του Πάνου Τριγάζη
Πρόσφατα επανακυκλοφόρησε το βιβλίο του δημοσιογράφου-ερευνητή Σπύρου Κουζινόπουλου με τίτλο «Η εκτέλεση της Ειρήνης- Υπόθεση Νικηφορίδη».
Εβδομήντα χρόνια πέρασαν από τα χαράματα, ώρα 04.20, της 5ης Μαρτίου 1951, που σε χώρο των φυλακών Γεντί Κουλέ της Θεσσαλονίκης, εκτελέστηκε ο 23χρονος γραμματέας της ΕΠΟΝ Παγκρατίου, ύστερα από καταδίκη του σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο, με την κατηγορία ότι διακινούσε την Έκκληση της Στοκχόλμης για την κατάργηση όλων των πυρηνικών όπλων. Επρόκειτο για τον πρώτο άνθρωπο στον κόσμο, που έχασε την ζωή του με την κατηγορία ότι διακινούσε και προπαγάνδιζε παρόμοιο κείμενο.
Προσθέτω ότι μαζί με τον Νίκο Νικηφορίδη εκτελέστηκαν ακόμα έξι στελέχη του Δημοκρατικού Φιλειρηνικού Μετώπου Νέων, οι Θόδωρος Ορφανίδης, Μόσχος Στογιάννης, Κώστας Σπρίντζος, Κώστας Μήτσου, Χαράλαμπος Παπαδόπουλος και Ρήγας Παραθυράς. Η δράση και των επτά είχε χαρακτηριστεί ανατρεπτική και προοίμιο ανασυγκρότησης του «προδοτικού» παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ.
Η τότε κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου στηριζόμενη και από την Δεξιά, αρνήθηκε και διεθνείς εκκλήσεις από νομπελίστες σαν τους Μπέρτραντ Ράσσελ, Άλμπερτ Αϊνστάιν, Ζολιό Κιουρί και Μαρία Κιουρί, ακόμα και από το παλάτι του Μπάκιγχαμ, να σωθεί η ζωή των καταδικασμένων σε θάνατο αγωνιστών της ειρήνης. Σε δεύτερη μοίρα και τότε από το κράτος της Δεξιάς, η αξία της ανθρώπινης ζωής. Υπενθυμίζω ότι η ιστορική Αριστερά όταν επέλεγε ένοπλες μορφές δράσης, το έκανε μόνο ως προέκταση του μαζικού λαϊκού αγώνα. Γι’ αυτό και στην κατοχή ο ΕΛΑΣ δημιουργήθηκε μετά το ΕΑΜ, το οποίο είχε θέσει ως πρώτη προτεραιότητα να σώσει τον λαό από την πείνα, κάτι που και πέτυχε.
Το μεγαλείο του Νίκου Νικηφορίδη ήταν ότι μετά την επιστροφή του από την εξορία στην Ικαρία και Μακρόνησο (όπου υπέστη φρικτά βασανιστήρια), στρατεύτηκε στην υπόθεση της ειρήνης και του πυρηνικού αφοπλισμού. Και όταν βρέθηκε στο κελί του μελλοθανάτου, στην απελπισμένη μητέρα του, που του ζητούσε να υπογράψει δήλωση μετανοίας για να σωθεί, απαντούσε : «Μάνα, δεν ζητούν την υπογραφή μου, αλλά να καταδώσω τους συναγωνιστές μου».
Καταλήγω με ένα απόσπασμα από την απολογία Νικηφορίδη: «Είμαι αριστερός και για τις ιδέες μου αυτές εξορίστηκα, μαθητής ακόμα με κοντά παντελόνια. Και η Αριστερά, σαν πρώτιστο στα ιδανικά της, είχε, έχει και θα έχει την υπεράσπιση της ειρήνης». Εξαιρετικά επίκαιρο και σήμερα το ύστατο αυτό μήνυμα που δείχνει τον δρόμο του χρέους και για την σημερινή νεολαία της πατρίδας μας.
Την μνήμη Νικηφορίδη τιμήσαμε συμβολικά, λόγω των περιστάσεων, στον Βύρωνα την περασμένη Παρασκευή, προσερχόμενοι με ένα κλαδί δάφνης στο μνημείο του πρωτομάρτυρα της ειρήνης, που που έχει κάνει ο δήμος Βύρωνα στη συμβολή των οδών Αρήτης και Νικηφορίδη. Η μνήμη Νικηφορίδη τιμάται και διεθνώς με απόφαση του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης (ΙΡΒ), ενώ στην χώρα μας το ΠΑΔΟΠ έχει καθιερώσει από το 2018, ετήσιο βραβείο Ειρήνης Νίκος Νικηφορίδης.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι σύμβουλος του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης
