Ο Κλαδέος απειλεί την Αρχαία Ολυμπία
-Άμεσος ο κίνδυνος για τον αρχαιολογικό χώρο σε ακραία πλημμύρα, επισημαίνουν τέσσερις πανεπιστημιακοί σε έρευνά τους
-Έχουμε κάνει ήδη δύο παρεμβάσεις και αξιολογούμε τα δεδομένα, τονίζει στην «Πρωινή» ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας, Βασίλης Γιαννόπουλος
-Ύψιστη προτεραιότητα η ισχυρή Πολιτική Προστασία και η θωράκιση του μνημείου, δηλώνει στην «Πρωινή» ο νέος δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, Άρης Παναγιωτόπουλος
Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου
«Καμπανάκι» για την ισχυρή θωράκιση του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας από τον Κλαδέο ποτάμο χτυπά έρευνα που δημοσιεύτηκε φέτος από πανεπιστημιακούς καθηγητές που ειδικεύονται σε θέματα περιβάλλοντος, ενέργειας και διαχείρισης υδάτων.
Με αφορμή την αύξηση των πλημμυρικών φαινομένων στη χώρα και κυρίως τις σοβαρές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, οι πανεπιστημιακοί Κλεομένης Καλογερόπουλος, Κων/νος Τσανάκας, Νίκος Σταθόπουλος, Δημήτρης Τσεσμελής και Ανδρέας Τσάτσαρης, επικεντρώθηκαν στις πιθανές συνέπειες μιας πλημμύρας στους αρχαιολογικούς χώρους και γενικότερα στην πολιτιστική κληρονομιά, επιλέγοντας ως πεδίο έρευνας τον Κλαδέο ποταμό στην Αρχαία Ολυμπία.
Σύμφωνα με τα βασικά ευρήματα της έρευνας, οι γεωμορφολογικές και ιδιαιτερότητες της περιοχής, σε συνδυασμό με τα υδρομορφολογικά χαρακτηριστικά στο δίκτυο αποστράγγισης, ευνοούν την εκδήλωση σοβαρής πλημμύρας σε μια έντονη βροχόπτωση, που θα μπορούσε να απειλήσει τον αρχαιολογικό χώρο,.
«Τα πρωταρχικά αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εκτεταμένων πλημμυρών στον αρχαιολογικό χώρο,ανάλογα με τη σφοδρότητα της βροχόπτωσης, αφού τα βασικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά την ευνοούν. (…) Η μορφολογία του τοπίου του αποχετευτικού δικτύου επιδεινώνει την πιθανότητα ξαφνικών πλημμυρών. Οι απότομες κλίσεις στο πάνω μέρος της λεκάνης (ρέματα 3ης τάξης) σε συνδυασμό με τις χαμηλές κλίσεις κατά μήκος των κατώτερων ροών του κύριου καναλιού έχουν ως αποτέλεσμα υψηλές ταχύτητες ροής μεγάλων όγκων νερού, που μπορεί να επιβαρύνουν το κύριο κανάλι. (…) Η εγγύτητα του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας στο κεντρικό κανάλι του Κλαδέου και η θέση του σε επίπεδη επιφάνεια με χαμηλή κλίση που βυθίζεται προς τα ανατολικά, αυξάνει περαιτέρω τον κίνδυνο πλημμύρας. Το απότομο σπάσιμο της κλίσης στην ανατολική πλευρά της τοποθεσίας, το χαμηλό βάθος του καναλιού και η ασυμμετρία του καναλιού λόγω των λιγότερο διαβρώσιμων συσσωματωμάτων στη δυτική πλευρά, μπορούν να προκαλέσουν ταχεία συσσώρευση νερού σε περίπτωση ακραίων βροχοπτώσεων, οδηγώντας σε σημαντικό κίνδυνο πλημμύρας», αναφέρουν οι ερευνητές παραθέτοντας αναλυτικά στοιχεία.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων επισημαίνουν ότι ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Ολυμπίας βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο (immediate risk), σε περίπτωση παρόμοιου γεγονότος βροχόπτωσης σε σχέση με τα μοντελοποιημένα σενάρια που μελέτησαν, ένα πραγματικό με βάση την πλημμύρα που συνέβη στις 5 Φεβρουαρίου του 2012 εξαιτίας ακραίων βροχοπτώσεων και ένα υποθετικό συμβάν, για να εκτιμηθεί ο πιθανός κίνδυνος πλημμύρας από μια βροχόπτωση αυτού του μεγέθους και έντασης στον Κλαδέο, με ίδια χαρακτηριστικά αλλά με διαφορετική κατανομή των βροχοπτώσεων μέσα στην ίδια χρονική περίοδο.
«Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τις προβλεπόμενες τάσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, αναμένονται ακόμη πιο ακραίες βροχοπτώσεις, σε ένταση και συχνότητα, γεγονός που συνιστά σχεδόν βέβαιη την πιθανότητα εμφάνισης πλημμυρών στον αρχαιολογικό χώρο, εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα. Σε κάθε άλλη περίπτωση, σοβαρές πλημμύρες μπορεί να έχουν σημαντικές πολιτιστικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο», καταλήγει η έρευνα.
Παρεμβάσεις και εγρήγορση από Περιφέρεια και δήμο
Ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας, Βασίλης Γιαννόπουλος, δήλωσε στην «Πρωινή» πως η θωράκιση της Αρχαίας Ολυμπίας από τον κίνδυνο πλημμύρας αποτέλεσε προτεραιότητά του από τις πρώτες ημέρες μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2021, τονίζοντας ότι η Περιφέρεια έκανε άμεσες παρεμβάσεις, ακριβώς για να αποτρέψει μια νέα καταστροφή.
«Τον Σεπτέμβριο του 2021, αμέσως μετά τις πυρκαγιές, πραγματοποιήθηκαν επείγουσες και εκτεταμένες εργασίες θωράκισης σε όλες τις πληγείσες περιοχές του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, για την αποτροπή εκδήλωσης έντονων πλημμυρικών φαινομένων. Τον Οκτώβριο του 2022 συνεχίσαμε με εστιασμένες και στοχευμένες παρεμβάσεις κατά μήκος του ποταμού, σε σημεία που εμφανίζουν υψηλή επικινδυνότητα, προκειμένου να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η παροχέτευση ποταμών και χειμάρρων, και κατ’ επέμβαση να προστατευτούν οι οικισμοί, οι παρόχθιες καλλιέργειες, οι υποδομές καθώς και οι επαγγελματικές εγκαταστάσεις που αναπτύσσονται στην περιοχή. Επειδή όμως η κλιματική κρίση μεταβάλλει πλέον τα δεδομένα με γρήγορο ρυθμό, ήδη μελετούμε τη δυνατότητα πρόσθετων παρεμβάσεων, σύμφωνα με τα ευρήματα των επιστημονικών ερευνών», επισήμανε.
Ο νέος δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, Άρης Παναγιωτόπουλος, δήλωσε στην «Πρωινή» ότι η Πολιτική Προστασία είναι απόλυτη προτεραιότητα για τον ίδιο και την παράταξή του, υπογραμμίζοντας ότι σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες θα προστατεύσει τον αρχαιολογικό χώρο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Από τις έρευνες και τις μελέτες που έχουμε συλλέξει και επεξεργαστεί, διαπιστώνουμε πως στον δήμο Αρχαίας Ολυμπίας είναι ήδη αντιληπτές οι επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής. Ως νέα δημοτική αρχή αξιολογούμε όλα τα δεδομένα, για να δρομολογήσουμε τα κατάλληλα έργα σε συνεργασία με την Περιφέρεια, η οποία έχει ήδη κάνει παρεμβάσεις, και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας. Η ισχυρή και αποτελεσματική Πολιτική Προστασία, που θα θωρακίσει τι ζωές και τις περιουσίες των συμπολιτών μου, καθώς και τον αρχαιολογικό μας πλούτο, είναι προτεραιότητά μου», τόνισε.
