Από τη στιγμή που η επιστημονική κοινότητα δέχτηκε ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια καταστροφική πραγματικότητα – την οποία οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουμε δημιουργήσει με τη δραστηριότητά μας – άρχισε να απεργάζεται και να προτείνει λύσεις για το πώς θα γλιτώσουμε από τις φοβερές της συνέπειες: φυσικά φαινόμενα, ακραία καιρικά φαινόμενα, εξαφάνιση ειδών, κλιματική προσφυγιά.
Οι προτεινόμενες λύσεις εκτείνονται από την γεωμηχανική (απορρόφηση με μηχανικά μέσα του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα σε πλανητική κλίματα), την φυσική παρέμβαση (δημιουργία δασών αντί αποψίλωσης, κατανάλωση φυτικών αντί ζωικών προϊόντων κλπ), την εκπομπή λιγότερων ρύπων, τη δημιουργία υπέρ – φυτών που θα καταναλώνουν περισσότερο διοξείδιο και θα το αποθηκεύουν στο έδαφος και πολλά άλλα.
Ανάμεσα στις προτάσεις βρίσκεται ακόμη μία. Αυτή κατά την οποία, η λύση για το κλίμα και τελικά για την ανθρωπότητα δεν βρίσκεται πάνω στον πλανήτη. Που βρίσκεται; Στο διάστημα. Το ερώτημα που τίθεται εδώ λοιπόν είναι: μπορεί η διαστημική έρευνα να σώσει τον πλανήτη; Ο Γκρεγκ Ότρι, διευθυντής της Εμπορικής Διαστημικής Πρωτοβουλίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας υποστηρίζει στο Foreign Policy, ότι όχι μόνο η λύση βρίσκεται στο διάστημα αλλά ότι η διαστημική έρευνα ήδη έχει βοηθήσει πολύ στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η λύση είναι μακριά, πολύ μακριά
Η έρευνα του διαστήματος έχει ήδη αποδειχτεί καθοριστική αφού τα δορυφορικά δεδομένα που έρχονται από το διάστημα είναι πολύτιμα. Στην πραγματικότητα ήταν αυτά που αποκάλυψαν την τρομακτική και αναπτυσσόμενη τρύπα του όζοντος το 1987. Η ανακάλυψη αυτή οδήγησε στο πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, την πρώτη διεθνή συμφωνία για το παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα. Έκτοτε έγιναν προσπάθειες περιορισμού των χλωροφθορανθράκων με αποτέλεσμα η τρύπα του όζοντος να σταθεροποιηθεί και αργά αλλά σταθερά να αρχίσει να κλείνει. Αυτό, σύμφωνα με τον Ότρι, αποδεικνύει ότι το διάστημα μπορεί να μας παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για την κατανόηση του προβλήματος και μια σειρά τρόπων επίλυσής του. Ο ρόλος των διαστημικών δεδομένων είναι λοιπόν κρίσιμος.
Οι μετρήσεις των στρωμάτων του πάγου με τρυπάνια και την μέτρηση της θερμοκρασίας της θάλασσας είναι κοστοβόρες και χρονοβόρες διαδικασίες και ανεπαρκείς τρόποι για να εκτιμηθεί η κατάσταση του πλανήτη. Αντίθετα οι δορυφόροι εθνικοί και ιδιωτικοί παρέχουν πληθώρα μετρήσεων και απεικονίσεων που αποκαλύπτουν την κατάσταση. Μεγάλο μέρος αυτών των εργαλείων αναπτύχθηκε αρχικά για την εξερεύνηση των άλλων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα, όμως η κατανόηση της εξέλιξης του κλίματος των άλλων πλανητών είναι εξίσου πολύτιμη για την μοντελοποίηση ανάλογων στοιχείων και στη Γη.
Αντίστοιχα, λέει ο Ότρι, τα στοιχεία που μας παρέχονται από το διάστημα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επιλογή των στρατηγικών μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα η εξόρυξη ηλίου από το φεγγάρι για καθαρή ενέργεια στο μέλλον. Επιπλέον, η ίδια η διαστημική τεχνολογία συμβάλλει ήδη στη μείωση των εκπομπών ρύπων. Τα GPS πλοήγησης για παράδειγμα συρρικνώνουν τις δαπάνες για καύσιμα στη θάλασσα, το έδαφος και τον αέρα κατά 15 έως 21%. Η μείωση στα καύσιμα είναι μεγαλύτερη από αυτή που προέρχεται από τους πιο εξελιγμένους κινητήρες και τις αλλαγές καυσίμων. Τα φωτοβολταϊκά είναι επίσης μια τεχνολογία που οφείλει την ύπαρξή της στο διάστημα, καθώς εφαρμόστηκε πρώτα στους διαστημικούς σταθμούς και την ίδια τη NASA.
Στη Γη η χρήση του αέρα και της ηλιακής ενέργειας δεν μπορούν να μας οδηγήσουν σε μηδενικές εκπομπές ρύπων γιατί η παραγωγή διακόπτεται συνεχώς και δεν υπάρχει περιβαλλοντικά αποδεκτός τρόπος να αποθηκεύουμε την ενέργεια σε παγκόσμια κλίμακα. Υπάρχει λοιπόν, η ιδέα ότι οι ηλιακοί σταθμοί με βάση το διάστημα θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε το πρόβλημα αυτό. Τέτοιοι σταθμοί θα βρίσκονται συνεχώς εκτεθειμένοι στην ενέργεια του ήλιου και θα μπορούν μέσω στοχευμένης ακτινοβολίας να στέλνουν την ενέργεια αυτή στη Γη, μέρα – νύχτα και ανεξάρτητα από τον καιρό.
Ήδη κατασκευάζονται τέτοιες δομές στο διάστημα απλώς η διαδικασία γίνεται αργά καθώς ακόμη το κόστος είναι μεγάλο. Καθώς όμως οι τεχνολογίες θα αναπτύσσονται θα υπάρξει αύξηση των όσων ασχολούνται με αυτές και το κόστος θα μειωθεί δραματικά. Αργότερα οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να προμηθεύονται και υλικά από τη σελήνη και τους αστεροειδής πράγμα που θα μειώσει ακόμη περισσότερο το κόστος αλλά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις εκτοξεύσεις.
