιατρικής.