Καλεσμένη σε παραδοσιακό θερισμό στη Μάκιστο…

-Γράφει η Φιλιώ Νιάρχου

“Θέρος τρύγος πόλεμος, στασιό δεν περιμένει»

«Ήρθε ο Θεριστής τρέχα τα δρεπάνια σου να βρεις»

«Θεριστής με το δρεπάνι, τον καιρό του δεν τον χάνει»

Και το αντιστασιακό τραγούδι έδινε πολύ σπουδαιότητα στην εργατιά για τον Θέρο. << Από τους κάμπους τα λαγκάδια ξεπετιέται η αγροτιά, με υψωμένα τα δρεπάνια χαιρετά την εργατιά.>>

Έφτασε το Καλοκαίρι μπήκε ο Θεριστής, έτσι συνήθιζαν να λένε τον ερχομό του Ιονίου τα παλιά χρόνια. Ήταν η εποχή του Θερισμού. Άνδρες και γυναίκες όλοι σε ετοιμότητα. Ήταν κάτι σαν ξεσηκωμός. Ο θερισμός δεν παίρνει αναβολή αν δεν γίνει στον καιρό του έρχεται η αποτυχία. Τα περισσότερα σιτηρά τα έσπερναν στα βουνά γιατί έβγαζαν καλή ποιότητα. Τον κάμπο δεν τον είχαν σε πολύ υπόληψη. Τα χωράφια αυτά που έβγαζαν τα καλύτερα σιτάρια σήμερα έχουν γίνει όλα δασικά. Ο θερισμός ήταν η πιο δύσκολη και κοπιαστική δουλειά του καλοκαιριού.

Όμως οι γενιές οι παλιές που βιώσαμε όλα αυτά τα νοσταλγούμε και θέλουμε να τα θυμόμαστε.

Προσωπικά μου έδωσε την ευκαιρία ο φίλος μας Στάθης Κοκκαλιάρης να με προσκαλέσει στον παραδοσιακό θερισμό στην Μάκιστο. Όταν αντίκρισα την έκταση με το σιτάρι ήρθαν μπροστά μου εικόνες που είχα ζήσει . Με την φαντασία μου έβλεπα εργάτες στη σειρά να θερίζουν, να τραγουδούν, να λένε αστεία να γελάνε κάτω από τον καυτερό ήλιο και τα χέρια τους να δουλεύουν. Πάντα οι γυναίκες μπροστά, οι άνδρες όχι όλοι θα καθόντουσαν πίσω να μαζέψουν τις χεριές, να φτιάξουν δεμάτια., και τα έστηναν σαν ανθοδέσμες μέσα στις κουρασμένες καλαμιές. Όταν τέλειωναν τα πήγαιναν με τα ζώα τους στο αλώνια όπου έστηναν τις θημωνιές, που έμοιαζαν σαν αρχαίες πυραμίδες.

Το μεσημέρι κάτω από τον ίσκιο κάποιας βελανιδιάς, θα έτρωγαν ότι είχαν. Αν στην εργατιά ήταν και <<μικρομάνα>> θα κατέβαζε το μωρό με τη νάκα, που την είχε κρεμάσει στον ίσκιο του δένδρου, και θα το θήλαζε.

Τότε δεν είχαν ωράριο να έρχεται 3 ΄η 4 το απόγευμα για να σταματήσουν τη δουλεία και να φύγουν. Θα έφευγαν από το χωράφι όλοι μαζί μόνο αν ο ήλιος <<κατηφόριζε>> <<

<<Ήλιε μου τι αργοπόρησες, τι αργείς να βασιλέψεις, σε καταριέται η εργατιά όπου ξενοδουλεύει..>>. Και φυσικά με ποδαρόδρομο. Αφού πέρασαν όλα αυτά και πολλές άλλες λεπτομέρειες από το μυαλό μου θυμήθηκα ότι το 1970, τελειώνοντας τα διαγωνίσματα στην γ΄ Λυκείου πήγα και θέριζα με τους γονείς μου.

Μετα από 54 χρόνια, το 2024 έπιασα το δρεπάνι σαν να μην το είχα ξεχάσει ποτέ και θυμήθηκα τα νιάτα μου

Ήρθε όμως η εποχή που οι μήνες Ιούνιος- Ιούλιος, ο θεριστής και ο Αλωνάρης, έχασαν την ταυτότητα τους γιατί μπήκαν στα χωράφια μας οι θεριστοαλωνιστικές μηχανές Ο θερισμός στα βουνά και στους κάμπους ΄’έγινε ποίηση και ζωγραφική Ποιητές εξύμνησαν το θέρο και το αλώνισμα, και η λαϊκή σοφία έφτιαξε αξέχαστα δημοτικά τραγούδια. Οι ζωγράφοι απεικόνισαν αξιόλογες εικόνες θερισμού με τις γραφικές φιγούρες των θεριστάδων ανάμεσα στα χρυσαφένια στάχυα.. Θα υπάρχουν πάντα να διδάσκουν τους νεότερους και να τους ενημερώνουν για το παρελθόν της ιδιαίτερης τους πατρίδας.

Αγαπητέ μου Στάθη σε ευχαριστώ που μου έδωσες την ευκαιρία και έφερα μπροστά μου τα όμορφα αλλά πολύ δύσκολα χρόνια που περάσαμε . Νομίζω ‘ότι όλες οι γενιές , που βίωσαν όλα αυτά είναι υπερήφανές, γιατί παρά τις δυσκολίες, επέζησαν, δημιουργήθηκαν μεγαλούργησαν και τα προσφέρουν όλα έτοιμα στην σημερινή γενιά.