Νίκος Φίλης: Ο αγώνας δεν είναι ταχύτητας, αλλά αντοχής

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”969″ img_size=”full”][vc_column_text]Η πανδημία δεν είναι παρένθεση που κλείνει. Επισημειώνει την κρίση της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της κεντρώας συναίνεσης. Η οικολογική και ειδικότερα η κλιματική κρίση, η κρίση του κυρίαρχου παραγωγικού μοντέλου και η προσφυγική διαπλέκονται και προκαλούν μεγάλες αβεβαιότητες για το μέλλον της ανθρωπότητας. Ο ψηφιακός καπιταλισμός αμφισβητεί δικαιώματα στην εργασία, ενώ με τη γενικευμένη επιτήρηση υπονομεύει τη δημοκρατία.

Μέσα σε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, η νεοδεξιά σε όλον τον πλανήτη επιχειρεί να ενισχύσει την ιδεολογική ηγεμονία της, που παραμένει κυρίαρχη, αν και κλονίζεται από κινήματα κατά των κοινωνικών ανισοτήτων, της κλιματικής κρίσης και των ρατσιστικών πολιτικών.

Την ίδια ώρα η σύγχρονη Αριστερά –και ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία– καλείται να διαμορφώσει τον αριστερό ριζοσπαστισμό ως απάντηση στον δεξιό ριζοσπαστισμό. Ως μια εναλλακτική πολιτική δύναμη, απορρίπτοντας τις πιέσεις του συστήματος να μετατραπεί σε μέρος της δικομματικής κανονικότητας.

Το 32% των πολιτών συνιστά μια λαϊκή εντολή να αλλάξουμε και να επιστρέψουμε το γρηγορότερο δυνατό, προλαμβάνοντας κοινωνικές καταστροφές που έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση της Ν.Δ., η οποία συμπεριφέρεται ως καθεστώς. Δεν πρόκειται για έναν αγώνα ταχύτητας, αλλά για μια «μακρά πορεία» ριζικών πολιτικών επανατοποθετήσεων, που θα παρακολουθούν τις αγωνίες ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων, από το έδαφος πάντα της Αριστεράς.

Η θεωρία, σύμφωνα με την οποία ένα κόμμα οφείλει να μεταλλάσσεται ακολουθώντας κυρίαρχα στερεότυπα μέρους των ψηφοφόρων του, παραπέμπει στην υποβάθμιση της πολιτικής σε υπόθεση των δημοσκοπήσεων και των κομμάτων σε ασπόνδυλα ιδεολογικά σχήματα, που το μόνο που τα αφορά είναι η νομή της εξουσίας.

Αναμφισβήτητα ένα κόμμα οφείλει να επικοινωνεί με την κοινωνική πλειοψηφία στη βάση των δικών του αξιών και προγραμμάτων, δηλαδή, να επιδιώκει με δημοκρατικό τρόπο τον μετασχηματισμό των κοινωνικών συνειδήσεων και όχι τη δική του προσχώρηση-μετάλλαξη σε αξίες διαφορετικές από τις δικές του. Αυτό προϋποθέτει ένα κόμμα συλλογικό και δημοκρατικό. Εχει παρέλθει η εποχή των αρχηγικών κομμάτων, παρότι ο νεοφιλελευθερισμός ενθάρρυνε τάσεις βοναπαρτισμού στη δημόσια ζωή.

Η πολυπλοκότητα των επάλληλων κρίσεων δεν αντιμετωπίζεται με παλινδρόμηση στο σχήμα της μονοκομματικής κυβερνητικής αυτοδυναμίας, που στη χώρα μας, ιστορικά, υπηρετήθηκε από κόμματα-καρτέλ και αρχηγικά σχήματα. Είναι αναγκαία η κοινωνικοποίηση της πολιτικής!

Χρειαζόμαστε κόμματα αρχών με μέλη που θα συμμετέχουν αυτοπρόσωπα, κατακτώντας τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αντιθέτως, επιβαρύνει την κρίση δημοκρατικής νομιμοποίησης η μετατροπή των κομμάτων σε σύνολο εικονικώς συμμετεχόντων ευκαιριακών μελών-ψηφοφόρων, φαινόμενο που παραπέμπει σε πελατειακά δίκτυα και σε λογικές μετα-δημοκρατίας.

Η επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ παραπέμπει σε έναν αναστοχασμό για τα κυβερνητικά πεπραγμένα του, όχι σε μια γραμμική συνέχεια, με μια περίοδο που είχε σημαντικά επιτεύγματα αλλά και μεγάλα ελλείμματα και λάθη, καθώς η πολιτική ασκείτο με βάση τους μνημονιακούς καταναγκασμούς που στον πυρήνα τους ήταν νεοφιλελεύθεροι. Χρειάζεται να πιάσουμε το νήμα από τη Συμφωνία των Πρεσπών, σε μια περίοδο που επιδεινώνονται οι εκκρεμότητες στην εξωτερική πολιτική. Χρειάζεται προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας, να θέσουμε στο επίκεντρο την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών της υγείας, της παιδείας, του ασφαλιστικού συστήματος, της ενέργειας, αλλά και του νερού που απειλείται με ιδιωτικοποίηση.

Χρειάζεται να θυμηθούμε χωρίς ενοχές τον αγώνα που δώσαμε το πρώτο εξάμηνο του 2015 για την αλλαγή των ευρωπαϊκών πολιτικών, τώρα που οι κυρίαρχες δυνάμεις αναγκάζονται να συζητήσουν την αμοιβαιοποίηση του χρέους και πολλά από όσα προτείναμε τότε για να αποφευχθεί η διάλυση της Ε.Ε. Χρειάζεται να μην εμπλακούμε σε οικονομίστικη-κοντόφθαλμη θεώρηση των επάλληλων κρίσεων, την ώρα που κεντρικό διακύβευμα είναι ένα απελευθερωτικό-δημοκρατικό μήνυμα για τη ζωή των ανθρώπων και ειδικά της νέας γενιάς.

Η επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία πρέπει να έχει στο επίκεντρό της την ένταξη των νέων στη δημοκρατική πολιτική διαδικασία, καθώς στη νεολαία καταγράφουμε μεγάλα ποσοστά επιρροής. Με αυτοπεποίθηση, που υποδηλώνει την ανάγκη κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών.

* Τομεάρχης Παιδείας και βουλευτής Α’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]