Ο προϋπολογισμός του 2020 πιο αντικοινωνικός από του 2019

Του Μανόλη Δρεττάκη

Τόσο ο προϋπολογισμός του 2019 όσο και εκείνος του 2020, πριν κατατεθούν στη Βουλή, υποβλήθηκαν προς έγκριση στους δανειστές ενώ είχαν προηγηθεί οι απαιτούμενες από αυτούς προσαρμογές. Ήταν, δηλαδή, και είναι, και αυτοί, όπως και εκείνοι των προηγούμενων εννέα ετών, μνημονιακοί.

Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τις προβλέψεις για τους φόρους του προϋπολογισμού του 2020 (ΠΡΟ. 2020) της κυβέρνησης της Ν.Δ. σε σύγκριση με εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του προϋπολογισμού του 2019 (ΕΚΤ. 2019) της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. καθώς και το δημόσιο χρέος στους δύο προϋπολογισμούς. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι από την Εισηγητική Εκθεση του Προϋπολογισμού 2020 και δίνονται στον Πίνακα.

Στο πρώτο μέρος του Πίνακα δίνονται οι διάφορες κατηγορίες φόρων και οι σχέσεις μεταξύ τους και στο δεύτερο οι δύο κύριες κατηγορίες του δημόσιου χρέους σε εκατομμύρια ευρώ σε τρέχουσες τιμές.

Από το πρώτο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι με βάση τις προβλέψεις του προϋπολογισμού του 2020 σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων εκείνου το 2019:

– Το σύνολο των φόρων θα αυξηθεί κατά 2,5%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην αύξηση των έμμεσων φόρων, ενώ οι άμεσοι έμειναν αμετάβλητοι, με αποτέλεσμα το ποσοστό που οι φόροι αυτοί αντιπροσωπεύουν στο άθροισμα έμμεσων και άμεσων φόρων να αυξηθεί από 61,5% το 2019 σε 62,1% το 2020, με συνέπεια το φορολογικό βάρος των οικονομικά ασθενέστερων τάξεων να αυξηθεί ακόμη περισσότερο.

– Οι φόροι φυσικών προσώπων αυξήθηκαν, ενώ των νομικών μειώθηκαν, με συνέπεια το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι φόροι φυσικών προσώπων στο άθροισμα των φόρων στον φόρο εισοδήματος να αυξηθεί από 71,3% το 2019 στο 74,0% ή κατά 323 εκατ. ευρώ, ενώ αντίθετα των νομικών προσώπων να μειωθεί από 28,7% στο 26,0% ή κατά 446 εκατ. ευρώ.

Από την ανάλυση που έγινε στο άρθρο αυτό φαίνεται ότι η αντικοινωνικότητα του προϋπολογισμού του 2020 σε σχέση με εκείνη του προϋπολογισμού του 2019 θα είναι αυξημένη. Η αύξηση αυτή θα γίνει μεγαλύτερη με την απόφαση της κυβέρνησης να δώσει στις επιχειρήσεις περισσότερα απ’ ό,τι στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα από το μέρισμα της υπέρβασης του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, όπως φαίνεται από το δεύτερο μέρος του Πίνακα, το ύψος του δημόσιου χρέους τόσο στο σύνολό του όσο και το τμήμα του στον Μηχανισμό Στήριξης, δηλαδή στους δανειστές (που αντιπροσωπεύει το 75% του συνόλου) θα παραμείνουν αμείωτα. Η θηλιά, δηλαδή, που έχουν περάσει στη χώρα μας στον λαό οι δανειστές δεν θα χαλαρώσει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα επόμενα χρόνια.

Σημείωση: Αν, ένα χρόνο από σήμερα, οι εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του προϋπολογισμού του 2020 αποκλίνουν από τις προβλέψεις του, όπως συνέβη τα προηγούμενα χρόνια, η αντικοινωνικότητά του θα οξυνθεί.

*πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ