«Παγώνει» η οικοδομή στα χωριά της Ηλείας!

-Η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για την εκτός σχεδίου δόμηση μπλοκάρει τις άδειες
-Πρέπει να προχωρήσει ο χαρακτηρισμός των δημοτικών οδών, δηλώνει στην «Πρωινή» ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας, Χρ. Γεωργακόπουλος

Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου

Γόρδιο δεσμό έχει δημιουργήσει στον κλάδο των κατασκευών η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (176/2023), η οποία απαγορεύει την εκτός σχεδίου δόμηση σε οικόπεδο στην Πάτμο, το οποίο δεν έχει «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη κοινόχρηστη οδό.

Από τη στιγμή που υπάρχει πλέον αυτό το δεδικασμένο, έχουν «παγώσει» αρκετά δρομολογημένα έργα και επικρατεί ανησυχία, κυρίως στους κατοίκους χωριών και κωμοπόλεων. Ο προβληματισμός είναι διάχυτος και στην ημιαστική Ηλεία, αφού αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων χωρίς πρόσβαση σε αναγνωρισμένο κοινόχρηστο χώρο σταματούν δρομολογημένες εργασίες και ελλοχεύει κίνδυνος να μην μπορεί να ξαναχτιστεί τίποτα σε οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα των τεσσάρων στρεμμάτων από μικροϊδιοκτήτες.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος, παρότι είχε εξαγγείλει νομοθετική ρύθμιση για τη διευθέτηση του προβλήματος, προτίμησε να το αφήσει για την επόμενη κοινοβουλευτική θητεία, προκειμένου να γίνει όσο το δυνατόν ευρύτερη διαβούλευση μεταξύ των κομμάτων.

Πρόβλημα στα χωριά της ορεινής ζώνης

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηλείας, Χρήστος Γεωργακόπουλος, δήλωσε στην «Πρωινή» πως η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ουσιαστικά μπλοκάρει κάθε οικοδομική άδεια σε περιοχές με μη αναγνωρισμένους δρόμους, επιφέροντας στασιμότητα στον κατασκευαστικό κλάδο.

Σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις για την Ηλεία, σταματά το 60% των περιπτώσεων δόμησης εκτός σχεδίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αγορά και την τοπική οικονομία.

«Ουσιαστικά σε ό,τι είναι εκτός αναδασμού, υπάρχει πρόβλημα. Δεδομένου ότι δεν έχει εφαρμοστεί η νομοθεσία που προβλέπει την αναγνώριση των δημοτικών οδών, για να μπορέσει κάποιος να χτίσει σε μια τέτοια περίπτωση, πρέπει να αποδείξει πως ο δημοτικός δρόμος προϋφίσταται του 1924, κάτι που προφανώς δεν είναι εύκολο», τόνισε και παρέθεσε περιοχές όπου η οδοποιία δεν είναι αναγνωρισμένη.

«Για παράδειγμα, στον Καρδαμά, πλην του επαρχιακού δρόμου, η υπόλοιπη οδοποιία δεν είναι αναγνωρισμένη. Στα Σαβάλια ό,τι είναι ανατολικά και εκτός αναδασμού, το ίδιο. Αλλά και σε άλλες περιοχές, όπως το Καπελέτο, η Μέλισσα, το Μπόρσι και οι Άγιοι Θεόδωροι στον Κάμπο, το Γεράκι και το Χάβαρι στην Αμαλιάδα, Ελαιώνας, Παλαιοβαρβάσαινα και Αμπελώνας στον Πύργο, η Αρήνη και το Λέπρεο στη Νέα Φιγαλεία, πιθανόν όλα τα χωριά της Ολυμπίας. Αν εξαιρέσουμε τους δρόμους που επικοινωνούν με τους οικισμούς, οι υπόλοιποι δεν είναι ακόμα χαρακτηρισμένοι», εξήγησε.

Όπως γίνεται αντιληπτό, το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο από όσο μπορούμε να φανταστούμε, αφού ακόμα και η νομοθετική ρύθμιση απαιτεί χρόνο και προσπάθεια ώστε να εναρμονιστεί με την απόφαση του ΣτΕ.

Ο κ. Γεωργακόπουλος κατέθεσε την πρόταση του ΤΕΕ Ηλείας για να μην καθηλωθεί για καιρό η οικοδομή, ζητώντας από την πολιτεία να μη χρονοτριβήσει.

«Εμείς προτείνουμε ως ΤΕΕ να προχωρήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα τα Τοπιά Πολεοδομικά Σχέδια, όπου προβλέπεται ο χαρακτηρισμός των δρόμων. Αφού γίνει αυτό και αποκτήσουμε πλήρη εικόνα για τους αναγνωρισμένους δρόμους, μετά να προχωρήσουμε στην κατάργηση της δόμησης στους μη κοινόχρηστους με βάση την απόφαση του ΣτΕ», δήλωσε και υπογράμμισε τον κίνδυνο να προκύψουν καταγγελίες και προσφυγές για παλαιότερες οικοδομικές άδειες.

To χρονικό της απόφασης

Η απόφαση του ΣτΕ προέκυψε μετά από καταγγελία για τη δόμηση οικοπέδου σε εκτός σχεδίου περιοχή στην Πάτμο, χωρίς πρόσβαση σε αναγνωρισμένη κοινόχρηστη οδό. Το σκεπτικό του ανωτάτου δικαστηρίου είναι πως δεν αρκεί το ελάχιστο εμβαδόν των 4 στρεμμάτων, αλλά απαιτείται, ήδη από το 1985, και η ύπαρξη προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) για τη δόμηση ενός ακινήτου.

Επισημαίνει δε, ότι αυτό ισχύει για- τί από το Σύνταγμα οι εκτός σχεδίου περιοχές «δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, τη δόμηση ή την τουρι στική εκμετάλλευση, αλλά τη γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού».

Σε όλα τα αγροτεμάχια πάνω από 4.000 τετραγωνικά μέτρα ή σε κάποιες περιοχές 8.000 ή 20.000 τ.μ. εφόσον έχουν δημιουργηθεί πριν από το 2003, ακόμη κι αν δεν έχουν πρόσωπο σε δρόμο αλλά έχουν εξασφαλισμένη πρόσβαση οι πολεοδομίες εξέδιδαν οικοδομικές άδειες.

Αυτό οφείλεται σε ασάφεια στην πολεοδομική νομοθεσία (και ειδικότερα στον νόμο 3212/2003) για το πότε απαιτείται να υπάρχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο στα ακίνητα εκτός σχεδίου και τι ακριβώς νοείται κοινόχρηστος δρόμος.

Ειδικότερα, ο νόμος του 2003 βάζει για πρώτη φορά την υποχρέωση να δημιουργούνται από 31/12/2003 γήπεδα άρτια και οικοδομήσιμα με ελάχιστο εμβαδό τα 4 στρέμματα και ελάχιστο πρόσωπο 25 μέτρα σε κοινόχρηστο δρόμο, κάτι που δεν ίσχυε ούτε με τον νόμο του 1985 και ούτε με τους παλαιότερους νόμους του 1978 και του 1928.

Πλέον το υπουργείο τηρεί στάση αναμονή μέχρι να παραλάβει καθαρογραμμένη την απόφαση του ΣτΕ για να καθορίσει τις επόμενες ενέργειές του.