Φοροαφαίμαξη με…φερετζέ

Τελικά λεφτά υπάρχουν για υπερπλεονάσματα και εξοπλισμούς αλλά όχι για κοινωνικές δαπάνες

 «Παραδοσιακά» πλέον, το Προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, που κατατίθεται στη Βουλή την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου κάθε έτους, έχει «τροχιοδεικτικό» χαρακτήρα ενόψει του κρατικού προϋπολογισμού, που κατατίθεται τον Νοέμβριο και ψηφίζεται τον Δεκέμβριο. Ιδιαίτερα φέτος, η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2025-2028 την προηγούμενη βδομάδα έθεσε το γενικό πλαίσιο εντός του οποίου θα έπρεπε να κινηθεί το Προσχέδιο προϋπολογισμού, από το οποίο απέμενε να μάθουμε περισσότερα όσον αφορά την κατανομή εσόδων και δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού.

Από αυτή την άποψη, το «μήνυμα» που βγαίνει από το Προσχέδιο είναι τριπλό:

● Το «κρεσέντο» αύξησης των εσόδων, με πυρήνα τα φορολογικά έσοδα, σε εντυπωσιακά υψηλούς ρυθμούς, προβλέπεται ότι θα συνεχιστεί και το 2025, με νέο άλμα.

● Οι κοινωνικού χαρακτήρα δαπάνες παραμένουν καθηλωμένες.

● Οι ρυθμοί ανάπτυξης αναθεωρούνται ελαφρά προς τα κάτω

«Απογείωση» εσόδων

Ο εντυπωσιακός ρυθμός αύξησης των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού είναι ο πιο σημαντικός βραχίονας των δημοσιονομικών «θριάμβων» της τελευταίας τριετίας. Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι η πρόβλεψη του Προσχεδίου για τα καθαρά έσοδα του 2025 είναι αυξημένη κατά περισσότερα από 6 δισ. ευρώ σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού του 2024 για το περασμένο έτος!

Συγκεκριμένα:

● Τα καθαρά έσοδα προβλέπεται ότι θα αυξηθούν το 2025 κατά 3,8 δισ. ευρώ σε σχέση με τις τωρινές εκτιμήσεις για τις πραγματοποιήσεις του 2024. Σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, η αύξηση θα ανέλθει σε 6,2 δισ. ευρώ!

● Στα φορολογικά έσοδα, οι αντίστοιχες αυξήσεις είναι 2,5 και 5,8 δισ. ευρώ! Εδώ, ενώ η μεγάλη υπέρβαση σε σχέση με τις προβλέψεις έγινε πέρυσι, προβλέπεται νέα σημαντική αύξηση και είναι πολύ πιθανό να έχουμε ξανά υπέρβαση των εκτιμήσεων.

● Όσον αφορά τις επιμέρους κατηγορίες φοροεσόδων:

■ Μεγάλη αύξηση 1,35 δισ. ευρώ παρατηρείται στις προβλέψεις για τον ΦΠΑ, ενώ η αύξηση στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης (ΕΦΚ) είναι οριακή.

■ Μεγάλη αύξηση καταγράφεται και στις εκτιμήσεις για τον φόρο εισοδήματος, περισσότερο των φυσικών προσώπων, αλλά σε αξιόλογο ύψος και των νομικών προσώπων (εταιρειών).

Δαπάνες

Όσον αφορά τις κοινωνικού χαρακτήρα δαπάνες,  συνεχίζεται η καθήλωση:

● Το κονδύλι για Παροχές σε εργαζόμενους προβλέπεται ότι θα μειωθεί ελαφρά κατά 300 εκατ. ευρώ.

● Οι κοινωνικές παροχές θα αυξηθούν κατά 36 εκατ. ευρώ.

● Οι αγορές αγαθών και υπηρεσιών (υγειονομικό υλικό, αεροπυρόσβεση, αντιιικές θεραπείες κ.λπ.) θα μειωθούν κατά 455 εκατ.

● Οι επιδοτήσεις θα μειωθούν κατά 15 εκατ. ευρώ.

● Στις λοιπές δαπάνες περιλαμβάνονται επιστροφές στην Ε.Ε. από ανεκτέλεστα προγράμματα και πρόστιμα από την Ε.Ε. Αυτές αυξήθηκαν πέρυσι σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις από 111 σε 150 εκατ. ευρώ. Για το 2025 προβλέπεται ότι θα μειωθούν σε 101 εκατ. ευρώ.

● Οι δαπάνες για αγορά πάγιων περιουσιακών στοιχείων θα αυξηθούν σημαντικά κατά 728 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος τους αφορά δαπάνες για την παραλαβή οπλικών συστημάτων.

Στο γενικό κονδύλι των Μεταβιβάσεων (μεταφορές σε ΟΤΑ, ΟΚΑ, νοσοκομεία, δομές πρωτοβάθμιας υγείας κ.λπ.), που συρρικνώνεται συστηματικά την τελευταία 15ετία, προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 1,1 δισ. ευρώ, από τα οποία τα μισά (525 εκατ. ευρώ) οφείλονται στις αυξημένες επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ, λόγω της απώλειας εσόδων από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κλάδου υγείας.

Οι δημοσιονομικοί «θρίαμβοι» της κυβέρνησης αποτυπώνονται στις εκτιμήσεις για την αύξηση του ΑΕΠ και τη μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Κεντρικός τους μηχανισμός είναι τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα: 2,4% το 2024 και 2,5% το 2025.

Πόσο αφορούν όμως όλοι αυτοί οι θρίαμβοι την κοινωνία και ιδιαίτερα τα λαϊκά νοικοκυριά, όταν οι κοινωνικού χαρακτήρα δαπάνες καρκινοβατούν και οι εντυπωσιακές επιδόσεις των φοροεσόδων δεν μετατρέπονται έστω και ελάχιστα σε αλλαγές στο αφορολόγητο και στη φορολογική κλίμακα; Η μείωση των φόρων έχει γίνει συνώνυμη της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και της μείωσης των φορολογικών βαρών στα μερίσματα, με μόνη πραγματική μείωση αυτή του ΕΝΦΙΑ (ενός «έκτακτου» μνημονιακού φόρου που μακροημερεύει) και τη μείωση ή και κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η οποία όμως υπεραντισταθμίστηκε από «επί δικαίους και αδίκους» επιβολή της τεκμαρτής φορολόγησής τους.

Τελικά το μήνυμα της κυβερνητικής πολιτικής είναι ότι «λεφτά υπάρχουν», για υπερπλεονάσματα και εξοπλισμούς, αλλά όχι για τις κοινωνικές ανάγκες.