Του Γιάννη Μπέζου
Σε ένα χρόνο συμπληρώνεται η δεύτερη δεκαετία του αιώνα μας. Αυτός ο αιώνας, που έκανε την εμφάνισή του με γιορτές και πανηγύρια, πυροτεχνήματα και μουσικές, υποσχέσεις και ελπίδες και φυσικά με μεγάλα λόγια πολιτικών, καλλιτεχνών, επιστημόνων, φιλοσόφων, πανεπιστημιακών, κοσμικών, συντηρητικών, προοδευτικών κ.λπ., κ.λπ. Η τεχνολογία ανέπτυξε ταχύτητες φωτός, ενώ η θεωρητική παιδεία έμεινε πίσω. Η ενημέρωση έχει πια χτυπήσει κόκκινο με την ταχύτητά της. Για την αξιοπιστία της ελέγχεται.
Μαζί όμως με όλα αυτά, ήρθε και η αλλαγή του ρυθμού του κόσμου. Οι μετακινήσεις των ανθρώπων. Και, όπως είναι φυσικό, οι άνθρωποι κινούνται προς τον τόπο και τον τρόπο που θα τους βελτιώσουν το επίπεδο ζωής, που θα τους εγγυηθούν την ελευθερία, την αξιοπρεπή διαβίωση και την ασφάλεια. Γι’ αυτό και οι μαζικές μετατοπίσεις προς την Ευρώπη. Διότι, όσο και αν την απαξιώνουμε για διαφορετικούς λόγους, παραμένει το κεντρικό σημείο αναφοράς για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Κι ερχόμαστε τώρα στις αναταράξεις του δυτικού κόσμου, που έρχονται σαν παρενέργειες.
Της μόδας έχουν γίνει ηγέτες τύπου Πούτιν, Ερντογάν, Τζόνσον, Τραμπ, Ορμπαν, Σαλβίνι. Δυναμική αποκτούν φωνές και πολιτικές που είναι ακόμα στην αντιπολίτευση, με άκρως συντηρητικές απόψεις. Οσο και να κατηγορήσει κανείς τους πολιτικούς για λαϊκισμό, το μεγάλο πρόβλημα είναι ο φόβος των Ευρωπαίων και γενικότερα των Δυτικών γι’ αυτό που χάνουν. Ο τρόπος ζωής που μεταβάλλεται αναγκαστικά, οι θέσεις εργασίας που μειώνονται, η γλώσσα που αλλοιώνεται, οι συνήθειες που συγκρούονται και βέβαια τα θρησκεύματα που, ριζωμένα βαθιά, είναι πάντα σε επιφυλακή (όχι για το καλύτερο).
Εκτιμώ ότι θα περάσουμε κάμποσα χρόνια με κραδασμούς και ανασφάλεια. Οι επιλογές μας στην πολιτική σκηνή δεν θα βελτιωθούν γρήγορα. Επειδή όμως ο ρυθμός του κόσμου άλλαξε, μάλλον θα αναγκαστούμε να οπλιστούμε με θάρρος και με γνώση. Να ξαναθυμηθούμε τις αρχές του Διαφωτισμού πάνω στις οποίες στήθηκε το δυτικό οικοδόμημα. Και πάνω απ’ όλα να θυμηθούμε το «μέτρον άριστον» των μεγάλων προγόνων μας. Ούτε φόβος, ούτε δήθεν ανθρωπισμός. Και τα δύο πριμοδοτούν τους λαϊκιστές, τους τυχοδιώκτες και τους λάτρεις της εξουσίας.
