Η ιστορία των Χριστιανών της Γάζας – Αρνούνται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους
Λίγοι σε αριθμό, αλλά με βαθιές ρίζες που δεν θέλουν να αφήσουν πίσω τους
Η επίθεση στον Άγιο Πορφύριο άφησε πίσω της τουλάχιστον 17 θύματα. Εκεί είχαν βρει καταφύγιο εκατοντάδες άνθρωποι, χριστιανοί και μη, θέλοντας να αποφύγουν τις αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ, Πίστευαν ότι ήταν ασφαλείς.
Το Ορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων χαρακτήρισε την επίθεση στην εκκλησία ως “έγκλημα πολέμου”. Η χριστιανική κοινότητα έμεινε συγκλονισμένη. Ωστόσο οι περισσότεροι δεν εγκατέλειψαν την πολιορκημένη πόλη, η οποία διεκδικεί μια πλούσια χριστιανική κληρονομιά που χρονολογείται εδώ και δύο χιλιετίες.
Ποιοι είναι λοιπόν οι χριστιανοί της Γάζας και από πού προέρχονται;
Ο αριθμός των χριστιανών στη Γάζα έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Σήμερα έχουν απομείνει περίπου 1.000, μια κατακόρυφη πτώση από τους 3.000 που είχαν καταγραφεί το 2007, όταν η Χαμάς ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο του θύλακα.
Σύμφωνα με τον Καμέλ Αγιάντ, εκπρόσωπο της Εκκλησίας του Αγίου Πορφυρίου, η πλειονότητα του πληθυσμού προέρχεται από την ίδια τη Γάζα. Οι υπόλοιποι κατέφυγαν εδώ μετά τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, το οποίο εκτόπισε περίπου 700.000 Παλαιστίνιους.
Η κυριαρχία της Χαμάς και ο αποκλεισμός του θύλακα υπό την ηγεσία του Ισραήλ, επιτάχυνε, τη φυγή τους. “Πολλοί από τους χριστιανούς έφυγαν για τη Δυτική Όχθη, για την Αμερική, τον Καναδά ή τον αραβικό κόσμο, αναζητώντας καλύτερη εκπαίδευση και υγεία”λέει ο Αϊγιάντ
Ενώ οι περισσότεροι χριστιανοί της Γάζας υπάγονται στην ελληνορθόδοξη πίστη, ένας μικρότερος αριθμός προσκυνά την καθολική εκκλησία και την εκκλησία των Βαπτιστών της Γάζας. Η πρώτη δημοσίευσε πρόσφατα ένα βίντεο με παιδιά της ενορίας να προσεύχονται, με υπόκρουση τον κρότο των βομβών.
Διαφορετικά δόγματα στην ίδια οικογένεια
Η χριστιανική κοινότητα στη Γάζα έχει την ιδιαιτερότητα, οικογένειες να αποτελούνται από μέλη διαφορετικών δογμάτων.
Ο Φαντί Σαλφίτι, η οικογένεια του οποίου διέφυγε από τη Ναμπλούς στη Γάζα το 1948, πήγαινε σε όλες τις εκκλησίες.
“Τα πρωινά της Κυριακής πηγαίναμε στην ορθόδοξη , τα απογεύματα πηγαίναμε στην καθολική, και το βράδυ στην προτεσταντική εκκλησία”, είπε.
Ο Σαλφίτι συμμετείχε σε συνέδριο νεολαίας στη Μαδρίτη όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε χερσαία επίθεση το 2008.Μέχρι σήμερα παραμένει στην Ισπανία. Η επίθεση στον Άγιο Πορφύριο σκότωσε τα τρία παιδιά του ξαδέλφου του.
Πόσο καιρό ζουν οι Χριστιανοί στη Γάζα;
Η χριστιανική κληρονομιά της Γάζας εκτείνεται μέχρι τις ημέρες που η συγκεκριμένη πίστη ήταν μια διωκόμενη αίρεση που υποσχόταν σωτηρία στους καταπιεσμένους.
Σύμφωνα με την Βίβλο, μετά τη σταύρωση του Ιησού Χριστού, ο Απόστολος Φίλιππος ταξίδεψε από την Ιερουσαλήμ στη Γάζα για να διαδώσει το μήνυμα.
Η εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου είναι η παλαιότερη του θύλακα.
Ιδρύθηκε αρχικά τον 5ο αιώνα μετά τον θάνατο του ομώνυμου επισκόπου, ο οποίος προσηλύτισε τους ειδωλολάτρες της πόλης στον χριστιανισμό, καίγοντας είδωλα και ναούς.
Μετά την περσική κατάκτηση του 7ου αιώνα, η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί.
Αργότερα ξαναχτίστηκε από τους Σταυροφόρους τον 12ο αιώνα.
Οι χριστιανοί της Παλαιστίνης, που ανέρχονται σε 50.000 σε όλα τα κατεχόμενα εδάφη, αναφέρονται μερικές φορές ως “ζωντανές πέτρες”, μια μεταφορά που πρώτος επικαλέστηκε ο Απόστολος Πέτρος, για να περιγράψει το ρόλο των πιστών στην οικοδόμηση του πνευματικού οίκου του Θεού.
Σήμερα, ο όρος παραπέμπει στην ιδιαίτερη θέση τους ως θεματοφύλακες μιας πίστης που γεννήθηκε στη γη τους.
Πώς είναι οι σχέσεις μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων στη Γάζα;
Ζώντας υπό πολιορκία, οι Χριστιανοί στη Γάζα αποδεικνύουν ένα πνεύμα αλληλεγγύης που έχει ενώσει όλες τις θρησκείες στον αγώνα τους για επιβίωση και στο όνειρό τους για ελευθερία.
“Είμαστε όλοι Παλαιστίνιοι. Ζούμε στην ίδια πόλη, με τα ίδια βάσανα. Είμαστε όλοι υπό πολιορκία και είμαστε όλοι ίδιοι”, δήλωσε ο Αϊγιάντ.Στη Γάζα, επίσης, τα μέλη της μικρής κοινότητας των χριστιανών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.
“Eείναι πολύ μορφωμένοι, με ισχυρή παρουσία στις επιχειρήσεις και στον εθελοντισμό”, λέει ο Σαλφίτι.
Η YMCA, για παράδειγμα, η οποία προσφέρει αθλητικές, καλλιτεχνικές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές δραστηριότητες για Παλαιστίνιους στη Γάζα ανεξαρτήτως θρησκείας, διοικείται από χριστιανούς.
Το Αραβικό Νοσοκομείο Αλ-Αχλί, που καταστράφηκε από την φονική έκρηξη, η οποία στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους, ανήκει και διοικείται από Αγγλικανούς.
Μια δολοφονία χωρίς τιμωρία
Αποκομμένη από τον κόσμο η κοινότητα έχει αισθανθεί κατά καιρούς ευάλωτη. Το 2007, συγκλονίστηκε από τη δολοφονία του Ραμί Αϊγιάντ, διευθυντή του βιβλιοπωλείου Teacher’s Bookshop, ενός καταστήματος που διοικείται από Βαπτιστές στη Λωρίδα, το οποίο είχε επίσης βομβαρδιστεί μήνες νωρίτερα. Καμία ομάδα δεν ανέλαβε την ευθύνη για τη δολοφονία, την οποία καταδίκασε η Χαμάς, λέγοντας ότι “δεν θα επιτρέψει σε κανέναν να σαμποτάρει” τις μουσουλμανικές-χριστιανικές σχέσεις.
Αλλά οι δολοφόνοι δεν οδηγήθηκαν ποτέ στη δικαιοσύνη.
Συνολικά, ωστόσο, οι κοινότητες είναι ενωμένες στην αντίσταση κατά του συλλογικού εγκλωβισμού τους σε αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου.
Ακριβώς όπως οι μουσουλμάνοι δεν έχουν λάβει άδεια να επισκεφθούν το τέμενος Αλ Άκσα της Ιερουσαλήμ, έτσι και οι χριστιανοί δεν μπορούν να επισκεφθούν ιερούς τόπους, όπως η εκκλησία της Γέννησης της Βηθλεέμ, που τιμάται ως ο τόπος γέννησης του Ιησού. Και οι δύο κοινότητες έχουν αποκοπεί από τα μέλη των οικογενειών τους στη Δυτική Όχθη.
Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση για τους Χριστιανούς στη Γάζα;
Κάτω από τους πρόσφατους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, χριστιανοί και μουσουλμάνοι αναζήτησαν καταφύγιο στον Άγιο Πορφύριο.
Μετά τους βομβαρδισμούς, όλοι μετακινήθηκαν στην κοντινή εκκλησία της Αγίας Οικογένειας, που βρίσκεται 400 μέτρα μακριά. Περίπου 560 άνθρωποι έχουν βρει καταφύγει εκεί, λέει η Νισρίν Αντόν, γενική υπεύθυνη της εκκλησίας.
Ο ιερέας της ενορίας Γκάμπριελ Ρομανέλι έχει εγκλωβιστεί στη Βηθλεέμ από την έναρξη του πολέμου αλλά παραμένει σε επαφή με το ποίμνιό του. Σε ένα μήνυμα που ηχογραφήθηκε στις 24 Οκτωβρίου, ζήτησε να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί και να ανοίξει ένας ανθρωπιστικός διάδρομος.
“Παρακαλώ, ενημερώστε τους ότι η ενορία … είναι γεμάτη με απλούς ανθρώπους και μουσουλμάνους γείτονες. Πρόκειται για πολίτες που δεν αποτελούν κίνδυνο για κανέναν”, είπε.
Όπως και πολλοί Παλαιστίνιοι στη Γάζα, η Άντον είναι αποφασισμένη να παραμείνει στη θέση του. Στριμωγμένη στην εκκλησία με τις τρεις κόρες της, ηλικίας οκτώ, εννέα και 12 ετών, είπε ότι η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα.
“Οι χριστιανοί υποφέρουν όπως όλοι οι άλλοι κάτοικοι της Γάζας”, είπε. “Αυτή είναι η γη μας και δεν θα φύγουμε» ξεκαθάρισε.