Προς

το Διοικητικό Συμβούλιο του Απόλλωνα Πύργου,

Με την ευκαιρία της συμμετοχής μου στους Ολυμπιακούς αγώνες θα ήθελα να σας εκφράσω τη χαρά μου, που μοιράζομαι μαζί σας, τις επιτυχίες που κάνουν τον σύλλογο μας ακόμα πιο δυνατό. Εύχομαι στο σύλλογό μας πάντα επιτυχίες και σε όλους τους συναθλητές μου να πραγματοποιήσουν όσα ονειρεύονται.

Με εκτίμηση

Εμμανουήλ Καραλής

Γράφει ο Θέμης Μαντάς

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο γυμναστής Σάκης Καίσαρης, κόντευε να κλείσει την πρώτη δεκαετία της προπονητικής του καριέρας. Σοβαρόςανιχνευτής αθλητικών ταλέντων, διέκρινε τα αθλητικά ταλέντα του εξατάξιου Γυμνασίου Αρρένων Πύργου, στη διάρκεια του γνωστικού του αντικειμένου και τα ενέτασσε στον «Αλφειό Επιταλίου». Το σωματείο είχε συστήσει τμήμα στίβου που είχειδρύσει ο ίδιος με τον επιστήθιο φίλο του Κώστα Καλαθά.

Ο διορισμός του Καίσαρη στο Γυμνάσιο Αρρένων Πύργου καθόρισε τη μοίρα πάρα πολλών παιδιών. Γεννημένος στο Επιτάλιο (Αγουλινίτσα) στη διάρκεια του πολέμου, λάτρεψε στα μαθητικά του χρόνια  τον κλασικό αθλητισμό και ως αθλητής του άλματος επί κοντώ, οδηγήθηκε στην ΕΑΣΑΑ σημερινό ΤΕΦΑΑ. Δεν τον απορρόφησε ο ΟΤΕ- όπου πολλοί συμμαθητές του εργάστηκαν- ούτε και ο επαγγελματικός στρατός στις διαβιβάσεις. Υπήρξε  ταλέντο στον ασύρματο,  μπορούσε να αποκωδικοποιήσει σήματα με ταχύτητα και αξιοπιστία, όσο κανείς άλλος. Δέχτηκε επαγγελματική πρόταση για να γίνει εκπαιδευτής διαβιβάσεων σε στρατό της Αμερικανικής Ηπείρου, ωστόσο η  μοίρα άλλα όριζε.

Μετά την απόκτηση του απολυτηρίου στρατού οι εξετάσεις του στη Γυμναστική Ακαδημία ήταν επιτυχείς, καθότι άριστος στα μαθηματικά. Το πτυχίο του γυμναστή ήρθε ύστερα από δύο χρόνια. Η περιοχή δεν είχε πολλούς γυμναστές/ιες. Την εποχή εκείνη μεσουρανούσαν οιΣπύρος Γαλανόπουλος, Μανώλης Παπαδάκης, Χιώτης, Δημήτρης Αλτάνης,Σαλπέα, Νικολοπούλου, Λουμιώτη, Πικέα.

Αρχή το 1971

Ο Καίσαρης, το Φθινόπωρο του 1971, εισέρχεται στον στίβο του αθλητισμού αρχίζοντας το έργο της ζωής του. Απ’ το σχολείο του, το Γυμνάσιο Αρρένων, έχει την άνεση να επιλέγει ταλέντα. Ξέρει τι μπορεί να  κάνει ο καθένας και η καθεμιά. Ο coachΚαίσαρης, έξυπνος άνθρωπος, διαλέγει ό,τι ταλέντο υπήρχε στο Γυμνάσιο Αρρένων. Το δέσμευε άμεσα και μόλις πατούσε στη μεγάλη σιδερένια πόρτα του δημόσιου σχολείου, απ’ την πρώτη κιόλαςτάξη. Όλα τα αγόρια που έμπαιναν στο προαύλιο του «Αρρένων» συναντούσαν και τον Καίσαρη.

Μέχρι το 1979 τα Γυμνάσια ήταν  χωρισμένα σε Αρρένων και Θηλέων. Οι πρώτοι αθλητές του Σάκη Καίσαρη ήταν αγόρια: Αποστόλης Μπουμπουνάς (Μυρσίνης), Παύλος Αθανασόπουλος, Άγγελος Παρασκευόπουλος, Δημήτρης Τζανέτος, Λευτέρης Αβραμίδης, Λυκούργος Αγγελόπουλος, Χρήστος Στεφανόπουλος, Κώστας Καραγιάννης, Αχιλλέας Κρικώνης, Γιώργος Κορφιάτης, ΘανάτσηςΛεπέτσος, Πάνος Πλιατσικούρης είναι κάποια απ’ τα πρώτα αγόρια που το καλοκαίρι του 1972 μπήκαν στο στίβο για ν’ αγωνιστούν στους διανομαρχιακούς. Στη συνέχεια και άλλοι αθλητές. Ο Τάσος Στουφής, ο Γιάννης Στεργιόπουλος, ο Νώντας Κυριαζής, ο Γιάννης Ροδίτης, ο Δημήτρης Παρράς, ο Σπύρος Τσαντίλης, ο αείμνηστος ΝτένηςΚουμπάτης, ο Χάρης Κομιώτης.

Τον Καίσαρη τροφοδοτούνκαι οι συναδέλφισσές του από το Γυμνάσιο Θηλέων: Νίκη Γιαννοπούλου, Άννα Καλαμπόκα, Σοφία Πανοπούλου, Βαγγελιώ Καπετανάκη, είναι οι πρώτες αθλήτριές του.

Η ιστορία του ταπεινού γυμναστή που κάνοντας κάθετη διαγεννεακή  κινητικότητα, καθόρισε την μοίρα χιλιάδων μαθητών του, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να βελτιώσουν την αυτοεκτίμησή τους, την αυτοπεποίθησή τους, το θάρρος τους, την κοινωνικοποίησή τους, τις πνευματικές, σωματικές και ψυχικές τους δυνάμεις.Είναι εκείνοι που είδαν, από νωρίς, με άλλη ματιά τον κόσμο. Δεκάδες αθλητές και αθλήτριεςέγιναν κατόπιν συνάδελφοί του και συναδέλφισσές του. Άλλοι ακολούθησαν διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και επαγγέλματα, κάποιοι επιλέγοντας το ποδόσφαιρο αποκαταστάθηκανεπαγγελματικά.

Ο Καίσαρης πολλά απ’τα παιδιά του στίβου τα είχε δεσμεύσει και με δελτίο ποδοσφαίρου, για να μην του «φύγουν». Τα κράτησε μακριά από «σειρήνες». Αυτός καθόρισε την τύχη τους και ήταν εύστοχος στις επιλογές του. Υπήρξαν και κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπου η τύχη και οι συγκυρίες έπαιξαν ρόλο ζωής, που σήμερα πολλοί αναγνωρίζουν ότι ο Καίσαρης υπήρξε ουσιαστικά «πατέρας» τους.

Χάρης και Σάρα Καραλή, με τον Εμμανουήλ

Χάρης και Σάρα

Η περίπτωση του Χάρη Καραλή είναι η χαρακτηριστικότερη. Ο πρωταθλητής με διεθνή καριέρα συνάντησε στο χωμάτινο γήπεδο του Πύργου, τη Σάρα Μουλούγκα που είχε έρθει στην Ελλάδα: α) από επιλογή της οικογένειά της, β) λόγω της χριστιανικής ορθόδοξης πίστη της, και γ) της προσπάθειας που είχε κάνει ο μακαριστός Μητροπολίτης Ηλείας Αθανάσιος που έδωσε στις αδερφές Μουλούγκα στέγη και τροφή στο οικοτροφείο της Φιλοθέης. Οι δύο κοπέλες γράφτηκαν στο Γυμνάσιο Θηλέων Πύργου. Ο δαιμόνιος Καίσαρης διέκρινε ταλέντο στη Σάρα και μετά από προσπάθειες την έκανε αθλήτριά του. Ουδείς άλλος είχε τολμήσει να δημιουργήσει σωματείο που θα απασχολούσε παιδιά με ακόντια, εμπόδια, όργανα, άλματα και τρεξίματα. Στο μυαλό των Πυργιωτών ήταν το ποδόσφαιρο. Ο Πανηλειακός είχε κατακτήσει τη Β΄ Εθνική, η μπάλα ένωνε την πόλη και τα περίχωρα, η παιδεία του κλασικού αθλητισμού υπήρχε σε ελάχιστους. Ο ΓΓΑ Στασινόπουλος έλεγε και ξανάλεγε: Δημιουργήστε στον Πανηλειακό και τμήμα στίβου.

Στον έβδομο χρόνο της προπονητικής του καριέρας, το 1978, ο Καίσαρης καθοδηγεί έναν πιτσιρίκο στο άλμα σε ύψος που υπερπηδά το 1μέτρο και 60 εκατοστά. Ο μικρός Χάρης Καραλής προέρχεται απ’ την ενόργανη γυμναστική με καθογητή τον αείμνηστο γυμναστή Νίκο Μοσχόπουλο. Το καλοκαίρι του 1980, ο Χάρης Καραλής- το τρίτο απ’ τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας του αείμνηστου παντοπώλη Θοδωρή Καραλή- υπερπηδά στο επί κοντώ τα 3μέτρα και 40 εκατοστά, κάνει σφαιροβολία, δισκοβολία αλλά και καλά άλματα στο μήκος. Το καλοκαίρι του 1981 μετά από μια ήπια χειμερινή προετοιμασία η Σάρα Μουλούγκα προσγειώνεται στο μήκος πάνω από τα 5 μέτρα και 9 εκατοστά.

Ο νεαρός Καραλής δεν έμεινε αδιάφορος απ’ την όμορφη παρουσία και την αθλητική συμπεριφορά της Αφρικανής αθλήτριας που μιλούσε πλέον άριστα ελληνικά, το χαμόγελο αποδείκνυε την άδολη ψυχή της και η νοοτροπία της ήτα ιδιαιτέρως φιλική προς τον ίδιο. Ο Καραλής πραγματοποιεί τις πρώτες σοβαρές επιτυχίες, είναι 5^ος στο Βαλκανικό πρωτάθλημα, μετέχει σε Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, νικά στους Πανελλήνιους δεκάθλου. Η Σάρα δεν έχει ανάλογες επιτυχίες. Ο σοβαρός μυϊκός τραυματισμός στη διάρκεια αγώνων, στην Πάτρα, την αφήνει εκτόςδράσης για πολύ καιρό. Ωστόσο δεν πέρασε πολύ καιρός από τότε που η Σάρα σπουδάζονταςστις Η.Π.Α. δέχτηκε την επίσκεψη και την υπόσχεση γάμου από τον Πυργιώτη πρωταθλητή. Ήταν απόφαση ζωής και αιώνιας αγάπης, συναισθήματα που είχαν αναπτυχθεί στα χωμάτινα κουλουάρ του Σταδίου του Πύργου. Εκεί που οι κρυφές ματιές εξελίχτηκαν σε έρωτα και αγάπη. Ο Χάρης πρωτοπόρος είχε αγαπήσει τη «μαύρη», είχε αποφασίσει και όχι μόνο άντεξε σε περίεργα σχόλια αλλά υποστήριξε με σθένος τα συναισθήματά του απέναντι σ’ ένα κορίτσι μάλαμα.

Ο Εμμανουήλ και η Αγγελική

Η ευτυχής ιστορία είχε γάμο, ήρθαν τα παιδιά τους ο Εμμανουήλ και η Αγγελική Καραλή. Είχε συναίσθημα, είχε δυσκολίες, είχε αγώνες, συνεχή πάλη, μα οι οικογενειακές ρίζες που είχαν ο Χάρης και η Σάρα, η ασφάλεια και η αγάπη της πόλης και η ευγνωμοσύνη στον Καίσαρη, έφεραν τον Εμμανουήλ στον Απόλλωνα Πύργου. Ήταν μια κίνηση που επιθυμούσε και ο ίδιος ο ιπτάμενος επικοντιστής. Ήταν μία κίνηση αντιπαροχής των γονιών του, που πέρασαν εδώ πάρα πολλά χρόνια,έχτισαν τα παιδικά τους χρόνια και παραμένουν δεμένοι με άρρηκτους θεσμούς και συναισθηματικές άγκυρες αγάπης, φιλίας και εκτίμησης.

Ο Εμμανουήλ με την στολή της Ολυμπιακής εθνικής ομάδας

Πετάει για Ιαπωνία

Σε λίγη ώρα ο Εμμανουήλ πετάει για την Ιαπωνία. Ο πρωταθλητής πετάει για πρώτη φορά πηγαίνοντας σε Ολυμπιακούς αγώνες. Είναι η πρώτη φορά που γιορτάζει το σωματείο του, ο ΑπόλλωνΠύργου θα εκπροσωπηθεί για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες, από το 1996, έτος ίδρυσής του. Είναι η πρώτη φορά που ο Σάκης Καίσαρης θα δει αθλητή του Απόλλωνα Πύργου στην κορυφαία αθλητική διοργάνωση του πλανήτη. Ο γυμναστής έχει δει την αθλήτρια Αθανασία Πέρρα- που ο ίδιος δημιούργησε- σε Ολυμπιακούς αγώνες. Όμως δεν ήταν στο σύλλογό του, τον Αλφειό…είχε πάρει μετεγγραφή. Η περίπτωση του Εμμανουήλ είναι μοναδική για τον 77χρονο προπονητή, που κλείνει 50 χρόνια συνεχούς παρουσίας στον στίβο. Είναι μοναδική, γιατί είναι ο γιος του Χάρη και Σάρρας, δυο παιδιών που στήριξε αθλητικά, που αγάπησε και έλαβε απλόχερα και την δική τους αγάπη.

Σε λίγες μέρες ο Πύργος δια μέσου της οικογένειας Καραλή θα εκπροσωπηθεί στους Ολυμπιακούς αγώνες. Έχει συμβείκαι σ’ άλλες περιοχές της Ηλείας.

Στα Λεχαινά με τον Ιακωβάκη στα 400 μέτρα εμπόδια (ΑΕΛεχαινών).

Στη Ζαχάρω με τον Θόδωρο Σταματόπουλοστα 20.000 βάδην (Παναθηναϊκός).

Στο Αγρίδι με την Αθανασία Πέρρα στο τριπλούν (Ολυμπιακός).

Στο Σαμικό με τον Παναγιώτη Βασιλόπουλο στο μπάσκετ (Ολυμπιακός).

Έχει συμβεί με κριτές (Πλακούδα-τοξοβολία), έχει συμβεί με ελλανοδίκες Χαμάκος (Πάλη), έχει συμβεί με τον προπονητή Κολιτσόπουλο (Τιτάν Πύργου).

Ωστόσο, σωματείο του Πύργου που ασχολείται με τονκλασικό αθλητισμό, έχει για πρώτη φορά αθλητή του, στους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες. Έχει συμβεί μόνο στο μακρινό παρελθόν του τόπου, προ Χριστού.

Είναι μία τιμή που δίνει η οικογένεια Καραλή στην πόλη, είναι μια τιμή που οι γονείς του αποδέχονται, είναι μια τιμή που ταπεινά ο ίδιος ο Εμμανουήλτην προσφέρει στον Απόλλωνα Πύργου.

Μια τιμή που ο Τάκης Δόξας αναφέρεται μεταξύ άλλωνστο ποίημά του «Φως της Ολυμπίας» για τους Ολυμπιακούς αγώνες: «…Χιλιάδες χιλιάδεςχιλιάδες έφηβοι

σμάρια από κορμιά άσπρα μαύρα κίτρινα ,

να πάνε να ξεπλυθούν κοντά στην Παλαίστρα

κι απ’ το χτες απ’ το σήμερα απ’ το αύριο,

ν’ αλείψουν με λάδι την ψυχή και το νου τους

κι’ ύστερα

να μπουν απ’ την ορθάνοιχτη πύλη στο Στάδιο

για να πολεμήσουν…»

(Διασκευασμένα αποσπάσματα από την συγγραφή του 3^ο βιβλίου του Θέμη Μαντά)

«Καίσαρης: Ο γυμναστής, ο σχεσιοδυναμικός προπονητής» που θα κυκλοφορήσει το 2022