Κλιματιστικά και κορονοϊός: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”114997″ img_size=”full”][vc_column_text]Μπορούν οι μονάδες air condition να γίνουν εστία μόλυνσης και να μεταδώσουν τον COVID-19 και πώς πρέπει να χρησιμοποιούνται εν μέσω πανδημίας;

Της Φαίδρας Μαυρογιώργη (faidra@energyin.gr)

Tο καλοκαίρι είναι προ των πυλών και ήδη οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους, γεγονός που επιτάσσει τη χρήση των κλιματιστικών μονάδων για αρκετές ώρες.

Πόσο συχνά και πώς πρέπει να κάνουμε χρήση αυτών των μονάδων εν μέσω της πανδημίας; Επικοινωνήσαμε με τη διευθύντρια της Β΄ Πνευμονολογικής Κλινικής του Μetropolitan General και πνευμονολόγο, Παναγιώτα Καρύδη, για να λύσει όλες μας τις απορίες σχετικά με το αν τα κλιματιστικά αποτελούν μηχανισμούς μετάδοσης του ιού.

Η κα Καρύδη μας διευκρινίζει πως ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται μέσω της εισπνοής μολυσμένου αέρα και μέσω της επαφής με μολυσμένες επιφάνειες. Οσον αφορά στην αερογενή μετάδοση, υπάρχουν δύο μηχανισμοί έκθεσης στον ιό.

Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Η μετάδοση μπορεί να γίνει σε κοντινή απόσταση, μέσω μεγάλων σταγονιδίων (>10 μικρά), που εκπέμπονται κατά τον βήχα και ιδιαίτερα κατά το φτέρνισμα του ασθενούς. Τα περισσότερα από αυτά τα σταγονίδια πέφτουν σε μεγάλες επιφάνειες και αντικείμενα, όπως γραφεία και τραπέζια, αφού έχουν διανύσει τροχιά μήκους 1-2 μέτρων. Ετσι, άτομα που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 2 μέτρων από την πηγή των σταγονιδίων κινδυνεύουν να μολυνθούν άμεσα, εισπνέοντας τα σταγονίδια αυτά. Διαφορετικά, κάποιος μπορεί να μολυνθεί, ακουμπώντας σε επιφάνειες στις οποίες έχουν επικαθίσει τα σταγονίδια αυτά, καθώς ο κορονοϊός φαίνεται να επιβιώνει εκεί για 2-3 μέρες. Ο άλλος μηχανισμός μετάδοσης είναι μέσω μικρών σωματιδίων (<5 μικρά), τα οποία αιωρούνται στον αέρα για αρκετές ώρες και μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις. Τα σωματίδια αυτά προκύπτουν από την εξάτμιση των μεγαλύτερων σταγονιδίων που εκπέμπονται κατά τον βήχα ή το φτέρνισμα, καθώς αυτά διαγράφουν την τροχιά τους στον αέρα και ξηραίνονται. Τα σταγονίδια μεγέθους 10 μικρών αφυδατώνονται σε 0,2 δευτερόλεπτα. Να σημειωθεί εδώ ότι το 1 μικρό ισούται με 1.000 νανόμετρα, ενώ ο κορονοϊός έχει μέγεθος 80-160 νανόμετρα. Ο ιός επιβιώνει αιωρούμενος στο συνήθη αέρα του δωματίου για 3 περίπου ώρες, ενώ τα σωματίδια αυτά μπορούν να ταξιδέψουν σε μεγάλες αποστάσεις μέσω ρευμάτων αέρα ή στους αεραγωγούς απαγωγής των συστημάτων εξαερισμού. Με τα δεδομένα αυτά δεν μπορεί να αποκλεισθεί η αερογενής μετάδοση του νέου κορονοϊού, παρότι προς το παρόν δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση γι’ αυτό».

Προκειμένου να περιοριστεί η μηχανική μετάδοση του ιού μέσω του αέρα των κλιματιστικών μονάδων, η κα Καρύδη μας συμβουλεύει: «ο ΕΟΔΥ και η REHVA(Federation of European Heating, Ventilation and Air conditioning Associations) έχουν εκδώσει οδηγίες σχετικά με τη χρήση των κλιματιστικών μονάδων, διευκρινίζοντας καταρχήν ότι οι κλιματιστικές μονάδες αυτές καθαυτές δεν λειτουργούν ως εστίες ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού του ιού. Για αυτόν τον λόγο σε ένα σπίτι/γραφείο που οι διαμένοντες ή εργαζόμενοι είναι όλοι υγιείς, δεν υφίσταται κίνδυνος μόλυνσης. Οι κλιματιστικές μονάδες ενδέχεται, όμως, υπό προϋποθέσεις να διευκολύνουν την αερογενή μετάδοση με μηχανικό τρόπο από άτομα που είναι ήδη φορείς. Για τον λόγο αυτόν, έχουν διατυπωθεί οι ακόλουθες συστάσεις:

1. Εξασφαλίστε τον εξαερισμό των χώρων με φρέσκο αέρα, παρέχοντας στους κλειστούς χώρους όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποσότητα φρέσκου αέρα.
2. Ρυθμίστε τον εξαερισμό στην κανονική ταχύτητα λειτουργίας 2 ώρες πριν τη χρήση του κτιρίου και στη χαμηλή ταχύτητα 2 ώρες μετά τη χρήση του κτιρίου.
3. Τις νύχτες και τα Σαββατοκύριακα μην απενεργοποιείται τον εξαερισμό, αλλά λειτουργήστε τον στην χαμηλή ταχύτητα.
4. Εξασφαλίστε τον τακτικό αερισμό, μέσω των παραθύρων (ακόμα και σε κτίρια με μηχανικό εξαερισμό) ακόμα κι αν αυτό μπορεί τώρα το καλοκαίρι να δημιουργεί θερμική δυσφορία.
5. Ρυθμίστε τις κεντρικές κλιματιστικές μονάδες με ανακυκλοφορία, σε λειτουργία με 100% εξωτερικό αέρα (αποκλεισμός ανακύκλωσης αέρα). Η απόδοση του κλιματισμού με αυτόν τον τρόπο μειώνεται, αλλά στην περίοδο που διανύουμε αυτό είναι αποδεκτό, καθώς η προστασία της δημόσιας υγείας είναι σημαντικότερη από τη θερμική άνεση.
6. Επιθεωρήστε τον εξοπλισμό ανάκτησης θερμότητας για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν διαρροές.
7. Απενεργοποιήστε τα fan coils ή διαφορετικά λειτουργήστε τα με τον ανεμιστήρα σε συνεχή λειτουργία.
8. Μην τροποποιείτε τις ρυθμίσεις θέρμανσης, ψύξης και ύγρανσης.
9. Μην προγραμματίζετε καθαρισμό αεραγωγών αυτή την περίοδο.
10. Αντικαταστήστε τα φίλτρα εξωτερικού αέρα και απαγωγής αέρα, με βάση το πρόγραμμα συντήρησης και όχι συχνότερα. Μην αλλάζετε τον τύπο του εξωτερικού φίλτρου.
11. Οι τακτικές εργασίες αντικατάστασης φίλτρων και συντήρησης πρέπει να εκτελούνται με μέσα προστασίας, συμπεριλαμβανομένης και της μάσκας FFP3».

Ολοκληρώνοντας, η διευθύντρια της Β΄ Πνευμονολογικής Κλινικής του Μetropolitan General επισημαίνει: «Το φετινό καλοκαίρι προβλέπεται να είναι διαφορετικό από όλα τα προηγούμενα. Θα ζεσταθούμε ίσως λίγο περισσότερο, αλλά θα έχουμε ταυτόχρονα μια πολύ καλή ευκαιρία να ανακόψουμε το κύμα μετάδοσης του κορονοϊού στη χώρα μας».

Σε όλες τις χρονικές περιόδους είναι σημαντική:

1. Η εξασφάλιση επαρκούς αερισμού των εσωτερικών χώρων με φρέσκο αέρα.
   2. Η αποφυγή του συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους χωρίς επαρκή αερισμό.
   3. Η σωστή και τακτική συντήρηση των κλιματιστικών μηχανημάτων, προκειμένου να αποτραπεί η μετατροπή τους σε εστίες ανάπτυξης και ευόδωσης παθογόνων μικροοργανισμών (π.χ. βακτήρια, μύκητες).

Tips: Καθαρίστε το κλιματιστικό μόνοι σας!

Ο καθαρισμός του κλιματιστικού είναι μείζονος σημασίας τόσο για την υγεία σας όσο και για τα οικονομικά σας, καθώς ένα κακοσυντηρημένο μηχάνημα καταναλώνει πολύ μεγαλύτερη ενέργεια. Πριν αρχίσει το κλιματιστικό, λοιπόν, να δουλεύει για 24ωρα, καλό είναι να προχωρήσετε στον καθαρισμό της εσωτερικής μονάδας. Εκεί, δηλαδή, που συγκεντρώνεται ποσότητα ρύπων και σκόνης που θεωρείται επικίνδυνη για την υγιεινή του σπιτιού σας.

Ποιες είναι οι απαραίτητες εργασίες;

• Ο καθαρισμός των φίλτρων αέρα σε τακτική βάση και η τοποθέτηση alarm Dp από τον τεχνίτη συντήρησης. Εάν πρόκειται, βέβαια, για επαγγελματικό χώρο, τα φίλτρα του κλιματιστικού πρέπει να καθαρίζονται δυο φορές τον χρόνο.
• Ο καθαρισμός των φίλτρων νερού στο κλιματιστικό, καθώς και η σκόνη και οι μικροοργανισμοί είναι ικανά να προκαλέσουν προβλήματα στον ψύκτη, με το πάγωμα της εγκατάστασης.
• Η συντήρηση των πτερυγιοφόρων εναλλακτών των αερόψυκτων ψυκτών.
• Το τσεκάρισμα της ιδανικής ποσότητας φρέον στα ψυκτικά συγκροτήματα.
• Η αποκατάσταση των μονώσεων σε σωλήνες αποβολής νερού που έχουν καταστραφεί.
• Η αλλαγή των ρυθμίσεων που οδηγούν στην κακή χρήση. Για παράδειγμα, ένας συντηρητής μπορεί να τοποθετήσει τους θερμοστάτες χώρου στις σωστές θερμοκρασίες ή να ρυθμίσει τη λήψη νωπού αέρα στα σημεία σχεδιασμού.

Πώς θα καθαρίσετε τα φίλτρα;
Απομακρύνετε με προσοχή την πρόσοψη του κλιματιστικού και αφαιρέστε τα δύο φίλτρα που βρίσκονται στην αριστερή και δεξιά πλευρά και έχουν ως σκοπό να «φυλακίζουν» τη σκόνη, για να μην ανακυκλώνεται στο δωμάτιο. Αφού τα πλύνετε με κρύο νερό και στεγνώσουν εντελώς, μπορείτε να τα τοποθετήσετε και πάλι στη θέση τους. Αυτή η διαδικασία προτείνεται για μια ή δυο φορές τον μήνα κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

Καθαρίστε και τον εξατμιστή
Ο εξατμιστής, το βασικό εξάρτημα του κλιματιστικού, καθαρίζεται κυρίως με μια τρόμπα που περιέχει ειδικό αντιβακτηριδιακό καθαριστικό. Στην πράξη, δεν έχετε παρά να ψεκάσετε το εσωτερικό της μονάδας με το συγκεκριμένο υγρό και σε περίπτωση που είναι αναγκαίο μετά από περίπου μισή ώρα, σκουπίστε με ένα πινέλο τις επιφάνειες. Στο τέλος, αφήστε ανοιχτές τις πόρτες, ώστε να μπαίνει φρέσκος αέρας στο σπίτι σας και θέστε για 15 λεπτά σε λειτουργία το πολυαγαπημένο σας κλιματιστικό.

Μην ξεχνάτε τις γρίλιες
Πέρα από τα φίλτρα, θα πρέπει να καθαρίζετε συχνά τις γρίλιες και τα πτερύγια της εσωτερικής μονάδας, ώστε να αποφεύγεται εκεί η συσσώρευση σκόνης που στη συνέχεια μεταδίδεται στον χώρο με τη ροή του αέρα και μπορεί τελικά να επιβαρύνει το αναπνευστικό σας.

Ελέγξτε την εξωτερική μονάδα
Πρόκειται για τη μονάδα που βρίσκεται στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού και διαθέτει ένα σωληνάκι αποβολής νερού και ένα ανεμιστηράκι. Πλύντε τον ανεμιστήρα με το νερό του λάστιχου. Επίσης, βεβαιωθείτε ότι το σωληνάκι δεν είναι μπλοκαρισμένο από φύλλα και σκόνη, ώστε να υπάρχει ομαλή ροή του νερού κατά τη λειτουργία του air condition. Ετσι, θα σιγουρευτείτε ότι δεν παραμένει ίχνος υγρού στην εσωτερική μονάδα.

ΠΗΓΗ: Απο την εφημερίδα «ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία» που κυκλοφορεί σε όλη την Ελλάδα[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]