Η κινηματική παρακμή της Ευρώπης

Tου Πάνου Τριγάζη

Σε προ κρίσης ΚΠΕ του Συνασπισμού, είχα υποστηρίξει ότι όχι μόνο το κέντρο βάρους των διεθνών εξελίξεων μετατοπίζεται από τον ευρω-ατλαντικό χώρο προς ανατολάς, αλλά αυτό συμβαίνει και με τα πεδία των ταξικών και κοινωνικών αγώνων.

Είχα τότε παρατηρήσει ότι οι πιο μαζικότερες κινητοποιήσεις για την Εργατική Πρωτομαγιά λάμβαναν χώρα στην Κωνσταντινούπολη, την Σεούλ, την Τζακάρτα και αλλού, σε αντίθεση με τις αντίστοιχες εκδηλώσεις στο Λονδίνο, το Παρίσι, την Ρώμη και την Μόσχα.

Ιστορικά, η Ευρώπη, θα έλεγα και η Βόρεια Αμερική,  αποτέλεσαν λίκνα των κοινωνικών αγώνων, καθώς και του σοσιαλιστικού κινήματος. Ωστόσο σήμερα, τα εργατικά συνδικάτα στην Ευρώπη έχουν απομαζικοποιηθεί και μετά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, σημειώνεται άπνοια και στον τομέα των νέων κοινωνικών κινημάτων, με την εξαίρεση εκείνου για την αντιμετώπιση της καταστροφικής κλιματικής κρίσης. Μία εξήγηση είναι η συνεχιζόμενη κάμψη της αριστεράς και των παραδοσιακών της εκφράσεων, θα μπορούσε όμως να υποστηριχθεί και το αντίστροφο.

Ο προβληματισμός μου αυτός ενισχύθηκε από τα μαζικότατα και πολύχρωμα κινήματα που έχουν αναδυθεί τον τελευταίο καιρό, σε χώρες και περιοχές σαν τον Λίβανο, το Ιράν, την Αλγερία, την Χιλή, και προσφάτως, την Κολομβία. Προσθέτω ότι και η σημαντικότερη και νικηφόρα δημοκρατική εξέγερση του τελευταίου χρόνου, έλαβε χώρα στο Σουδάν, με τον πρωταγωνιστικό ρόλο μιας ένωσης διαταξικού χαρακτήρα, που είναι η Sudanese Professionals Association- SPA, ή Σουδανική Επαγγελματική Ένωση, που ένωσε στρώματα της εργατικής τάξης με  ανερχόμενα μεσαία στρώματα. Το σπουδαίο επίτευγμα του κινήματος αυτού ήταν ότι μέσω ειρηνικών διαδηλώσεων, υποχρέωσε σε παραίτηση τον επί τριάντα χρόνια ισλαμιστή δικτάτορα Στρατηγό Αλ Μπασίρ, ανοίγοντας τον δρόμο για την δημοκρατική ανάπλαση της πολύπαθης αυτής χώρας, που είναι γεμάτη πληγές και από διαδοχικούς πολέμους που και σήμερα συνεχίζονται στο Νταρφούρ.

Δεν θα παραλείψω τις πολύμηνες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ, των οποίων η δυναμική αποτυπώθηκε και στο αποτέλεσμα των πρόσφατων περιφερειακών εκλογών, στην πρώην βρετανική αποικία που σήμερα αποτελεί τμήμα της ΛΔ Κίνας, στο πλαίσιο της διευθέτησης «μία χώρα- δύο συστήματα».

Το συμπέρασμα από τα προαναφερθέντα είναι ότι ο πρώην τρίτος κόσμος, που σήμερα αναπτύσσεται με πολλές και διαφορετικές ταχύτητες, αποτελεί το πεδίο μεγάλων και σύγχρονων κοινωνικών αγώνων, με μεγάλη πιθανότητα να αναδυθεί και εκεί μια νέα αριστερά. Το ίδιο ζητούμενο ισχύει και για την Ευρώπη, της οποίας οι σημερινές κοινωνίες είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες των δύο προηγούμενων αιώνων, με νέες ανάγκες και ευαισθησίες.

Το δίδαγμα για τον ΣΥΡΙΖΑ και την Ευρωπαϊκή Αριστερά είναι η αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας και νέων επεξεργασιών για την κοινωνία και τον κόσμο. Ευτυχώς για το κόμμα μας, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των νέων κοινωνικών κινημάτων στην διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του 21^ου αιώνα και εξαρχής υιοθέτησε ένα έμβλημα που δεν παραπέμπει στην παραδοσιακή αριστερά (πρόταση του Στέργιου Πιτσιόρλα, μη το ξεχνούμε), που είναι η σύνθεση τριών σημαιών και τριών χρωμάτων, του κόκκινου για τις αξίες του εργατικού κινήματος, του πράσινου της οικολογίας και του μοβ του φεμινισμού, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και άλλων σύγχρονων κοινωνικών κινημάτων.

Με λίγα λόγια, «ανοίγουμε τον δρόμο περπατώντας», έχοντας ήδη πίσω μας και μία, σχεδόν πενταετή, κυβερνητική θητεία με την οποία είναι σήμερα αντιμέτωπη η κυβέρνηση της ΝΔ.

Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ