Μέτρησαν τα δέντρα και έχασαν τα δάση

Εκθεση της WWF Ελλάς λιώνει την καραμέλα της κυβέρνησης για τα… μόλις 10.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων που έγιναν στάχτη στην πυρκαγιά της βορειοανατολικής Αττικής ● Κατά την περιβαλλοντική οργάνωση, ο μαύρος απολογισμός ανέρχεται στα 90.500 στρέμματα, καθώς κάηκαν ξανά πολύτιμες περιοχές με θάμνους, χαμηλή βλάστηση, επίμονη φυσική αναγέννηση και αναδασωτικές προσπάθειες προηγούμενων ετών

Η πυρκαγιά στη βορειοανατολική Αττική έπληξε 109.710 στρέμματα, εκ των οποίων τα 90.500 (82,4%) ήταν δασική έκταση και όχι μόλις τα 10.000 στρέμματα που ακούμε να επαναλαμβάνεται διαρκώς. Σε μόλις 40 ώρες, κάηκαν ώριμα δάση που είχαν απομείνει κυρίως στις βόρειες παρυφές του Πεντελικού και στον Μαραθώνα και αυτά ακριβώς αφορούν τα 10.000 στρέμματα στα οποία αναφέρεται συχνά η κυβέρνηση. Εκτός από αυτά, όμως, κάηκαν ξανά πολύτιμες περιοχές με θάμνους, χαμηλή βλάστηση, επίμονη φυσική αναγέννηση και αναδασωτικές προσπάθειες προηγούμενων ετών που, κατά την κυβέρνηση, δεν αποτελούν δάσος και δεν αξίζει να προσμετρηθούν στις δασικές απώλειες.

Στην πραγματικότητα, όμως, αυτές οι εκτάσεις αποτελούν τις πιο σημαντικές από τις δασικές εκτάσεις που κάηκαν και φέτος. Αντανακλούν αφενός τις προσπάθειες της φύσης να αναγεννήσει το δάσος και αφετέρου τις προσπάθειες του ανθρώπου, με τεράστιο οικονομικό και διαχειριστικό κόστος, να τη βοηθήσει με τεχνητές αναδασώσεις, όπου χρειάζεται. Όταν αυτές οι περιοχές πλήττονται από αλλεπάλληλες πυρκαγιές, χάνουν σταδιακά τη δυνατότητά τους να φιλοξενήσουν οποιαδήποτε δασική βλάστηση και καταλήγουν πετρότοποι, όπως έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια σε πάρα πολλές περιοχές της Αττικής και της χώρας γενικότερα, αναφέρει το WWF Ελλάς, στο πλαίσιο μιας αποτίμησης της αντιπυρικής περιόδου 2024.

Και προσθέτει ακόμη κάποια σημαντικά στοιχεία. Αναλύοντας τα δεδομένα, είναι ξεκάθαρο ότι η πορεία της πυρκαγιάς στη βορειοανατολική Αττική ήταν παρόμοια με αυτή του 2009. Πολύ πιθανόν να είχε αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά, αν είχε μελετηθεί δημόσια και με επιστημονικό τρόπο η συμπεριφορά της και αποτελούσε μια αφορμή εκπαίδευσης και προσαρμογής για όλους όσοι εμπλέκονται στην πυρόσβεση και τη βελτίωση των στρατηγικών κατάσβεσης. Όταν μία περιοχή που διαθέτει τις περισσότερες δυνάμεις πυρόσβεσης στη χώρα καίγεται τόσες φορές μέσα σε λίγα χρόνια, κάτι πάει ξεκάθαρα λάθος και σίγουρα δεν αξιοποιήθηκαν χρήσιμα διδάγματα από το παρελθόν, σημειώνει.

Εξάλλου, παρά τα όσα υποστηρίζονται, τα στοιχεία που αφορούν τα περιστατικά και την καμένη έκταση της φετινής αντιπυρικής περιόδου δεν διαφέρουν από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών σε βάθος 20ετίας. Και μπορεί η καταμέτρηση μόνο υψηλών δασών να δημιουργεί ένα καλό επικοινωνιακό αφήγημα, κάνοντας τις καμένες δασικές εκτάσεις να φαίνονται λιγότερες, ωστόσο αυτή η εικόνα απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

Επιπλέον, παρότι η λήξη της αντιπυρικής περιόδου τοποθετείται επίσημα στις 31 Οκτωβρίου, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια παράταση αυτής, που από μόνη της λέει πολλά. Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, έως και τις 31 Οκτωβρίου, στη χώρα μας καταγράφονται συνολικά περίπου 500.000 στρέμματα καμένες εκτάσεις (υπολογίζοντας και τις πυρκαγιές κάτω των 300 στρεμμάτων). Η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 23/10 ότι τα περιστατικά πυρκαγιάς για το 2024 ήταν 9.101, όμως ο μέσος όρος της τελευταίας εικοσαετίας για την ίδια περίοδο (1/1-22/10) είναι 8.703 περιστατικά ανά έτος.

Η περιβαλλοντική οργάνωση επισημαίνει ότι, τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, που λειτουργούν ενισχυτικά τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταστολή, σηματοδοτώντας μια καλή αρχή. Εντούτοις, χωρίς να αγνοεί κανείς αυτές τις θετικές ενέργειες (π.χ. η συνεργασία δασικής υπηρεσίας και πυροσβεστικού σώματος, τα έργα δασικής διαχείρισης, ο κανονισμός πυροπροστασίας και η κινητοποίηση μέσω του εθνικού προγράμματος Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ» για προμήθεια νέου εξοπλισμού), τα προβλήματα στρατηγικής και συνολικού σχεδιασμού παραμένουν ίδια για πολλά χρόνια.

Απαραίτητα βήματα

Σύμφωνα με το WWF, τα βήματα που πρέπει να γίνουν αφορούν:

● Τη μελέτη του τρόπου αντιμετώπισης των πυρκαγιών στη χώρα μας κατά το παρελθόν και του υπολογισμού όλων αυτών των παραγόντων που επηρεάζουν καθοριστικά την ένταση και άρα τον τρόπο διαχείρισης μιας πυρκαγιάς, την ίδια στιγμή που η μόνιμη αναφορά στην κλιματική αλλαγή και το πώς επηρεάζει την ένταση των δασικών πυρκαγιών καταλήγει να είναι ένα βολικό επιχείρημα.

● Τη θέσπιση ουσιαστικών εθνικών στόχων, όπως η διάθεση τουλάχιστον του 40% των διαθέσιμων πόρων σε δράσεις πρόληψης με αυστηρούς όρους διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά και επιστημονική τεκμηρίωση.

● Τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πρόληψης σε τοπικό επίπεδο (δηλαδή σε επίπεδο ΟΤΑ Α’ βαθμού), ειδικά στις ζώνες μίξης οικισμών-δασών που είναι από τις πιο ευάλωτες.

● Τον ενιαίο, σωστό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό δασοπυροπροστασίας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που αυτή τη στιγμή είναι το βασικό έλλειμμα και ταυτόχρονα η βασική λύση στο πρόβλημα.

● Την εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα, από την εκπαίδευση του απλού πολίτη στα θέματα που αφορούν την πρόληψη μέχρι αυτή των εθελοντών και επαγγελματιών πυροσβεστών στη διαχείριση δασικών πυρκαγιών.

Αναδημοσίευση από efsyn.gr