Η καινοτομία στη «μάχη» της προστασίας του φυσικού πλούτου
21 Μαρτίου 2024: Διεθνής Ημέρα Δασών
-«Δάση και Καινοτομία» το θέμα του φετινού εορτασμού- Στην Ελλάδα χάνεται κάθε χρόνο το 15% του δασικού πλούτου
Επιμέλεια: Μαρία Καραμπάτση
“Δάση και Καινοτομία” είναι το θέμα της Διεθνούς Ημέρας Δασών 2024, που τιμάται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου, την πρώτη ημέρα της Άνοιξης που συμπίπτει με την έναρξη της εαρινής ισημερίας.
Φέτος συμπληρώνονται 51 χρόνια από την 21η Μαρτίου του 1973, ημερομηνία που με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας & Τροφίμων (F. A. O.) του ΟΗΕ, ορίστηκε ως η «Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας», με κύριο σκοπό να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στα δάση, που καλύπτουν το 25% της επιφάνειας της Γης, να του κεντρίσει το ενδιαφέρον για να μάθει περισσότερα για τις λειτουργίες τους, αλλά και για την ανάγκη προστασίας τους, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη επιβίωση.
H 21η Μαρτίου μέχρι το 2011 εορταζόταν ως η Παγκόσμια Μέρα Δασοπονίας. Τον Δεκέμβριο του 2012 όμως, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την 21η Μαρτίου, ως «Διεθνή Μέρα Δασών».
Δράση από όλους
Το θέμα του φετινού εορτασμού, που επιλέγεται από τη Συνεργατική Σύμπραξη για τα Δάση (CPF), επικεντρώνεται στις νέες λύσεις για έναν καλύτερο κόσμο και είναι ένα κάλεσμα για δράση όλων. Όπως επισημαίνεται, η μάχη κατά της αποψίλωσης των δασών απαιτεί νέες τεχνολογικές εξελίξεις. Με 10 εκατομμύρια εκτάρια να χάνονται ετησίως λόγω αποψίλωσης και περίπου 70 εκατομμύρια εκτάρια να πλήττονται από πυρκαγιές, αυτές οι καινοτομίες είναι απαραίτητες για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, βιώσιμη παραγωγή εμπορευμάτων και ενδυνάμωση των αυτόχθονων πληθυσμών μέσω χαρτογράφησης γης και πρόσβασης στη χρηματοδότηση του κλίματος. Επιπλέον, η αποκατάσταση του οικοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών αναδάσωσης, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον μετριασμό του κλίματος και να ενισχύσει την επισιτιστική ασφάλεια.
Η Διεθνής Μέρα Δασών στοχεύει στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία των δασικών οικοσυστημάτων και των δασών γενικότερα κι έχει καθιερωθεί ως μέρα για την προβολή της αξίας και σημασίας που έχουν τα δάση, καθώς επίσης και για την ανάγκη προστασίας τους, ώστε να διατηρηθεί η ζωή στον πλανήτη μας. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, όπου υπάρχει πληθώρα αρνητικών εξελίξεων στα περιβαλλοντικά θέματα, όπως η κλιματική αλλαγή, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η ερημοποίηση της γης, οι απειλές στη βιοποικιλότητα και η εκτεταμένη υλοτόμηση των τροπικών δασών.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, τα δάση βρίσκονται στο έλεος των φυσικών καταστροφών των καταπατητών και της ανεξέλεγκτης εκμετάλλευσης των πόρων τους. Το 15% του δασικού πλούτου της χώρας μας καταστρέφεται κάθε χρόνο από διάφορες αιτίες. Από αυτό μόλις το 10% αναδασώνεται.
Ελλιπής κρατική χρηματοδότηση, απηρχαιωμένος εξοπλισμός, έλλειψη προσωπικού, συνθέτουν το δασοπονικό πρόβλημα της χώρας μας.
Βασίλης Μποβολέτης- Δασάρχης Αμαλιάδας
Την ανάγκη να σεβαστεί ο άνθρωπος τη φύση, επισημαίνει με δήλωσή του για τη σημερινή ημέρα, ο Δασάρχης Αμαλιάδας, Βασίλης Μποβολέτης:
«Η 21η Μαρτίου συμπίπτει με την έναρξη της εαρινής ισημερίας και την πρώτη ημέρα της άνοιξης. Η ημέρα αυτή ανακηρύχτηκε Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας με σκοπό να ευαισθητοποιήσει και να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στο δάσος. Το δάσος καλύπτει το 25% της επιφάνειας της γης. Ως φυσική οντότητα με τις λειτουργίες του προσφέρει αδιάλειπτα στον άνθρωπο τα δασικά προϊόντα, τους καρπούς του, και προσφέρει ασπίδα προστασίας απέναντι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την ερημοποίηση της γης. Αξίζει να σημειωθεί η δασική αναψυχή εντός του δάσους και η ρυθμιστική του προσφορά σε πλήθος περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το δασικό οικοσύστημα χρειάζεται τον σεβασμό του ανθρώπου και την λιγότερη δυνατή επέμβαση επί των στοιχείων της βιοποικιλότητας του. Το δασικό οικοσύστημα στην χώρα μας απαιτεί ανθρώπους που θα το υπηρετούν, επιστήμονες να πράττουν και να ενεργούν σύμφωνα με τις ορθές και επιστημονικές τεκμηριωμένες λύσεις και μια γενικότερη ενιαία αντίληψη της διαχείρισης των φυσικών πόρων. Γιατί τα δασικά οικοσυστήματα τα χρωστάμε στα παιδιά μας».
Εν όψει της θερινής περιόδου, η οποία στη χώρα μας δυστυχώς συνοδεύεται κάθε χρόνο από δασικές πυρκαγιές, και με δεδομένο ότι διανύουμε μία χρονιά με υψηλές θερμοκρασίες και λίγες βροχές, ο κ. Μποβολέτης ανέφερε: «Κάθε χρονιά, είναι χρονιά επαγρύπνησης και ανησυχίας, καθ’ ότι τα καιρικά φαινόμενα μέσα σε λίγες ώρες αλλάζουν και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά μία πυρκαγιά ως προς την ανεξέλεγκτη εξάπλωσή της. Εμείς, ως δασικές υπηρεσίες συμμετέχουμε στην πρόληψη, με συνεργεία δασοπροστασίας, περιπολίες και έργα πρόληψης, ακόμη και τις νυχτερινές ώρες, το θέμα όμως είναι να εξαλείψουμε τις πυρκαγιές».
Οι καιροί είναι κρίσιμοι, για την διάσωση των δασών που έχουν απομείνει και ο στόχος παραμένει ίδιος, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος εξασφαλίζει και την ποιότητα της ζωής μας και ταυτόχρονα θα εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Μήνυμα του Δρ. Παναγιώτη Λάττα- Δασολόγου MSc, PhD και Δασάρχη Πύργου για την Παγκόσμια Ημέρα Δασών
«Τα δάση μας πρέπει να παραμείνουν κληρονομιά στις επόμενες γενιές»
«Δάση και Καινοτομία: Νέες λύσεις για έναν καλύτερο κόσμο» είναι το φετινό μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων & Γεωργίας (FAO)του ΟΗΕ με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Δασοπονίας και της Διεθνής Ημέρας Δασών που ταυτίζεται με την εαρινή ισημερία, δηλαδή την πρώτη ημέρα της Άνοιξης. Ένας ιδιαίτερα σημειολογικός εορτασμός, καθότι τα δάση και οι δασικές εκτάσεις ασκούν διαχρονικά παγκοσμίως κυρίαρχο ρόλο στον οικολογικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικοοικονομικό τομέα, ενώ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην κλιματική σταθερότητα του πλανήτη και στην ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομίας. Επιπλέον η ανάπτυξη και η ενθάρρυνση της καινοτομίας στα δασικά φυσικά οικοσυστήματα, είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει στην ανόρθωση και στη βιώσιμη ανάπτυξη τους με ένα σύγχρονο, ορθολογικό και ευέλικτο τρόπο.
Δυστυχώς τα μεγάλα και πλέον παγκοσμίως γνωστά περιβαλλοντικά προβλήματα όπως είναιοι δασικές πυρκαγιές, η ερημοποίηση και η ρύπανση του περιβάλλοντος, η μείωση και οι σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα από τη μείωση των δασών και κυρίως η κλιματική κρίση, είναι αυτά που πρέπει ο σύγχρονος άνθρωπος με τη χρήση τόσο της νέας τεχνολογίας όσο και με της καινοτομίας και μάλιστα της «οικολογικής ή περιβαλλοντικής καινοτομίας» να συμβάλλει στην ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων με αποδοτική χρήση και διαχείριση των φυσικών πόρων, την ανάπτυξη οικολογικών προϊόντων και υπηρεσιών και γενικότερα την ολοκληρωμένη παρακολούθηση, διαχείριση και προστασίας των δασικών φυσικών οικοσυστημάτων.
Η περιοχή ευθύνης μας αποτελεί ένα τέτοιο ικανό περιβάλλον τόσο από δασική βλάστηση (Δάση Ελάτης, Δρυός, Πεύκων και Αείφυλλων Πλατύφυλλων) όσο και από άγρια πανίδα με σημαντικό αριθμό ειδών που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή και Εθνική Νομοθεσία, να μπορεί και με τη δική μας προσοχή, προτροπή και ευαισθησία να συμβάλει στην αειφορική διαχείριση και ανόρθωση αυτών των φυσικών οικοσυστημάτων της, για τη περιβαλλοντική, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ευημερία μας. Επιπρόσθετα, τα τελευταία δύο χρόνια η υπηρεσία μας με τα έργα συντήρησης και μείωσης της βιομάζας μέσω του Προγράμματος ΑΝΤΙΝΕΡΟ που συμπλήρωσε το υπάρχων ετήσιο πρόγραμμα συντήρησης και βελτίωσης όλων των δασοτεχνικών έργων (δασικό-αντιπυρικό δίκτυο, υδατοδεξαμενές, πυροφυλάκεια, κ.α.), συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση της αειφορικής διαχείρισης και θωράκισης της αντιπυρικής προστασίας τους.
Τελειώνοντας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα δάση μας, μέσω του σημειολογικού αυτού εορτασμού, καλούν φορείς και κάθε πολίτη χωριστά να στραφεί και να εφαρμόσει στην καθημερινότητα του πρακτικές βιώσιμης και οικολογικής διαχείρισης, να αναδείξει το ρόλο και την αξία τους στην ευημερία και τη υγεία του ανθρώπου, ώστε αυτά να διατηρηθούν, να αναπτυχθούν και να παραμείνουν κληρονομιά στις επόμενες γενιές.
