Καλό το «112», αλλά καλύτερο το… facebook για εκκένωση!

Tα social media προτίμησαν οι κάτοικοι της Αρχ. Ολυμπίας στην πυρκαγιά του 2021

-Αποκαλυπτικά ευρήματα έρευνας του μεταπτυχιακού φοιτητή Κων/νου Σπυρόπουλου

Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου

To… facebook φαίνεται ότι προτίμησαν για την ενημέρωσή τους κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς το 2021 οι κάτοικοι της Αρχαίας Ολυμπίας, αφού το Μήνυμα Έκτακτης Ανάγκης «112» μπορεί να έκανε θόρυβο λόγω της δόνησης, αλλά δεν το έλαβαν ιδιαίτερα υπόψη τους.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της έρευνας που πραγματοποίησε στο πλαίσιο σχετικής Εργασίας ο Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, η οποία φέρει τον τίτλο «Ο ρόλος των social media και του μηνύματος έκτακτης ανάγκης 112, στην αντίληψη κινδύνου, στις εκκενώσεις οικισμών του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, λόγω των πυρκαγιών του 2021».

Η μελέτη ήταν συγχρονική και βασίστηκε στη συλλογή απαντήσεων από τυχαίο δείγμα συνολικά 126 ατόμων, οι οποίοι απάντησαν σε τριάντα ερωτήσεις που περιελάμβαναν κοινωνικά και δημογραφικά δεδομένα, προηγούμενη εμπειρία σε φυσικές καταστροφές, χρήση των social media σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και συμπεριφορές αντίληψης κινδύνου και δράσης για εκκένωση οικισμών στο μήνυμα 112.

Το 54% των ερωτηθέντων ήταν άνδρες και η μέση ηλικία τους 43,2 χρόνια, ενώ το 60,3% κατοικούσε σε τοπικές κοινότητες του Δήμου Ολυμπίας. Το 96,8% του δείγματος κατά το παρελθόν είχε πληγεί από δασικές πυρκαγιές και το 81% γνώριζε πολύ έως πάρα πολύ καλά τα μέτρα πρόληψης και προστασίας σε περίπτωση δασικών πυρκαγιών.

Τα ευρήματα της έρευνας είναι αξιοσημείωτα, αφού μόλις 19 από τους 126 ερωτηθέντες απάντησαν ότι επιχείρησαν εκκένωση αμέσως, ακολουθώντας τις οδηγίες του μηνύματος «112». Το 70,6% απάντησε πως για τη λήψη πληροφοριών σχετικά με τα φαινόμενα έκτακτης ανάγκης τους τελευταίους 12 μήνες χρησιμοποιούσε πολύ έως πάρα πολύ τα socialmedia και το 58,7% τις επίσημες ιστοσελίδες Υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.

Το 31,4% περίμενε να δει πώς θα εξελιχθεί η πυρκαγιά και εκκένωσε το χώρο μόλις θεώρησε ότι είναι πολύ επικίνδυνη και το 24% έμεινε στο σπίτι του ανεξαρτήτως των εντολών που έλαβε. Η αποστολή του μηνύματος «112» ήταν επιτυχημένη, αφού το 89,7% απάντησε ότι έλαβε το μήνυμα για εκκένωση λόγω εκδήλωσης πυρκαγιάς το καλοκαίρι του 2021, αλλά δεν του έδωσε την ίδια σημασία.

Στα συμπεράσματά του ο συγγραφέας της εργασίας αναφέρει πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται περισσότερο από τις άλλες πηγές πληροφόρησης.

«Το μήνυμα 112, αν και ήταν σε μεγάλο βαθμό κατανοητό και σαφές, δεν παρακίνησε τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τις περιοχές που κινδυνεύουν και να φύγουν για ένα ασφαλές μέρος, επιχειρώντας εκκένωση αμέσως, ακολουθώντας τις οδηγίες του μηνύματος. Οι παράγοντες πιθανότητα κίνδυνου, ικανότητα αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών, λιγότερος φόβος για το ξέσπασμα φυσικών καταστροφών και γνώσεις για μέτρα πρόληψης και προστασίας, διαφαίνεται ότι διαμορφώνουν τη σχέση μεταξύ του μηνύματος 112 και της αντίληψης κινδύνου ως συμπεριφορά εκκένωσης σε μια δασική πυρκαγιά», καταλήγει στα συμπεράσματά του ο κ. Σπυρόπουλος.