Νέος Χάρτης Υγείας: με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας ή της αγοράς;
Άρθρο του Ανδρέα Ξανθού, τομεάρχη και πρώην Υπουργού Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αποκλειστικά για την «Πρωινή»
Αυτή την περίοδο, χωρίς καν να έχει υποχωρήσει σημαντικά η πανδημία, η κυβέρνηση έχει ανοίξει ένα κρίσιμο πολιτικό μέτωπο που αφορά το «νέο ΕΣΥ» και τον «νέο Υγειονομικό Χάρτη» της χώρας, με στόχο όμως όχι την ενδυνάμωση και αναβάθμιση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας αλλά τη σταδιακή ιδιωτικοποίησή του. Με «εργαλείο» τις Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), την αλλαγή νομικού καθεστώτος των νοσοκομείων (ΝΠΙΔ) και την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων των γιατρών (κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης).
Ξεκινώντας από τα μεγάλα τριτοβάθμια-πανεπιστημιακά νοσοκομεία και φτάνοντας μέχρι δομές της ΠΦΥ στα αστικά κέντρα. Ταυτόχρονα, στο κυβερνητικό σχέδιο για τον νέο «Χάρτη Υγείας» προετοιμάζεται η υποβάθμιση και συρρίκνωση υπαρχουσών δομών, συνήθως της επαρχίας. Η στοχοποίηση συγκεκριμένων περιοχών με περισσότερες από μία νοσηλευτικές μονάδες, όπως για παράδειγμα η Ηλεία, είναι προφανής.
Οφείλουμε λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή πως αυτό είναι ένα πολιτικό σχέδιο με το οποίο είμαστε ριζικά αντίθετοι. Το «νέο ΕΣΥ» που ευαγγελίζεται ο κ.Μητσοτάκης, δεν έχει καμιά σχέση με το πλειοψηφικό επιστημονικό και κοινωνικό αίτημα της γενναίας επένδυσης στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και της αναδιοργάνωσης των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας, με βάση τις νέες ανάγκες και προκλήσεις της πανδημίας. Στη νεοφιλελεύθερη στρατηγική της ΝΔ υπάρχει μόνο το άνοιγμα του ΕΣΥ στην αγορά και στους επιχειρηματίες υγείας, στους οποίους το Κράτος θα δώσει «ζωτικό χώρο» της δημόσιας περίθαλψης και επενδυτικές ευκαιρίες, για να «εκμεταλλευτούν» κερδοσκοπικά την «πελατεία» των δημόσιων δομών υγείας και, φυσικά, εκχωρώντας τους κρίσιμο ρόλο στο management των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Αυτό προφανώς δεν είναι αναβάθμιση του ΕΣΥ αλλά αναίρεση του δημόσιου χαρακτήρα του και ιδιωτικοποίηση των «φιλέτων» του. Και μιλάμε για «φιλέτα», γιατί όλοι μπορούν να καταλάβουν ότι για τα υποστελεχωμένα και δυσλειτουργικά νοσοκομεία της επαρχίας (όπως για παράδειγμα το νοσοκομείο Αμαλιάδας) κανείς ιδιώτης δεν θα ενδιαφερθεί και η μόνη προοπτική τους, με βάση την κυβερνητική λογική, θα είναι οι συγχωνεύσεις ή και το κλείσιμο όσων δεν κριθούν «αποδοτικά».
Απέναντι σ’ αυτές τις μεθοδεύσεις, χρειάζεται ένα ισχυρό κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο για την υπεράσπιση του ΕΣΥ αλλά και της αναβαθμισμένης λειτουργίας των δημόσιων δομών υγείας σε κάθε περιοχή. Χρειάζεται μια κοινωνική και πολιτική συμμαχία που, παράλληλα με την κριτική στους κυβερνητικούς χειρισμούς, θα αναδεικνύει μια εναλλακτική στρατηγική για τη χρηματοδότηση του δημόσιου συστήματος υγείας (σύγκλιση με το μέσο όρο της Ευρώπης στις δημόσιες δαπάνες, δηλ. 7% του ΑΕΠ), για τη δραστική αντιμετώπιση της κρίσης στελέχωσης του ΕΣΥ, για την αναβάθμιση του μισθολογίου των υγειονομικών και τα ειδικά κίνητρα στελέχωσης άγονων περιοχών και ειδικοτήτων, για ένα εθνικό σχέδιο υποδομών υγείας, για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ και στην κοινοτική φροντίδα, για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και για την αναδιοργάνωση του Υγειονομικού Χάρτη Υγείας της χώρας με κριτήριο τις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας και όχι της αγοράς.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στην Ηλεία δεν καταργείται καμιά νοσηλευτική μονάδα αλλά ενισχύονται ισόρροπα, αναβαθμίζεται συνολικά η δημόσια περίθαλψη στο Νομό και επικαιροποιούνται οι Οργανισμοί των μονάδων υγείας στη λογική της διατήρησης του συνολικού αριθμού νοσοκομειακών κλινών, της στοχευμένης ενίσχυσης των κρίσιμων τμημάτων σε κάθε μονάδα και της συμπληρωματικής λειτουργίας των δομών, με τελικό στόχο τη διασφάλιση ποιοτικότερης φροντίδας στους πολίτες της περιοχής. Παράλληλα, στηρίζονται και αναπτύσσονται οι δομές ΠΦΥ (Κέντρα Υγείας-ΤΟΜΥ-Κινητές Μονάδες για απομακρυσμένες περιοχές), οι κοινοτικές υπηρεσίες (δίκτυο μαιευτικής φροντίδας), οι πρωτοβάθμιες δομές Ψυχικής Υγείας (δημιουργία Κέντρου Ψυχικής Υγείας) και οι δομές Αποκατάστασης (Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης στα Κρέστενα, με παράλληλη λειτουργία του Κέντρου Υγείας).
Τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία μιας συνεκτικής πρότασης για διαβούλευση και συνδιαμόρφωση με τους υγειονομικούς και την τοπική κοινωνία, αλλά και μια ισχυρή πολιτική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την επόμενη μέρα στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας της περιοχής.
