Γιώργος Γεωργακής: Ο Παιδαγωγός Αλέξανδρος Κοσμόπουλος

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”136890″ img_size=”full”][vc_single_image image=”136889″ img_size=”full”][vc_column_text]Επιμέλεια:

Γιώργος Γεωργακής

μαθηματικός

Φοιτητής του  Α. Κοσμόπουλου

στο Πανεπιστήμιο Πάτρσς.

**Το άρθρο αυτό αποτελεί και αντίδραση στηντουλάχιστον άδικη πρόκληση που δέχθηκε πρόσφατα ο αείμνηστος Δάσκαλος μας από τον κ. Δ. Αλικανιώτη.[/vc_column_text][vc_column_text]Θεωρώ, στο βαθμό βέβαια που γνωρίζω, ότι ο Αλέξανδρος Κοσμόπουλος, επανεξετάζοντας, όπως οφείλει κάθε παιδαγωγός σε κάθε εποχή, να απαντήσει στα ερωτήματα «τί πότ’ ἐστίΠαιδεία καί τίνα δύναμιν ἔχει» ή «τίς δ’ ἐστίνἡΠαιδεία καίπῶςδεῖπαιδεύεσθαι», όπως τα έθεσαν ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης.

θεώρησε ως τέτοια θεμελιώδη στοιχεία και με παιδαγωγικό πάθος και ήθος προσπάθησε να καθιερώσει τα εξής:

1, την ολοκληρωμένη με αρετή προσωπικότητα, την Αριστοτελική «εντελέχεια» και «καλοκαγαθία» του Παιδαγωγού, του Δάσκαλου.

2, την  κατανόηση και αποδοχή «της φύσεως της νεότητας», προς την οποία κατά κύριο λόγο απευθύνεται η Παιδεία.

3, την αντίληψη για την έννοια, την αξία και  το σκοπότης Παιδείας.

και 4, την  κυρίως «παίδευση», ως Παιδείας παράδοση, κατά τον Πλάτωνα.

Ο παιδαγωγός, ο Δάσκαλος, κατά τον Α. Κοσμόπουλο, είναι «κεντρικής σπουδαιότητας πρόσωπο, αποτελεί την «παιδαγωγούσα προσωπικότητα», που έχει ειδικά επιλεγεί και εκπαιδευθεί. Πρέπει ο παιδαγωγός να έχει «κύρος το οποίο είναι καρπός της αυτοκυριαρχίας, της ισορροπίας και της πνευματικής του ανωτερότητας». Να είναι, ‘όπως δίδαξε ο Πλάτωνας «σώφρων», αφού «τακτοποιήσει καλά τα δικά του, γίνει απόλυτος κύριος του εαυτού του και κοσμήσει τον εαυτό του και γίνει φίλος του εαυτού του».

Κυρίως όμως ο παιδαγωγός, πρέπει να παραμένει αυθεντικός. Ο παιδαγωγός, πιστεύει ο Α. Κοσμόπουλος, «γνωρίζει πως δεν ωφελεί τίποτα η μη αυθεντική, η ψεύτικη παρουσία του. Αντίθετα πιστεύει πως τόσο περισσότερο παιδαγωγεί, όσο παραμένει ο εαυτός του».

Η συμβολή του Α. Κοσμόπουλου στο έργο αυτό της Παιδείας κορυφώνεται με την τεκμηριωμένη του εισήγηση της ΣχεσιοδυναμικήςΠροσωποκεντρικής Παιδαγωγικής και Συμβουλευτικής.

Βασικοί άξονες των παιδαγωγικών θέσεων του Α. Κοσμόπουλου είναι:

Ο άνθρωπος ως «Πρόσωπο» με τη θαυμάσια έννοια που έδωσαν στον όρο Πρόσωπο η ιστορία, ο πολιτισμός, η επιστήμη και η φιλοσοφία.

Ο απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και όλων των δικαιωμάτων του ανθρώπου ως Προσώπου και μόνον, πέραν παντός άλλου κριτηρίου.

Η αγάπη του ανθρώπου ως Προσώπου με την έννοια του όρου αγάπη, όπως την καθορίζει κυρίως η χριστιανική φιλοσοφία.

Και τέλος ο φιλάνθρωπος τρόπος υπηρέτησης του Προσώπου, εν προκειμένου του νέου, να γνωρίζει εαυτόν, να αναπτύσσεται, να ολοκληρώνεται κατά τις επιταγές της ιδιαίτερης «φύσης» του και κυρίως να διαφυλάσσει αυθεντικό το πρόσωπό του.

Όλα αυτά πραγματικά σημαίνουν, όπως παρατηρεί ο Α. Κοσμόπουλος, ότι ο παιδαγωγός πρέπει να  είναι σε «σχέση βοήθειας» με τον νέο, τον παιδαγωγούμενο. Πρέπει να είναι «πρόθυμος βοηθός στην προσπάθεια του νέου να οικοδομήσει την προσωπικότητά του, διαθέτοντας ο ίδιος ο παιδαγωγός «εσωτερικές και ανεξάντλητες πηγές προσωπικού κύρους» και «πιστεύοντας στη μεγάλη αξία που έχει η ανάδυση και ανάπτυξη του προσώπου».

Προς τούτο, ο «παιδαγωγός συμ-πορεύεται με το παιδί, έφηβο και νέο «κατά το αναπτυξιακό και μορφωτικό του ταξίδι, συντροφεύει το νεαρό άτομο στα μονοπάτια της γνώσης, συν-διαλέγεται, συμ-βουλεύεται μαζί του για τα ζητήματα που το απασχολούν και το διευκολύνει με γνώση, ικανότητα και μεγάλη υπευθυνότητα να βρει τις λύσεις και τους δρόμους που είναι γι’ αυτό, που του ταιριάζουν». Προϋπόθεση δε για όλα αυτά είναι όχι η «λογική της εξουσίας» εκ μέρους του παιδαγωγού, αλλά η «δυναμική μιας απλής, εγκάρδιας και ειλικρινούς διανθρώπινης σχέσης».

Για το σκοπό αυτό η Παιδεία δεν πρέπει να αποβλέπει μόνον στην παροχή γνώσεων και να αναδεικνύει τον νέο πολυμαθή. Αλλά κυρίως η Παιδεία, δια μέσου των γνώσεων, πρέπει να αποβλέπει στο ξύπνημα των καλύτερων διαθέσεων και συναισθημάτων, στην ανάπτυξη και ενδυνάμωση των πνευματικών δυνατοτήτων του νέου, στην ανάπτυξη επιστημονικά θεμελιούμενης κριτικής ικανότητας.

Όλα αυτά βεβαιώνει, θεωρώ, ο Πεσταλότσι λέγοντας: «Προσπαθώ με τη δράση μου να υψώσω την ανθρώπινη φύση προς το Υπέρτατο, προς το Ευγενέστατο. Προσπαθώ να εξυψώσω τον άνθρωπο με την αγάπη και μόνο». Προτρέποντας δε τον παιδαγωγό ο Πεσταλότσι λέγει:

«Άρχισε από το άνοιγμα της καρδιάς του παιδιού».

«Επεδίωξε πρώτα να πλατύνεις την καρδιά των παιδιών σου».

Όλα τα παραπάνω μας επιτρέπουν συμπερασματικά να βεβαιώσουμε ότι :

Ο Αλέξανδρος Κοσμόπουλος, με τη δική του παιδεία και μόρφωση «κόσμησε», στόλισε, όπως λέγει ο Πλάτωνας, «την ψυχή του όχι με αλλότριο αλλά με τον αρμόζοντα σ’ αυτήν στολισμό, δηλαδή με σωφροσύνη και δικαιοσύνη και ανδρεία και ελευθερία και αλήθεια» και έτσι έφθασε στην «εντελέχεια» και την «καλοκαγαθία» του ως Ανθρωπος και ως Παιδαγωγός.

Στη συνέχεια, με τις παιδαγωγικές του θέσεις, τη διδασκαλία και τα συγγράμματά του αναδείχθηκε σε «αγαπώσα» και «παιδαγωγούσα προσωπικότητα», σε «σπουδαίο Παιδαγωγό».

Συνεπώς αρμόζει στον Παιδαγωγό Αλέξανδρο Κοσμόπουλο το του Αριστοτέλη: «Ὁἐντελεχείᾳἂνθρωποςποιεῖἐκτοῦ δυνάμει ὂντοςἀνθρώπουἄνθρωπον», δηλαδή ο ολοκληρωμένος άνθρωπος παραλαμβάνει τον άνθρωπο που είναι δυνάμει, τον νέο άνθρωπο εν προκειμένω, και τον κάνει Ανθρωπο.

Για όλα αυτά

 ο Αλέξανδρος Κοσμόπουλος ήταν και θα είναι «παρών Παιδαγωγός» .[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]