Χ. Μυλωνόπουλος: «Οι ποινικές διατάξεις δεν έχουν ούτε διακηρυκτικό, ούτε συμβολικό χαρακτήρα»
Ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου Χ. Μυλωνόπουλος για το νέο Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
-Άκρως ενδιαφέρουσα η ημερίδα που διοργάνωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Αμαλιάδας
Γράφει η Μαρία Καραμπάτση
Τα θετικά στοιχεία που ενέχει ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, αλλά και οι αστοχίες που ενδεχομένως να αποδυναμώνουν το κύρος και την πειστικότητά του, κυριάρχησαν και αναδείχθηκαν στην εξαιρετική ημερίδα που διοργάνωσε το απόγευμα της Παρασκευής ο Δικηγορικός Σύλλογος Αμαλιάδας, στην αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου στη Σοχιά, με κεντρικό ομιλητή τον έγκριτο καθηγητή του Ποινικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χρίστο Μυλωνόπουλο.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αμαλιάδας κ. Θανάσης Θεοδόσης, ο Σύλλογος δεν έχει το ρόλο του απλού παρατηρητή στις εξελίξεις που αφορούν τον κλάδο της δικαιοσύνης, αλλά οφείλει να είναι ‘παρών’ και σε αυτή την κατεύθυνση να ενημερώνει τα μέλη του αλλά και τους πολίτες. Γι’ αυτό και κρίθηκε αναγκαίο να γίνει περαιτέρω προσέγγιση του συγκεκριμένου θέματος, που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων σε μεγάλο μέρος του νομικού κόσμου, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που αλλάζει ο ποινικός κώδικας. Πρόθεση του Συλλόγου ήταν να ενημερωθούν τα μέλη του Συλλόγου και αυτό το σκοπό είχε η πρόσκληση στον κ. Μυλωνόπουλο, τον οποίο και παρουσίασε στη συνέχεια.
Ο κ. Μυλωνόπουλος είχε κάνει σημαντικές επισημάνσεις κατά την διάρκεια επεξεργασίας του νόμου, με αποτέλεσμα ορισμένες διατάξεις να αποσυρθούν εγκαίρως ή και να αντικατασταθούν ωστόσο, όπως είπε, αρκετά ζητήματα εξακολουθούν να χρήζουν προσοχής.
Με αντικειμενικότητα, χωρίς αφορισμούς
Κατά την τοποθέτησή του, ανέφερε ότι η ποινική νομοθέτηση είναι τόλμημα, επισημαίνοντας ότι η κατεδαφιστική κριτική που ενίοτε συνοδεύει τα ποινικά νομοσχέδια, ακριβώς επειδή οι ποινικοί νόμοι συνδέονται με οριακές στιγμές των πολιτών, καθιστά επιβεβλημένη νηφαλιότητα και αντικειμενικότητα χωρίς συνθηματολογικούς αφορισμούς ή ισοπεδωτικές γενικεύσεις.
«Το έγκλημα δεν καταπολεμείται ούτε με λαϊκίζοντα τιμωρητισμό ούτε με μοντερνίζοντα συγχωρητισμό» είπε χαρακτηριστικά και τόνισε ότι οι ποινικές διατάξεις δεν έχουν ούτε διακηρυκτικό ούτε συμβολικό χαρακτήρα. Τίθενται για να εφαρμόζονται και όχι για να αποτελούν πρόσχημα μιας θεατρικής δικαστηριακής διαδικασίας.
Αναφορικά με τη θύελλα αντιδράσεων που προκάλεσε το νομοσχέδιο, σημείωσε ότι οι απόλυτες τοποθετήσεις αναδεικνύουν μερικώς μόνον τα υπάρχοντα προβλήματα και δεν επιτρέπουν ούτε νηφάλια θεώρηση αλλά ούτε και ολιστική αντιμετώπιση των βασικών ζητημάτων, που είναι η έλλογη καταπολέμηση της εγκληματικότητας και η ανακούφιση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης με ταυτόχρονη προστασία των ατομικών δικαιωμάτων.
Ως προς τον προβληματισμό που γεννούν ορισμένες διατάξεις, έκανε αναφορά στο θέμα του ‘τιμωρητισμού’ ή εξορθολογισμού των ποινών, επισημαίνοντας ότι το αίτημα προς εξορθολογισμό των ποινών δεν σημαίνει ατιμωρησία και η αξίωση για ορθό μέτρο ποινικής καταστολής δεν σημαίνει εκδικητικότητα.
Σε ένα άλλο σημείο ανέφερε ότι υπάρχουν αντιφάσεις και ασάφειες, τόσο μεταξύ του νέου Π.Κ. και του νέου ΚΠΔ όσο και μεταξύ του γενικού και του ειδικού μέρους του Π.Κ., ενώ ανέφερε ότι υπάρχει αποδυνάμωση ειδικών διατάξεων σχετικών με το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών.
Αυστηροποίηση των ποινών
Αναφορικά με την αυστηροποίηση των ποινών, τόνισε ότι η μακράς διαρκείας ποινές έχουν κατεξοχήν φυλακτικό χαρακτήρα και σπανίως ο βαρύς εγκληματίας βελτιώνεται με την μακράς διαρκείας ποινή. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καθήκον του κράτους δικαίου δεν είναι μόνον η απαγόρευση υπερβολικά αυστηρών ποινών αλλά και η απαγόρευση καθόδου κάτω από την ποινή που αντιστοιχεί στην ενοχή.
Όσον αφορά στην εκτέλεση των ποινών, σημείωσε ότι είναι διαπιστωμένο ότι δραστική αποτρεπτική ενέργεια έχουν οι βραχείας διαρκείας ποινές κατά της ελευθερίας και ότι πέραν του πρακτικού ζητήματος της επάρκειας, χώρων κράτησης, θα πρέπει να υπάρχει μία κλιμάκωση σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας.
Στην συνέχεια, υπογράμμισε ότι για όσες ποινικές διατάξεις πιστεύουμε ότι έχουν πράγματι λόγο ύπαρξης, θα πρέπει να υποστηρίξουμε την ποινική φύση τους και ότι ποινικές διατάξεις δεν έχουν ούτε διακηρυκτικό ούτε συμβολικό χαρακτήρα.
Σε οιανδήποτε αλλαγή αποφασίζεται, γνώμονας θα πρέπει να είναι η κατίσχυση του κράτους δικαίου και η ενδυνάμωση της κοινωνικής ειρήνης. «Οποιαδήποτε σύνδεση με πολιτικές, υπερασπιστικές ή άλλου είδους σκοπιμότητες απομακρύνει την προσπάθεια από τον σημαντικό αυτό στόχο» είπε χαρακτηριστικά.
Στην ημερίδα μεταξύ άλλων παρευρέθηκαν, ο πρ. υπουργός Κώστας Τζαβάρας, η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ήλιδας Θεώνη Γεωργοπούλου και οι αντιδήμαρχοι Μάκης Παπαγιαννόπουλος, Κώστας Τσεριώνης, Κώστας Τρικόγιας, καθώς και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πύργου, Δημήτρης Δημητρουλόπουλος.
