Οι δαιδαλώδεις διαδρομές του Ταμείου Μολυβιάτη

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”25801″ img_size=”full”][vc_column_text]

Πώς φτάσαμε από τα 208 εκατ. ευρώ του 2007 στα 61,1 εκατ. ευρώ το 2020

Οι φονικές πυρκαγιές του 2007 βύθισαν την Ηλεία στη φτώχεια και στην ύφεση, όμως η παγκόσμια κοινότητα έδωσε την ευκαιρία στον νομό να ανασυγκροτηθεί και να ξαναμπεί σε τροχιά ανάκαμψης με τη συγκρότηση του περίφημου Ταμείου Μολυβιάτη. Φευ! Η διαχείριση των πόρων που συγκεντρώθηκαν από δωρητές της χώρας και της ομογένειας καθρέφτισε για μία ακόμα φορά τις παθογένειες του ελληνικού κράτους, αφού φτάσαμε στο 2019 για να μάθουμε πόσα χρήματα έχουν απομείνει σήμερα ως υπόλοιπο και πού δαπανήθηκαν.

Όπως ανέφερε το 2013 ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Πέτρος Μολυβιάτης, από τον οποίο πήρε και το όνομά του το ταμείο,  το 2007 συγκεντρώθηκαν 208 εκατ. ευρώ περίπου (198 συν 10 εκατ. οι τόκοι) από 93.000 δωρητές και κατατέθηκαν σε λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, συστήνοντας το Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (ΕΤΕΑ). Από αυτά δαπανήθηκαν περίπου 76 εκατ. ευρώ για να ανοικοδομηθούν 1.200 σπίτια και 800 αγροικίες. Παράλληλα, επισήμανε πως το 40%-50% των 208 εκατ ευρώ αφορούσαν έργα και παρεμβάσεις στην Ηλεία. Για τα 130 εκατ. ευρώ που απέμειναν, είχε σχεδιαστεί η δαπάνη 80 εκατ. ευρώ για έργα υποδομών (πυροπροστασίας, αντιπλημμυρικά, αντιδιαβρωτικά, κ.ά.), εκ των οποίων τα 40 προορίζονταν για την Ηλεία. Ο στόχος ήταν να εξοικονομηθούν 50 εκατ. ευρώ για παρεμφερείς περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης μελλοντικά. Ο κ. Μολυβιάτης και το ΔΣ του ταμείου παραιτήθηκαν μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009. Το 2011 καταργήθηκε το ΕΤΕΑ και τα χρήματα μεταφέρθηκαν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και στην αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών, σε νέο ειδικό λογαριασμό με τον τίτλο «Λογαριασμός Αρωγής Πυροπλήκτων».

Η πρώτη απάντηση από Στουρνάρα το 2013

Στις 4 Μαρτίου του 2013, τέσσερις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ αυτών και η τότε βουλευτής Ηλείας Έφη Γεωργοπούλου-Σαλτάρη, κατέθεσαν ερώτηση στον τότε υπουργό Οικονομικών και νυν διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα, σχετικά με το ακριβές ταμειακό υπόλοιπο.Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο της απάντησης (1.8.2013),  το 2011 μεταφέρθηκαν στο υπουργείο Οικονομικών 118,32 εκατ. ευρώ, στα οποία προστέθηκαν δύο εκατ. ευρώ από τόκους. Στις 10 Απριλίου του 2013 ο λογαριασμός είχε υπόλοιπο 92,7 εκατ. ευρώ, καθώς στο μεσοδιάστημα δαπανήθηκαν 27,6 εκατ. ευρώ σε αιτήματα φορέων που χαρακτηρίστηκαν πυρόπληκτοι το 2007, όπως η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η Αποκεντρωμένη Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, το υπουργείο Υποδομών, η Περιφέρεια Πελ/σου, η Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας καθώς και η Αποκεντρωμένη Πελ/σου-Δυτικής Ελλάδας-Ιονίου, χωρίς να αναφέρεται σε τι δράσεις απορροφήθηκαν τα έργα. Όπως γίνεται αντιληπτό, περίπου 28 εκατ. ευρώ δαπανήθηκαν σε περιοχές εκτός Ηλείας, ενώ εύλογη ήταν και η απορία όλων για το πώς φτάσαμε στα 118 εκατ. ευρώ από τα 131 που υποστήριξε πως άφησε ο κ. Μολυβιάτης. Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2013, ο κ. Στουρνάραςαπάντησε σε σχετική ερώτηση του τότε βουλευτή Ηλείας της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργου Κοντογιάννη, για τα κονδύλια που διατέθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από την παραίτηση του κ.Μολυβιάτη το 2009 ως την εκκαθάριση του ταμείου το 2011.

Με βάση το έγγραφο της απάντησης, τα συνολικά έσοδα του Ταμείου Μολυβιάτη έφτασαν στα 215 εκατ. ευρώ – από δωρεές και τόκους.  Από τον Οκτώβριο του 2009 έως το τέλος του 2010 το ταμείο χρηματοδότησε με 20,6 εκατ. ευρώ τις πληγείσες περιοχές, μεταξύ των οποίων παρατίθενται ως τέτοιες η Περιφέρεια Πελ/σου, ο δήμος Γόρτυνος στην Αρκαδία, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, από τα 215 εκατ. ευρώ δαπανήθηκαν τα 97, 29 εκατ. ευρώ (76 εκατ. επί προεδρίας Π.Μολυβιάτη και άλλα 20,1 μέχρι την κατάργηση του Ταμείου), άρα έτσι προκύπτουν τα 118 εκατ. ευρώ το 2011.

Κατανομή μέσω Περιφέρειας

Την τελευταία ημέρα του έτους 2012, εκδίδεται ΦΕΚ με κοινή υπουργική απόφαση από τον κ. Στουρνάρα και τον τότε υπουργό Ανάπτυξης Κ.Χατζηδάκη, με βάση την οποία διατίθενται εκ νέου πιστώσεις από το –πρώην πια- Ταμείο Μολυβιάτη. Η απόφαση προβλέπει 24,7 εκατ. ευρώ για τη Δυτική Ελλάδα, 15,8 εκατ. ευρώ για την Περιφέρεια Πελ/σου και 7 εκατ. ευρώ για τη Στερεά Ελλάδα και ορίζει ως ζητά από τους δήμους την υποβολή προτάσεων προς την Περιφέρεια και στη συνέχεια από κάθε περιφερειάρχη την υποβολή της τελικής πρότασης στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για να προχωρήσει η χρηματοδότηση μέσω του κωδικού ΣΑΕΠ 401, όπου βρίσκονται πλέον τα χρήματα.

Ακολουθεί μια περίοδος απανωτών ερωτήσεων στη Βουλή από τους βουλευτές Κώστα Τζαβάρα και Γιάννη Κουτσούκο, χωρίς όμως να δοθεί γραπτή απάντηση. Παρότι κυκλοφόρησαν φήμες για «σκούπισμα» κατά την υπουργία Βαρουφάκη, κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Στις 10 Οκτωβρίου του 2018, η τότε υφυπουργός Οικονομικών, Κατερίνα Παπανάτσιου, απάντησε προφορικά στον κ. Κουτσούκο ότι το υπόλοιπο του ταμείου ανέρχεται στα 67.226.327 ευρώ κατά τη διάρκεια της ολομέλειας της Βουλής.

Οι απαντήσεις σε Τζαβάρα και Κατρίνη

Το… μυστήριο λύθηκε στις 24 Οκτωβρίου του 2019, όταν ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας απάντησε στον κ. Τζαβάρα ότι «στον Λογαριασμό Αρωγής Πυροπλήκτων, που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, το ακριβές υπόλοιπο είναι 62.177.129,57 ευρώ (στοιχεία εξαγόμενα από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσιονομικής Πολιτικής) και διατίθεται για την ολοκλήρωση των ήδη εγκεκριμένων έργων στις πληγείσες Περιφέρειες, η πληρωμή των οποίων γίνεται βάσει της προόδου των εργασιών τους, εξαιρουμένου του ποσού που προκύπτει από τις απεντάξεις, το οποίο θα επαναδιατεθεί μέσω νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης σε νέα έργα υποδομής για την αποκατάσταση των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007».

Ωστόσο, στις 15 Απριλίου του 2020, η απάντηση που έλαβε από την κυβέρνηση ο βουλευτής Ηλείας του ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης ήταν ελαφρώς διαφορετική, αφού αναφέρει ότι το εναπομείναν ποσό (61.325.823,87) ευρώ είναι «δεσμευμένο»άρα μη διαθέσιμο, σημειώνοντας ότι το σύνολο του δεσμευμένου ποσού προορίζεται για την ολοκλήρωση των ήδη εγκεκριμένων έργων στις πληγείσες περιφέρειες.  Η απάντηση  του γ.γ. του υπουργείου Ανάπτυξης στις 18 Μαρτίου του 2020 ότι για την ολοκλήρωση των ήδη ενταγμένων έργων απαιτούνται από το ταμείο αρωγής πυροπλήκτων 39.715,221,13 ευρώ, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις, περιέπλεξε την εικόνα ακόμα περισσότερο, αποδεικνύοντας ότι στην Ελλάδα η διαχείριση πόρων δεν ήταν ποτέ το δυνατό μας σημείο…[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]