Γ. Τσιρώνης: «Η τιμή του ρεύματος είναι έρμαιο κερδοσκοπικών παιχνιδιών»
Ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης και ιδρυτικό στέλεχος των Οικολόγων-Πράσινων μιλάει στην Πρωινή
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Φωτεινόπουλο
Την άμεση απεμπλοκή της τιμής του ρεύματος από το «χρηματιστήριο ενέργειας» θεωρεί ως μοναδική απάντηση στην «ενεργειακή καταιγίδα» ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης και ιδρυτικό στέλεχος των Οικολόγων-Πράσινων, Γιάννης Τσιρώνης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Πρωινή στο πλαίσιο της περιοδείας του κόμματος στην Ηλεία, Παράλληλα, μιλά για την υπεραξία του Προεδρικού Διατάγματος για τον Κυπαρισσιακό, σχολιάζει τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων και εξηγεί τι συμβαίνει με τις ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα.
Ποια είναι η άποψή σας για τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες ερευνών για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων στη χώρα;
Και μόνο αυτή η παλινωδία της Κυβέρνησης, η οποία ποτέ δεν έχει αμφισβητήσει τον ορυκτό πλούτο, δείχνει ότι είναι κι αυτή θύμα του εξορυκτισμού. Αποδεικνύει όμως και πόσο ευάλωτες είναι οι χώρες που παράγουν υδρογονάνθρακες από τις διεθνείς συνθήκες. Όταν πριν από δύο χρόνια, η ίδια επένδυση εθεωρείτο κακή –οι ίδιες εταιρείες σηκώθηκαν και έφυγαν- ξαφνικά θεωρείται καλή επειδή ξέσπασε ένας πόλεμος, αποδεικνύει πόσο ευκαιριακά είναι αυτά τα πράγματα. Όπως ήταν τώρα ξαφνικά εκτινάχθηκαν οι τιμές των πετρελαιοειδών, μετά από μερικά χρόνια μπορεί να πέσουν σε τραγικά χαμηλά επίπεδα, -ειδικά όσο διεισδύουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που είναι μονόδρομος και θέμα χρόνου- και να βρεθούμε ξαφνικά με τον μουτζούρη, με όλο το περιβαλλοντικό κόστος που θα έχουμε πληρώσει, χωρίς κανένα όφελος. Δεν υπάρχει καμία χώρα στον πλανήτη μεγέθους Ελλάδας και λίγο μεγαλύτερη –εξαιρούνται προφανώς οι ΗΠΑ και η Ρωσία- η οποία να έχει βελτιώσει δραματικά την οικονομία χάρη στους πετρελαϊκούς πόρους. Θα μου πείτε ότι οι χώρες της Μέσης Ανατολής πραγματικά υπάρχουν επειδή υπάρχει το πετρέλαιο. Όμως είναι χώρες που δεν έχουν δημοκρατία, αλλά σεΐχηδες και εμίρηδες που προφανώς βγάζουν πολλά χρήματα αλλά από κάτω ο κόσμος δεν απολαμβάνει του πλούτου. Δεν είναι χώρες με κοινωνική συνοχή, όπου ο πλούτος μετακυλήθηκε. Το συμπέρασμα είναι ότι έχουμε έναν τεράστιο γεωπολιτικό κίνδυνο με την Τουρκία. Είδατε και με την Κύπρο τα προβλήματα με τις εξορύξεις, όπου δεν προστατεύτηκαν από τις πολυεθνικές μόλις ξεκίνησε η κρίση με την Τουρκία. Το ίδιο θα συμβεί και στην Ελλάδα, το ίδιο είχε συμβεί και στη Βενεζουέλα και στη Μέση Ανατολή. Δημιουργείται μία τεράστια γεωπολιτική αστάθεια από συμφέροντα, με πάρα πολλούς στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Η Δείτε την Αίγυπτο, που επειδή έχει το ΖΟΡ, αναγκάστηκε σε πολύ μεγάλους εξοπλισμούς για προστατεύσει αυτή την επένδυση. και τους εξοπλισμούς τους πληρώνουμε τώρα για μια αμφισβητούμενης αξίας επένδυση.
Οι έρευνες υδρογονανθράκων σε μια τουριστική περιοχή όπως ο Κυπαρισσιακός αποτελούν ρίσκο που μπορεί να μην αποφέρει και τίποτα στο τέλος ή μπορεί να συνδυαστούν όλες οι οικονομικές δραστηριότητες;
Έχει αποδειχθεί περίτρανα και το έχω δημοσιεύσει στο ιστολόγιό μου. Θα σας φέρω παράδειγμα την έρευνα στον Κόλπο του Μεξικού για τις περιοχές που έχουν εξορύξεις κι αυτές που δεν έχουν –και δεν αναφέρομαι στο μεγάλο ατύχημα με το Deep Horizon. Οι περιοχές που έχουν αυτή τη στιγμή εξορύξεις, έχουν ΑΕΠ 5 και 10 φορές μικρότερο από τον τουρισμό. Είναι βέβαιο λοιπόν ότι αυτό που θα ωφεληθούμε από τα ορυκτά καύσιμα –αν ωφεληθούμε εμείς και όχι οι πολυεθνικές, αν πάρει κάτι η κοινωνία, που πολύ αμφιβάλλω- την ίδια ώρα δημιουργείται ένα πλήγμα στον τουρισμό και σε κάποιες περιοχές –αν μιλάμε για χερσαίες- μπορεί να έχει πλήγμα ο υδροφορέας και η αγροτική παραγωγή. Αν τελικά τα οφέλη από τα πετρέλαια –που ακόμα είναι υποθετικά- θα είναι τόσα πολλά -εγώ το αμφισβητώ- που να πεις ότι ναι μεν θα χάσω τουρισμό αλλά θα κερδίσω αυτά τα λεφτά και κάτι παραπάνω από τα πετρέλαια, είμαι πολύ επιφυλακτικός. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να ξέρουμε πόσο αξιοποιήσιμα είναι αυτά τα κοιτάσματα και σε τι τιμές, ώστε να πούμε ότι αξίζει να θυσιάσουμε την επισκεψιμότητα στις περίφημες παραλίες του Κυπαρισσιακού για να κερδίσουμε αυτό το ποσό σε πετρέλαιο. Είναι πάντως γεγονός από τις μελέτες ότι οι περιοχές που έχουν πετρέλαια, δεν είναι τουριστικές, γιατί ο κόσμος δεν πάει εκεί – και λογικό είναι.
To Προεδρικό Διάταγμα είναι «όπλο» ή ανάχωμα για την ανάπτυξη της Ηλείας;
Όσοι τα λένε τα περί αναχώματος, κάνουν παραφιλολογία και λαϊκισμό, γιατί ουσιαστικά έχουν απόλυτη ένδεια πραγματικά σοβαρών προτάσεων για να αναπτυχθεί η περιοχή. Εδώ η περιοχή έχει τεράστια αξία που δεν την έχει αξιοποιήσει. Θα πω μόνο από μία λέξη: Ολυμπία. Υπάρχει και μία δεύτερη λέξη: αυτή η μαγευτική παραλία που ξεκινάει από το Κατάκολο και φτάνει στην Κυπαρισσία, η οποία είναι μοναδική στον πλανήτη. Το γεγονός ότι η παραλία δεν έχει αξιοποιηθεί όλα αυτά τα χρόνια που δεν υπήρχε το Προεδρικό Διάταγμα, αποδεικνύει πόσο αφελή είναι αυτά που λένε. Αν ήταν έτσι τα πράγματα και η αξιοποίηση ερχόταν χωρίς να αναδειχθούν οι αξίες που αναδεικνύει το ΠΔ, γιατί δεν αναδείχθηκε τόσα χρόνια; Οι ίδιοι αυτοδιαψεύδονται, γιατί αυτό που συμβαίνει σε περιοχές δίχως τέτοια προστασία, είναι να δημιουργούνται αυθαίρετοι οικισμοί τύπου Λούτσας, που προφανώς δεν συνάδουν αισθητικά με πεντάστερα ξενοδοχεία κλπ. Έγινε πολύ μεγάλος διάλογος τότε για τον συντελεστή δόμησης ότι ήταν μειωμένος και ανέφεραν το Costa Navarino. Εκεί χρησιμοποιήθηκε από τον συντελεστή δόμησής του ένα πολύ πολύ μικρότερο ποσοστό από ό,τι δώσαμε στον Κυπαρισσιακό. Αυτό το έκανε ο επιχειρηματίας γιατί ήθελε ένα ξενοδοχείο πεντάστερο, όπου ο πελάτης υψηλού εισοδήματος δεν θα πάει σε μέρος που θα είναι σαν «πολυπηγμένη» παραλία. Οι πελάτες υψηλής αξίας δεν αρέσκονται να πηγαίνουν σε τέτοιες περιοχές. Η Ελλάδα έχει πάρα πολλές παραλίες χαμηλού εισοδήματος, ειδικά στα νησιά, τα οποία στενάζουν με υπερτουρισμό που δεν αφήνει εισόδημα. Εμείς εδώ θέλουμε υψηλής ποιότητας τουρισμό ή να γίνουμε Λούτσα;
Ποια είναι η άποψή σας για τη διαχείριση των αιολικών πάρκων στη χώρα, διότι αφενός κρίνονται αναγκαίες αφετέρου όμως δαιμονοποιούνται ως σκοτεινό κίνητρο εκδήλωσης πυρκαγιών;
Καταρχάς, είναι παραφιλολογία το ότι οι φωτιές οφείλονται στις ανεμογεννήτριες. Δεν ισχύει αυτό. Απλώς οι ανεμογεννήτριες –κακώς κατά τη γνώμη μου- έχουν πάρει ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις και μπορούν να αποψιλώνουν εδάφη για να τις βάλουν. Άρα δεν χρειάζεται να κάψουν. Οι φωτιές έχουν άλλη αιτία, να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Εμείς οι Οικολόγοι-Πράσινοι πάντα λέμε για χωροταξικό. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από ένα αιολικό δυναμικό, αλλά πρέπει να δούμε πού θα μπούνε για να έχουν το βέλτιστο όφελος. Αυτό που γίνεται τώρα, δηλαδή άναρχη τοποθέτηση και υπερεκμετάλλευση, είναι εγκληματικό. Το να μπαίνουν ανεμογεννήτριες στα βουνά, στα υψηλά πρανή και σε περιοχές NATURA, είναι εγκληματικό και δεν χρειάζεται, γιατί το αιολικό δυναμικό φτάνει και περισσεύει για να μπουν εκεί που πρέπει. Βέβαια, αυτοί οι επιχειρηματίες, επειδή τη βλέπουν την Ελλάδα κατά το σύνηθες της αρπαχτής, θέλουν να το βάλουν εκεί που είναι φθηνότερο, εκεί που έχουν ένα πολιτικό μέσο πάνω στο βουνό και που είναι τσάμπα η γη, αφού δεν υπάρχει ιδιοκτησία. Όμως υπάρχουν σοβαρά ζητήματα, όπως όταν κόβεις τα πρανή και καταστρέφεις τον υδροφορέα. Το έγκλημα είναι η οδοποιία γιατί δημιουργούνται δρόμοι με πολύ φάρδος για να περάσουν τα μεγάλα οχήματα με μήκη σωλήνα 150μ. Το δεύτερο έγκλημα είναι ότι κόβοντας αυτό το βουνό ανατρέπεται τελείως το οικοσύστημα. Το τρίτο μεγάλο έγκλημα είναι ότι αυτά δεν φτάνουν ποτέ στην κοινωνία ως πλούτος. Δεν υπάρχει αυτοπαραγωγή ενέργειας ώστε να είμαι εγώ μεριδιούχος και να φτηνύνει το δικό μου ρεύμα. Το ρεύμα που θα αγοράσουν, θα είναι το ίδιο ακριβό και πανάκριβο αν η τιμή εκτιναχθεί με τα παιχνίδια του χρηματιστηρίο. Το τελευταίο και σπουδαιότερο είναι το ζήτημα του τοπίου, που είναι έννοια προστατευμένη από το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ο πρέσβης της Ελβετίας, όταν τον είχα ρωτήσει αν βάζουν ανεμογεννήτριες στις Άλπεις, που απάντησε εξαγριωμένος ότι δεν συμβαίνει αυτό γιατί έτσι προστατεύουν το τοπίο, Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τοπία στα οποία είναι ανεπίτρεπτο να βλέπεις ανεμογεννήτριες. Είναι απαράδεκτο. Όταν λοιπόν σέβονται και προστατεύουν το τοπίο τους οι Ελβετοί –η μητρόπολη του καπιταλισμού- δεν ξέρω τι ανοησία βαράει εμάς που έχουμε τεράστιο αιολικό δυναμικό και πάμε και τις βάζουμε στα ψηλά βουνά.
Ποια είναι η ρεαλιστική πρόταση των Οικολόγων-Πράσινων για την άμβλυνση των επιπτώσεων της σημερινής ενεργειακής κρίσης;
Θα μπορούσα πολύ εύκολα να κρυφτώ και να σας πω ότι αν είχαν εφαρμοστεί αυτά που λέγαμε από τη δεκαετία του ’80, με την αυτοπαραγωγή ενέργειας, σήμερα η Ελλάδα δεν θα είχε κανένα πρόβλημα. Όμως αυτό δεν λύνει το πρόβλημα σήμερα. Είμαστε εξαρτημένοι από τα ορυκτά καύσιμα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σε μελέτη που δημοσιεύσαμε το 2012 η Ελλάδα κατανάλωνε 120 βαρέλια πετρελαίου ανά μονάδα ΑΕΠ ενώ η πετρελαιοπαραγωγός Νορβηγία μόνο 700, άρα είχαμε και υπερκατανάλωση. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν θα κλαίμε πάνω από το χυμένο γάλα.
Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι: η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και στην Ευρώπη δεν καθορίζεται από την αξία του φυσικού αερίου. Χώρες όπως η Γαλλία και η Βουλγαρία, που έχουν πυρηνική ενέργεια –απαράδεκτο αλλά καλώς ή κακώς έχουν- και δεν εξαρτώνται από το φυσικό αέριο, έχουν την ίδια εκτίναξη τιμών στο ρεύμα. Για ποιο λόγο; Η απάντηση είναι απλή: Το ρεύμα στην Ευρώπη, με εντελώς απαράδεκτο τρόπο, έγινε χρηματιστικό προϊόν με ευθύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΕ. Παίζουν παιχνίδια οι κερδοσκόποι λες και αγοράζουν ή πουλάνε μετοχές στο χρηματιστήριο, κάτι που έχει καταγγελθεί ακόμα και από τον Σόρος, ότι δηλαδή δεν επιτρέπεται βασικά προϊόντα να μπαίνουν στη χρηματιστηριακή λογική. Όταν λοιπόν παίζεται στο χρηματιστήριο η τιμή του ρεύματος, που είναι βασικό αγαθό, προφανώς μετά την κρίση του φτηνού πετρελαίου λόγω του κορονοϊού, βρήκαν ευκαιρία και βγάζουν τα σπασμένα με το πρόσχημα του πολέμου, παρότι η ροή φυσικού αερίου στην Ευρώπη δεν έχει μειωθεί, δεν σταμάτησε κανένας αγωγός.
Βλέπουμε λοιπόν ότι παίζονται παιχνίδια, τα οποία εμείς δεν μπορούμε να ελέγξουμε και το σέβομαι ότι η Ελληνική Κυβέρνηση έχει δίκιο στο ότι είναι ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα. Για μας η λύση θα ήταν να απεμπλέξει αμέσως και για πάντα από το χρηματιστήριο την τιμή του ρεύματος και του φυσικού αερίου, που είναι βασικά αγαθά, να τα τιμολογήσει με βάση το κόστος παραγωγής που δεν έχει αλλάξει καθόλου, και να πάψουν αυτά τα κερδοσκοπικά παιχνίδια. Αυτή είναι η βασική λύση. Από κει και πέρα, αν έτσι όπως είναι η κατάσταση σήμερα, αναγκαστεί να λειτουργήσει για λίγους μήνες την Πτολεμαΐδα ή τη Μεγαλόπολη, προφανώς δεν είμαστε τρελοί να δημιουργήσουμε πρόβλημα και να πούμε να αφήσει τον λαό να πεθάνει από το κρύο ή να πεινάσει. Η στρατηγική μας όμως είναι να πάψει το ρεύμα να είναι έρμαιο χρηματιστικών παιχνιδιών και κερδοσκοπίας.
