Νέος πρόεδρος της Αργεντινής ο «αναρχοκαπιταλιστής» Χαβιέρ Μιλέι
O νεοφιλελεύθερος -αναρχοκαπιταλιστής όπως αυτοπροσδιορίζεται- Χαβιέρ Μιλέι εξελέγη νέος πρόεδρος της Αργεντινής, αφού πέτυχε καθαρή νίκη στον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών χθες, εγκαινιάζοντας μια περίοδο αβεβαιότητας και νέων αναταράξεων για την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής, στην οποία έχει εξαγγείλει πως θα εφαρμόσει θεραπεία σοκ.
Ο Μιλέι, έχει αυτοαναγορευθεί «αντισυστημικός» πολιτικός, ο οποίος εξέφρασε το μεγάλο, πλην υπαρκτό και με στέρεες βάσεις, ρεύμα δυσαρέσκειας στην αργεντίνικη οικονομία, από το οποίο αναδύθηκαν και φωνές κατά όσων κυβέρνησαν τη χώρα τα τελευταία 20 χρόνια. Επικράτησε του απερχόμενου κεντρώου υπουργού Οικονομίας Σέρχιο Μάσα με διαφορά άνω των 11 μονάδων. Εξασφάλιζε το 55,6% των ψήφων, έναντι 44,3% του κεντρώου αντιπάλου του, με το 99% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, κατά τα επίσημα αποτελέσματα.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος, που θα αναλάβει τα καθήκοντά του τη 10η Δεκεμβρίου, υποσχέθηκε στην μετεκλογική νικητήρια ομιλία του «το τέλος της παρακμής» και την «ανοικοδόμηση της Αργεντινής», διαμηνύοντας ταυτόχρονα πως δεν θα υπάρξουν «ημίμετρα».
Έκανε λόγο για «ιστορική βραδιά για την Αργεντινή» μπροστά σε χιλιάδες υποστηρικτές του μπροστά στα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του, στο Μπουένος Άιρες.
«Είμαστε αντιμέτωποι με μνημειώδη προβλήματα: τον πληθωρισμό (σ.σ. 143% σε ετήσια βάση), τη στασιμότητα, την έλλειψη αληθινών θέσεων εργασίας, την ανασφάλεια, τη φτώχεια και τη μιζέρια», απαρίθμησε.
«Δεν υπάρχει θέση για χλιαρότητες και ημίμετρα», καθώς εδώ και δυο χρόνια εξαγγέλλει πως θα πετσοκόψει με «αλυσοπρίονο» τις δημόσιες δαπάνες, για να αλλάξει πορεία το «παθολογικά υπερχρεωμένο κράτος», όπου το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Επανέλαβε πως είναι αποφασισμένος να «βάλει σε τάξη» τα δημοσιονομικά και να λύσει τα προβλήματα της κεντρικής τράπεζας, θεσμό στον οποίο έχει πει πως θέλει να βάλει «δυναμίτιδα», να τον καταργήσει.
«Η (σ.σ. πολιτική) κάστα φοβάται», και «ζήτω η ελευθερία ρε γαμώτο», συνθήματα-φετίχ του υποψηφίου Μιλέι, επαναλαμβάνονταν έξω από τα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του.
«Να φύγουν όλοι, να μη μείνει κανένας!», φώναζε το πλήθος των οπαδών του εκλεγμένου προέδρου, ανεμίζοντας σημαίες της Αργεντινής, γαλάζιες και λευκές, και του κόμματος La Libertad Avanza, κίτρινες, με έμβλημα το λιοντάρι, σύμβολο που παραπέμπει στον ίδιο τον Χαβιέρ Μιλέι. Ηχούσαν κλάξον αυτοκινήτων οπαδών του εκλεγμένου προέδρου.
Το εύρος της νίκης του εξέπληξε. Οι δημοσκοπήσεις του έδιναν ελαφρύ προβάδισμα, ενώ αναλυτές ανέμεναν πως το αποτέλεσμα θα κρινόταν στην κόψη του ξυραφιού, καθώς η χώρα έμοιαζε διχασμένη όσο ποτέ μετά την επιστροφή της στη δημοκρατία πριν από 40 χρόνια.
Μετριοπαθείς εναντίον συντηρητικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών
Το εκλογικό σώμα πάντως κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα σε δύο αφηγήσεις, δύο πολιτικά προγράμματα.
Από τη μια ο μετριοπαθής κεντρώος Μάσα, υπουργός Οικονομίας τους τελευταίους 16 μήνες, υποσχόταν «κυβέρνηση εθνικής ενότητας» και σταδιακή θεραπεία της οικονομίας, με υπεράσπιση του κράτους πρόνοιας, παράγοντα απόλυτα κρίσιμου για πολλούς στην Αργεντινή.
Απέναντί του το αουτσάιντερ, ο Μιλέι, που αυτοχαρακτηρίζεται «αναρχοκαπιταλιστής», πολεμιστής αρχικά των τηλεοπτικών πλατό, κατόπιν της πολιτικής αρένας τα τελευταία δυο χρόνια, υποσχόταν να «κομματιάσει» το «κράτος-εχθρό» και να δολαριοποιήσει την οικονομία.
Είπε πως θα τείνει το χέρι σε «όλους τους πολίτες και τους πολιτικούς ηγέτες» που θέλουν να βαδίσουν μαζί του, αλλά προειδοποίησε εναντίον των πιθανών κοινωνικών αντιστάσεων στις μεταρρυθμίσεις που εννοεί να προωθήσει.
Ο «αναρχοκαπιταλιστής» πρόεδρος τάσσεται σθεναρά εναντίον των αμβλώσεων, υπέρ της χαλάρωσης της νομοθεσίας για την οπλοκατοχή, ενώ έχει καταφερθεί με βαριές εκφράσεις εναντίον του –συμπατριώτη του– Πάπα Φραγκίσκου.
Πήγαινε συχνά σε προεκλογικές συγκεντρώσεις με αλυσοπρίονο στα χέρια. Το άφησε στο ράφι τις τελευταίες εβδομάδες της εκστρατείας.
Τα συγχαρητήρια από ομοϊδεάτες και ιδεολογικούς αντιπάλους
Στο εξωτερικό, πολιτικοί με τους οποίους ο Μιλέι έχει ιδεολογικές συγγένειες τον συνεχάρησαν θερμά: «περήφανος γι’ αυτόν», ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε βέβαιος πως θα «μεταμορφώσει» την Αργεντινή, θα «της ξαναδώσει το μεγαλείο της». Για τον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, «η ελπίδα λάμπει ξανά» στη Λατινική Αμερική.
Η αμερικανική κυβέρνηση επίσης «συνεχάρη» τον Χαβιέρ Μιλέι για τη νίκη του, με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν να χαιρετίζει τη «μεγάλη συμμετοχή» και την «ειρηνική διεξαγωγή» της διαδικασίας και τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζέικ Σάλιβαν να διαβεβαιώνει πως η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν «ανυπομονεί» να οικοδομήσει σθεναρή σχέση με την επόμενη κυβέρνηση της Αργεντινής, βασισμένη «στα ανθρώπινα δικαιώματα, στις δημοκρατικές αξίες και στη διαφάνεια».
Ο κεντροαριστερός Bραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα –τον οποίο ο Χαβιέρ Μιλέι έχει χαρακτηρίσει «διεφθαρμένο κομμουνιστή», απειλώντας να διακόψει τις σχέσεις με την κυβέρνησή του, όπως και με αυτή της Κίνας–, ευχήθηκε «καλή τύχη και καλή επιτυχία» στην επόμενη κυβέρνηση της Αργεντινής, αποφεύγοντας να αναφερθεί ονομαστικά στον εκλεγμένο ομόλογό του.
Ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος της Κολομβίας Γουστάβο Πέτρο από την πλευρά του προτίμησε να αφήσει κατά μέρος τις ευγένειες: «Η άκρα δεξιά κέρδισε στην Αργεντινή (…) Λυπηρό για τη Λατινική Αμερική και θα δούμε», τόνισε.
Τι λένε οι πολιτικοί αναλυτές
«Ο Μιλέι έκανε εκστρατεία υποσχόμενος αποτελέσματα γρήγορα. Βλέπουμε όλοι πως αυτό δεν είναι δυνατό, όμως η ιδέα έπεισε το εκλογικό του ακροατήριο: γρήγορη αλλαγή· το αλυσοπρίονο. Δεν πιστεύω πως θα έχει μεγάλη περίοδο χάριτος», συνόψισε η Λάρα Γοϊμπούρου, πολιτολόγος του πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες.
Για τον πολιτολόγο Γκαμπριέλ Βομάρο, του πανεπιστημίου του Σαν Μαρτίν, ο Χαβιέρ Μιλέι, με τον πολεμοχαρή λόγο του, ειδικά έναντι τομέων που αναμένεται να ξεσηκωθούν, ιδίως έναντι των δημοσίων υπαλλήλων, εγείρει κίνδυνο «πολιτικοκοινωνικής σύγκρουσης».
