Η ένταξη στο νέο πλαίσιο εξαρτάται από την αντικειμενική αξία του ακινήτου, η οποία θα είναι στα 250.000 ευρώ, σε συνδυασμό με το υπόλοιπο του δανείου στα 130.000 ευρώ.

-Στο νέο νόμο «Κατσέλη» πάνω από το 80% των κόκκινων δανείων

Κυβέρνηση και εκπρόσωποι των συστημικών τραπεζών συμφώνησαν για το σχέδιο νόμου που θα αντικαταστήσει τον νόμο Κατσέλη/Σταθάκη από την 1η Μαρτίου, και αυτό που απομένει είναι οι παρατηρήσεις των ευρωπαϊκών αρχών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζας) επί του σχεδίου για το νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, ώστε  η κυβέρνηση να το καταθέσει προς ψήφιση στη Βουλή.

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός έντιμου συμβιβασμού μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών που θα απεγκλωβίσει περίπου 200.000 δανειολήπτες που έχουν «κόκκινο» στεγαστικό ή και επιχειρηματικό δάνειο με υποθήκη την πρώτη κατοικία και περιμένουν τις λεπτομέρειες του σχεδίου ώστε να διαπιστώσουν αν μπορούν να ρυθμίσουν με βιώσιμο τρόπο το δάνειό τους ή ακόμα και να λάβουν κρατική επιδότηση της δόσης του δανείου τους.

Με βάση τις μέχρι τώρα διασταυρωμένες πληροφορίες, το ακίνητο (πρώτη κατοικία) που είναι συνδεδεμένο με το δάνειο δεν μπορεί να έχει αντικειμενική αξία μεγαλύτερη των 250.000 ευρώ, το υπόλοιπο των δανειακών μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 130.000 ευρώ (λογιστικό υπόλοιπο) ενώ για την επιδότηση το εισοδηματικό όριο ξεκινάει από τα 12.500 ευρώ για ένα άτομο και φτάνει τα 31.000 ευρώ για ζευγάρι με δύο παιδιά (21.000 ευρώ+ 5.000 ευρώ για κάθε παιδί).

Οι δανειολήπτες με «κόκκινα» δάνεια όλων των κατηγοριών που έχουν ενέχυρο/προσημείωση την πρώτη κατοικία είναι περίπου 240.000 με συνολικές οφειλές 24 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές. Από αυτούς επιλέξιμοι για το νέο πλαίσιο είναι περίπου το 80% με συνολικές οφειλές κοντά στα 11 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2 δισ. ευρώ αφορούν επαγγελματικά δάνεια.

Αυτοί, λοιπόν, οι περίπου 200.000 «κόκκινοι» δανειολήπτες μπορούν να καταθέσουν αίτημα στην πλατφόρμα ώστε ένα πετύχουν ρύθμιση («κούρεμα», επιμήκυνση, αναπροσαρμογή επιτοκίου) αλλά και να πάρουν επιδότηση στο 1/3 της δόσης του δανείου τους που θα κατατίθεται από το κράτος κάθε μήνα απευθείας στον λογαριασμό του δανείου.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά:

1. Νοικοκυριά, έμποροι και επαγγελματίες με «κόκκινα» δάνεια θα καταθέτουν το αίτημά τους στη διατραπεζική πλατφόρμα, που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Μάρτιο.

2. Η είσοδος στην πλατφόρμα θα γίνεται με τον ΑΦΜ και τους κωδικούς του ΤΑΧΙS και θα αποτυπώνεται σε αυτήν το πλήρες οικονομικό και περιουσιακό προφίλ του κάθε δανειολήπτη.

3. Αίτημα υπαγωγής μπορούν να κάνουν όσοι πληρούν συνδυαστικά τα κριτήρια της αντικειμενικής αξίας (250.000 ευρώ), του υπόλοιπου του δανείου (130.000 ευρώ) και του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος.

Με την κατάθεση του αιτήματος και σε εύλογο χρονικό διάστημα η τράπεζα θα προτείνει ρύθμιση της «κόκκινης» οφειλής και ειδικότερα:

-Επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής, μέχρι 25 χρόνια, με την προϋπόθεση ότι η ηλικία του δανειολήπτη ή του εγγυητή δεν θα υπερβαίνει το 80ό έτος στη λήξη του δανείου.

-Μειωμένο επιτόκιο, το οποίο θα είναι κυμαινόμενο euribor τριμήνου (που σήμερα είναι αρνητικό, δηλαδή στο – 0,3080) + περιθώριο 2%.

-«Κούρεμα» του δανείου, ώστε το υπόλοιπο ποσό να αντιστοιχεί στο 120% της αντικειμενικής αξίας του σπιτιού. Για παράδειγμα, αν το δάνειο είναι 130.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία 80.000 ευρώ, το δάνειο που αντιστοιχεί στο 120% της αξίας είναι 96.000 ευρώ και συνεπώς θα «κουρευτούν» 34.000 ευρώ.

-Μετά τη ρύθμιση και το «κούρεμα» ακολουθεί η επιδότηση από το κράτος, που καλύπτει το 1/3 της νέας δόσης.

Ο δανειολήπτης ωστόσο θα πρέπει να γνωρίζει ότι αν το δάνειό του, που έχει ρυθμιστεί, «κοκκινίσει» εκ νέου, δηλαδή καθυστερήσει την πληρωμή 3 δόσεων, τότε χάνει την προστασία του νόμου και το κράτος δύναται να διεκδικήσει την επιστροφή της επιδότησης.

Επίσης, ο δανειολήπτης έχει το δικαίωμα να προσφύγει στη Δικαιοσύνη αν δεν τον ικανοποιεί η ρύθμιση που θα του προταθεί, υπό τον όρο ότι μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης θα πληρώνει το 30% της αρχικής δόσης του δανείου του.

«Ανάσα» για τους μη έχοντες, ανάχωμα στους στρατηγικούς κακοπληρωτές

Το νέο πλαίσιο έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, από την παθητική προστασία που προσέφερε ο νόμος Κατσέλη-Σταθάκη, θα περάσουμε στην ενεργητική διαχείριση μιας μεγάλης κατηγορίας «κόκκινων» δανείων με υποθήκη την πρώτη κατοικία.

Κοινή εκτίμηση κυβέρνησης και τραπεζών είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των δανείων που βρίσκονται στην περίμετρο του νόμου θα γίνουν και πάλι ενήμερα.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι η αρχιτεκτονική και τα κριτήρια του νέου πλαισίου αποτελούν ισχυρό ανάχωμα στους στρατηγικούς κακοπληρωτές ενώ θα δοθεί η ευκαιρία στους δανειολήπτες που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια να ρυθμίσουν τα δάνειά τους με βιώσιμο τρόπο.