Ο Άρης Βελουχιώτης και το αντάρτικο της ιστορίας
Κάποιοι θα πουν ότι ζει ακόμα. Ζει μέσα στα βιβλία, στις φωτογραφίες, ακόμη και στις καρδιές των ανθρώπων. Κυρίως όμως επιζεί στη συλλογική μνήμη, καθώς ο λόγος μεταφέρεται σα ρυάκι στα χείλη των ανθρώπων. Ταξιδεύει στο χρόνο και στο χώρο σαν ομηρικό έπος. Από στόμα σε στόμα. Μια ιστορία γεμάτη ήρωες και ηρωικές πράξεις, μα και βία, πόνο, πόλεμο, παράλογο. Το παράλογο, ως συστατικό στοιχείο της ζωής, βρίσκει στον πόλεμο την απόλυτη έκφρασή του. Γιατί; Για πολλούς λόγους αλλά κυρίως γιατί πεθαίνουν αθώοι. Άνθρωποι που δεν έφταιξαν σε κάτι και δεν έπρεπε να πεθάνουν αλλά πέθαναν επειδή βρέθηκαν στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή. Παρασύρθηκαν από τη δίνη της ιστορίας.
Κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν πιστεύει ή έστω δεν μπορεί να υποστηρίξει πειστικά ότι ο Θανάσης Κλάρας, γνωστός ως Άρης Βελουχιώτης, ήταν άγιος. Εθνικός αντιστασιακός ήρωας ναι. Μυθικός ως προσωπικότητα ίσως. Άγιος όμως δεν υπήρξε ποτέ, όπως δεν υπήρξαν αντίστοιχα και οι περισσότεροι οπλαρχηγοί της επανάστασης του 1821. Ήταν ατελής ως άνθρωπος, ως Θανάσης. Ήταν όμως και Άρης, ο θεός του πολέμου, ο οποίος έβαψε κόκκινη την ελληνική γη με το αίμα των Ιταλών και Γερμανών κατακτητών και των συνεργατών τους. Αυτός ο οποίος συγκέντρωσε γύρω του τους άτακτους και έφερε τον αγώνα για τη λευτεριά στα βουνά. Ποιος θα τολμούσε σήμερα να αμφισβητήσει τη συμβολή του στο Γοργοπόταμο και στις αναρίθμητες μάχες που έδωσαν οι αντάρτες;
Ο πραγματικός ακαδημαϊσμός και η επιστήμη της ιστορίας εκκινούν εκεί όπου τελειώνουν οι χαμερπείς σκοπιμότητες και η ημιμάθεια, η προκατάληψη, ο φανατισμός, εν συνόλω η ηλιθιότητα. Για την ακρίβεια, οι σκοπιμότητες αυτές έχουν άμεση σχέση με την ηλιθιότητα καθώς αυτήν εκμεταλλεύονται. Χωρίς ηλιθίους, πως θα κάνει τη δουλειά του ο πολιτικάντης; Πως θα νοηματοδοτήσει τον ρόλο του και που θα στηρίξει την αξίωσή του να εξουσιάσει; Σε αυτήν του την απόπειρα θα μεταχειριστεί δύο πρακτικές: λήθη και σπίλωση. Δε θέλει να τον θυμούνται αλλά αν τον θυμούνται, τότε ασφαλώς και δεν πρέπει να θυμούνται κάτι το καλό για δαύτον. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο κάνει ό,τι μπορεί για μια νεολαία αγράμματη και ανιστόρητη. Μια νεολαία χωρίς γνώση και μνήμη για το παρελθόν του τόπου είναι μια νεολαία ανάπηρη, έρμαιο εκείνου ο οποίος την άγει και την φέρει κατά τις σκοπιμότητές του.
Ευτυχώς κάποια παιδιά θυμούνται. Κάποιος βρέθηκε να τους πει ότι ο Άρης Βελουχιώτης γεννήθηκε στη Λαμία στις 27 Αυγούστου 1905. Κάποιος τους μίλησε για τα κατορθώματά του. Κάποιος τους έδωσε ένα βιβλίο. Έτσι έμαθαν μόνοι τους να κρίνουν. Έτσι έμαθαν να ακούν προσεκτικά τι τους λένε και να αξιολογούν τα λεγόμενα των άλλων. Να μετρούν τα λόγια στο ζύγι όχι της προσωπικής τους αλήθειας αλλά της διαρκούς αναζήτησης, εξακρίβωσης και διασταύρωσης. Κι έτσι σύντομα διαπίστωσαν ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως τα νόμιζαν, ούτε όπως τους διαβεβαίωναν κάποιοι.
Ο Άρης Βελουχιώτης και η νηφάλια αποτίμηση της αντιστασιακής συνεισφοράς του είναι μόνο η αφορμή. Είναι μόνο μία από τις εκατοντάδες αφορμές, στις οποίες ο στοιχειώδης αυτοσεβασμός επιτάσσει να ασκήσεις το δικαίωμά σου για ιστορικό έλεγχο. Αυτός είναι ο δικός μας πόλεμος. Αυτή είναι η δική μας μάχη, ώστε να κερδίσουμε το παρόν και να εξασφαλίσουμε το μέλλον μέσα από την κατοχή του παρελθόντος. Αντάρτες, σε έναν κόσμο ο οποίος οριακά επιτρέπει τον προβληματισμό και την αμφισβήτηση δήθεν ιστορικών θεσφάτων.
