Φιλιώ Νιάρχου: Η αξία και η συμβολή της Γυναίκας διαχρονικά
Ομιλία από την εκδήλωση του δήμου Ζαχάρως για την Ημέρα της Γυναίκας
Εξαιρετική αίσθηση έκανε η ομιλία της κ. Φιλιώς Νιάρχου, επίτιμης προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Καλίδονας ΣΑΡΕΝΑ (με 22 χρόνια προσφοράς ως πρόεδρος του Συλλόγου) , για την αξία και την συμβολή της Γυναίκας διαχρονικά, στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο δήμος Ζαχάρως στις 6 Μαρτίου για την Ημέρα της Γυναίκας. Η ομιλία της κ. Νιάρχου έχει ως εξής:
«Σήμερα από το βήμα αυτό που τόσο τιμητικά μου παραχωρήθηκε θα μιλήσω για τα σταθερά, και θετικά βήματα της γυναικείας διαδρομής μέσα στον χρόνο. Πριν όμως αρχίσω την ομιλία μου, αισθάνομαι την ανάγκη να δώσω προσωπικά τα θερμά, μου συγχαρητήρια για την απόφαση που πήρε η νέα Δημοτική αρχή να διοργανώσει τη σημερινή εκδήλωση και να τιμήσουμε την ημέρα της γυναίκας και κατ επέκταση τις γυναίκες όλου του Δήμου μας. Ας μην ξεχνάμε ότι ,οι μικρές κοινωνίες κρύβουν γυναικείους θησαυρούς , τους οποίους έχει υποχρέωση η πολιτεία, να τους φέρει στην επιφάνεια. Πρέπει να δώσει κίνητρα προκειμένου να αντιληφθεί το γυναικείο δυναμικό κάθε Δήμου την αυτοπεποίθησή του, τη ψυχική δύναμη και το δυνατό θηλυκό μυαλό. που γεννά ιδέες. Να συνεργαστεί μαζί τους ,και να δημιουργεί. Να είναι αρωγός σε κάθε τους προσπάθεια. Και όχι όταν βλέπουν μια γυναίκα να έχει διάθεση για προσφορά και εργασία να τις βάζουν εμπόδια. Εύχομαι να είναι μια καλή αρχή και εμείς οι γυναίκες πάντα θα είμαστε πρόθυμες για να βοηθούμε σε ο,τι μας ζητηθεί. Μπορεί όμως να μας θεωρείτε μειοψηφία, αλλά ας μην ξεχνάμε, ότι οι μεγαλύτερες ανθρώπινες ιδέες και αλλαγές ξεκινούσαν πάντα από τις μειοψηφίες
Επίσης να ευχαριστήσω όλο το ανδρικό δυναμικό που συμμετέχει στην εκδήλωση μας αυτή, και αυτό σημαίνει ότι οι αγώνες των γυναικών για την ισότητα έχουν πιάσει τόπο. Διερωτώμαι θα την γιορτάζαμε αν δεν υπήρχε το δυναμικό φύλο του άνδρα;; νομίζω όχι. Εμείς οι γυναίκες σας αναγνωρίζουμε την ‘ύπαρξη και την αξία σας, και σας θέλουμε πάντα δίπλα μας, γιατί κάτω από το πρίσμα της ισότητας των δύο φίλων μπορούμε να πετύχουμε πολλά.
Αγαπητοί μας φίλοι και φίλες η γιορτή που είμαστε προσκεκλημένοι, έχει τις ρίζες της στις διαμαρτυρίες των γυναικών στις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι ημέρα τιμής και μνήμης για κείνες τις εργάτριες που έσπασαν το φόβο τους, τολμώντας να διεκδικήσουν όσα τους ανήκαν και για όσες άλλες τις ακολουθήσαν αργότερα. Η παγκόσμια ημέρα της Γυναίκας ίσως είναι η πιο σημαδιακήημέρα για το γυναικείο φύλο. Είναι μια γιορτή που μας αναγνώρισαν το θάρρος και την αποφασιστικότητα μας και η κάθε μία έγραψε ιστορία, και Όλες μαζί έγραψαν την ιστορία αλλιώς. Την ημέρα αυτή να πηγαίνει η σκέψη μας στις γυναίκες που αγωνίζονται ακόμη και σήμερα για να δημιουργούν υψηλές αξίες,.
Θα σας κάνω μια σύντομη αναδρομή για τη θέση της γυναίκας διαχρονικά στην Ελλάδα, και θα αναφερθώ σε ξεχωριστές γυναικείες αναγνωρισμένες προσωπικότητες Λόγω χρόνου δεν μπορούμε να αναφερθούμε σε όλες.
Την προϊστορική εποχή η κοινωνία ήταν μητριαρχική. Αργότερα στη μινωική εποχή υπήρξε σχεδόν ισοτιμία μεταξύ ανδρών και γυναικών.Εν συνεχεία από τον 8ο ως τον 4ο π.Χ. αιώνα, η θέση της γυναίκας αλλάζει και είναι διαφορετική ανάμεσα στις πόλεις- κράτη. Στην Αθήνα οι εύπορες Αθηναίες παρέμεναν στο σπίτι τους, γιατί ήταν απασχολημένες με τη γέννηση και την ανατροφή των παιδιών τους , φρόντιζαν τα του οίκους και διοικούσαν και τις υπηρέτριες. Οι απλές γυναίκες δούλευαν δίπλα στον άνδρα τους , έβγαιναν και στην αγορά αλλά φρόντιζαν και το σπίτι τους. Σε αντίθεση με την αρχαία Σπάρτη οι γυναίκες ήταν σχεδόν ίσες με τους άντρες. Είχαν γνώμη στα δημόσια και πολιτικά πράγματα και παρευρίσκονταν ελεύθερα στον δημόσιο βίο και στους αθλητικούς αγώνες. Να είναι άραγε τυχαίο ότι οι Σπαρτιάτισσες έλεγαν στους άντρες τους, τη γνωστή φράση «ή ταν ή επί τας».
Για τη χρονική περίοδο αυτή θα αναφερθώ σε τρία χαρακτηριστικά περιστατικά.
Α. Για την Αθηναία Αγνοδικη, την πρώτη γυναίκα γυναικολόγο, η οποία κόντρα στα ήθη και τους νόμους ντύθηκε άνδρας και κατάφερε να παρακολουθήσει μαθήματα γυναικολογίας, έμαθε την τεχνική και την άσκησε ως επάγγελμα. Η αποκάλυψη της πραγματικής της ταυτότητας έγινε τυχαία. Κατηγορήθηκε ότι είχε ερωτικές σχέσεις με τους ασθενείς της και δικάστηκε ως άνδρας γιατρός. Στη διάρκεια της δίκης αναγκάστηκε να αποκαλύψει την πραγματική της ταυτότητα με αποτέλεσμα να αθωωθεί και παράλληλα να γίνει και η αλλαγή του νόμου που επέτρεπε πλέον στις γυναίκες να ασκούν την Ιατρική.
Το δεύτερο είναι ότι κατά την αρχαιότητα, η παρακολούθηση των Ολυμπιακών Αγώνων επιτρεπόταν σε ελεύθερους και δούλους. Απαγορευόταν αυστηρά για τις γυναίκες. Για όποια μάλιστα γυναίκα, τολμούσε να παραβεί τη διαταγή αυτή, υπήρχε η ποινή του θανάτου. Η Καλλιπάτειρα ντύθηκε άνδρας το τόλμησε, και την έγραψε η ιστορία και τρίτο ότι το 233 π.χ. μια γυναίκα από την Ηλεία, η Κασία, κερδίζει στο πωλικόν τέθριππον. Αυτή είναι και η τελευταία γυναίκα που έχει αναφερθεί ότι κέρδισε στην Ολυμπία καταρρίπτοντας τον απαγορευτικό μύθο «όχι γυναίκες στην Ολυμπία.
Στο Βυζάντιο οι γυναίκες ήταν κατώτερα όντα. Όταν έτρωγαν δεν κάθονταν στο ίδιο τραπέζι με τους άνδρες και το μεγαλύτερο διάστημα έμεναν στον γυναικωνίτη. Το ίδιο και στην εκκλησία. Δεν επιτρεπόταν να παραβρίσκονται στα συμπόσια και στους γάμους γλεντούσαν σε χωριστά δωμάτια. Λέγεται ότι όταν η Ρωσίδα πριγκίπισσα Όλγα επισκέφθηκε τη βυζαντινή αυτοκρατορία δεν έφαγε σε κοινό τραπέζι με τον αυτοκράτορα. Σε δημόσιους χώρους το πρόσωπο τους ήταν σκεπασμένο και αν στη διάρκεια κάποιου χορού ξεσκεπαζόταν οι κληρικοί τιμωρούσαν τις γυναίκες αυτές. Πολλές γυναίκες δεν τηρούσαν τους νόμους και βγήκε απόφαση να μην χορεύουν σε δημόσιους χώρους. Παρόλα αυτά έχουν αναδειχτεί αρκετές γυναίκες του Βυζαντίου που ξεπερνούσαν τους νόμους, που με το θάρρος, την θέληση και την επιμονή τους έγραψαν τη δική τους ιστορία. Π. Χ Θεοδώρα Ιουστινιανού, Ειρήνη η Αθηναία, η Κασσιανή, η Ανναη Κομνηνή και άλλες πολλές.
Τη εποχή της Τουρκοκρατίας στη χειρότερη θέση από όλους τους υπόδουλος βρισκόταν η γυναίκα Οι πασάδες απολάμβαναν τις γυναίκες της υπόδουλης φυλής χωρίς να δίνουν λόγο σε κανέναν .. Οι διαρκείς πόλεμοι διώχνουν τους άνδρες στα βουνά. Η ζωή της γυναίκας αλλάζει και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, γίνεται άνδρας και γυναίκα για την οικογένεια. Όμως όταν χρειαζόταν θα πήγαινε τρόφιμα και πολεμοφόδια στον άνδρα της αλλά και θα πολεμούσε στο πλευρό του Στα μαρτυρικά χρόνια αναδείχτηκαν μεγάλες προσωπικότητες ηρωικών γυναικών που έμειναν με χρυσά γράμματα στην ιστορία του Ελληνισμού. Ας θυμηθούμε την Μπουμπουλινα, Μαντώ Μαυρογένους, Μόσχω Τζαβέλα, Χάιδω Γιαννάκη.
Μετά την απελευθέρωση, οι άνδρες παίρνουν στα χέρια τους τα ηνία για την δημιουργία και συγκρότηση του κράτους, ενώ η γυναίκα για κάποια χρόνια περιθωριοποιείται και παραγκωνίζεται. Η ζωή της ετέθη και πάλι υπό την κηδεμονία των ανδρών.
Μετά την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους και ιδιαίτερα από το τέλος της εποχής της Βαυαροκρατίας και ύστερα, σιγά σιγά αρχίζουν να ακούγονται τα πρώτα σημαντικά ονόματα γυναικών για το γυναικείο κίνημα.. Η Καλλιόπη Παπαλεξοπούλου, αναγνωρισμένη αγωνίστρια της εποχής. Ακολουθεί η Ευανθία Καϊρη, που αγωνίστηκε να ανοίξει δρόμο για την Εκπαίδευση της Ελληνίδας. Στη συνέχεια άρχισαν να λειτουργούν τα πρώτα σχολεία, χωριστά για τις γυναίκες, τα λεγόμενα «Παρθεναγωγεία» και άρχισαν να βγαίνουν όλο και περισσότερες διανοούμενές, όπως ειρωνικάτις αποκαλούσαν . Μία από αυτές, η Καλλιόπη Κεχαγιά, ιδρύει τον πρώτο γυναικείο Σύλλογο στα 1872, με την επωνυμία «Σύλλογος Κυριών υπέρ της γυναικείας παιδεύσεως», ‘όπου στις συναντήσεις του Συλλόγου οι γυναίκες συζητούσαν για την καταπίεσή τους και για το δικαίωμα της ψήφου, που ήθελαν να αποκτήσουν.
Και ερχόμαστε στην εποχή του Χαρ. Τρικούπη που αναμφισβήτητα έγινε αναβάθμιση της εκπαίδευσης και είναι μια περίοδος μεγάλων ιστορικών πολιτικών και κοινωνικών ανακατατάξεων. Το 1887 το 69% των ανδρών ήταν αναλφάβητοι και το 93% οι γυναίκες δεν ήξεραν να γράφουνούτε το όνομά τους. Η μόρφωση για τα κορίτσια είχε διακοσμητικό χαρακτήρα, όλα τα επαγγέλματα για την γυναίκα ήταν κλειστά. Εκτός από το επάγγελμα της δασκάλας. Στη δεκαετία του 1880 άρχισαν να αποφοιτούν οι πρώτες δασκάλες, οι οποίες προέρχονταν από εύπορες οικογένειες. Όσο για την ιδιωτική τους ζωή χρειάζεται αρκετός χρόνος να αναφερθούμε. Μόνο αυτό θα αναφέρω Αν δύο νέοι ερωτεύονταν ήταν σκάνδαλο μεγάλο γιατί τα αισθήματα ήταν ανόητες και επικίνδυνες υποθέσεις. Με την βιομηχανική ανάπτυξη άρχισαν να εργάζονται και κοπέλες από τις λαϊκές τάξεις. Τα χρήματα όμως που κέρδιζαν τα διαχειρίζονταν οι πατεράδες και οι σύζυγοι αν ήταν παντρεμένες. Επίσης πολλές κοπέλες της επαρχίας, αρχίσαν και πήγαιναν υπηρέτριες σε πλούσιες οικογένειες των Αθηνών, ο δε μισθός τους στέλνονταν στην οικογένεια.
Τη συγκεκριμένη εποχή πρωτοακούστηκε στην Ελλάδα το σύνθημα δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες που διατυπώθηκε μέσα από τις σελίδες της εφημερίδας των κυριών, την ευθύνη της έκδοσης είχε η Καλλιρρόη Παρέν. Ήταν η μία από τις γυναίκες που εκμεταλλεύτηκε τις λιγοστές ευκαιρίες που της προσφέρονταν για εκπαίδευση στην Ελλάδα. Σπούδασε δασκάλα και δούλεψε ως διευθύντρια παρθεναγωγείων στη Ρωσία και τα Βαλκάνια. Η “Εφημερίς των Κυριών” ήταν από τα μακροβιότερα γυναικεία έντυπα της χώρας μας. Η επιτυχία της Παρρέν έγκειται στο ότι δεν αμφισβήτησε τη γυναικεία φύση, και διεκδικούσε την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού των γυναικών και πρόβαλε το δικαίωμά τους να μορφώνονται. Δε ζήτησε να τις απομακρύνει από το σπίτι και τα ιδιαίτερα καθήκοντά τους. Βλέποντας όμως την ξενομανία της εποχής, σε διάφορες συγκεντρώσεις, αλλά και μέσω της εφημερίδας, τις ενεθάρρυνε να κρατήσουν ζωντανή την ελληνική παράδοση, τις ρίζες μας, τα ήθη και τα έθιμά μας, τη γλώσσα μας , την ιστορία μας, το θεσμός της οικογένειας, και την τιμή στα εθνικά μας σύμβολα. Όλα αυτά φυσικά τα έθεσε ως σκοπούς στο Λύκειο Ελληνίδων , το οποίο και ίδρυσε.
Εκπροσωπούσε τη χώρα μας σε διάφορα διεθνή συνέδρια και με την συναρπαστική της ευγλωττία ασκούσε μεγάλη γοητεία στο ακροατήριό της. Μετά από δικά της διαβήματα, η κυβέρνηση Θ. Δηλιγιάννη επέτρεψε τη φοίτηση των γυναικών στο Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο, όταν πλέον αυτό είχε γενικευτεί στην Ευρώπη.
Το 1890 το ελληνικό έθνος θα αποκτήσει την πρώτη φοιτήτρια. την Ιωάννα Στεφανοπούλου, αν και ο πρύτανης θα διαμαρτυρηθεί στο υπουργείο «δια την ανάμειξίν των φύλων. Το 1895 γράφτηκαν πέντε φοιτήτριες στην Ιατρική Σχολή Αθηνών Οι συμφοιτητές τους διαμαρτυρήθηκαν «δια την εισβολή του ποδόγυρου εις τον περίγυρο του Ιπποκράτους».
Στη σκιά του Σπύρου Λούη στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896, η 30χρονη Σταµατίας Ρεβύθη, προσπάθησε να τρέξει στον Μαραθώνιο µαζί µε τους άνδρες. Οι διοργανωτές τής το απαγόρευσαν. Τελικά διάνυσε τη διαδρομή µόνη της, την επόμενη του αγώνα, σε 5 ώρες και 30 λεπτά, αλλά δεν της επέτρεψαν να τερματίσει µέσα στο Καλλιμάρμαρο.
Η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που έτρεξε στον Μαραθώνιο, ήταν η Ζωζω Χριστοδούλου. Μέχρι τότε οι διοργανωτές των αγώνων δεν θεωρούσαν ότι οι γυναίκες έχουν το σθένος για να καλύψουν µεγάλες αποστάσεις.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ανέκοψαν την ανάπτυξη και τις δραστηριότητες των ελληνικών Γυναικείων Συλλόγων. Με το τέλος της του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισαν πάλι να εμφανίζονται δυναμικές γυναικείες προσωπικότητες και οι σημαντικότερες εξ αυτών ήταν: Η Αύρα Θεοδωροπούλου, η Μαρία Νεγρεπόντη, η Μαρία Σβώλου, η Αγνή Ρουσσοπούλου και η Ρόζα Ιμβριώτη . Το 1920 ιδρύεται ο «Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας» και το «Συμβούλιο Ελληνίδων».
Το 1930 καταφέρνουν να αποκτήσουν οι Ελληνίδες το δικαίωμα του «εκλέγειν» (δηλαδή να «εκλέγουν» μόνο) στις Δημοτικές Εκλογές, και αυτό μόνον όσες είχαν συμπληρώσει την ηλικία των 30 ετών. Η δικτατορία του Μεταξά, το 1936, ανακόπτει, την εξέλιξη του Γυναικείου Κινήματος. Το πλήρες εκλογικό δικαίωμά δόθηκε το 1950 ενώ το 1952 απέκτησαν το δικαίωμα του να εκλέγουν και να εκλέγονται και στις βουλευτικές εκλογές. Το 1953 εκλέγεται η πρώτη γυναίκα Βουλευτής Ελένη Σκούρα και το 1956 και ΄Λίνα Τσαλδάρη.
Δηλ. το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες που άρχισε να ζητείται το 1890 και που καμία κυβέρνηση δεν αποδέχτηκε, κατέληξε να γίνει πραγματικότητα μετά από 72 χρόνια.
Οι πρωτιές αυτές εκ μέρους των Ελληνίδων συνεχίστηκαν και συνεχίζονται.
Η Σοφία Στεφανίδου, πρώτη γυναίκα αλεξιπτωτίστρια
Η Χιώτισσα Τζένη Λίναρη Χελιώτη, πρώτη Ελληνίδα ασυρματίστρια
Η Χρυσάνθη Νικολοπούλου πρώτη γυναίκα πιλότος F-16
Η Μαρία Πλυτά πρώτη Ελληνίδα κινηματογραφίστρια
Η Μαρία Ιακώβου 19 ετών από το Αιγαλεω, πρώτη Ελληνίδα γυναίκα οικοδόμος
Η Άννα Ψαρούδα Μπενάκη, πρώτη πρόεδρος Ελληνικής Βουλής
Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, πρώτη Ελληνίδα Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Η Αλέκα Παπαρήγα, πρώτη γυναίκα Γ.Γ του ΚΚΕ
Η Φώφη Γεννηματά πρώτη γυναίκα αρχηγός κόμματος
Κατά την επτάχρονη δικτατορία του 1967 απαγορεύεται η λειτουργία των γυναικείων οργανώσεων και καταστρέφονται πολλά από τα αρχεία τους. Η συμμετοχή των γυναικών σε αντιστασιακές οργανώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είναι μεγάλη. Πολλές από αυτές φυλακίζονται και εξορίζονται.
Για μας τις νεότερες υπάρχουν γυναίκες πρότυπα που όσα να γράψεις και να διατυπώσεις είναι λίγα. Οφείλουμε να τις θυμόμαστε όσα χρόνια και αν περάσουν από τον θάνατό τους γιατί μας έκαναν υπερήφανες και αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση…
Οι Ελληνίδες αυτές, έστω και εάν έχουν «φύγει», θα είναι πάντοτε παρούσες, ως κλασικές αξίες και άπιαστες σαν αερικά, άπιαστες σαν όλα τα ωραία Μελίνα Μερκούρη, Άννα Συνοδινού, Μαρία Κάλλας, Σοφία ΒΈΜΠΟ Έλλη Λαμπέτη, Ειρήνη Παππά, Κατίνα Παξινού, Λέλα Καραγιάννη. Σοφία Τρικούπη, Έλενα Βενιζέλου Έλλη Αλεξίου, Διδώ Σωτηρίου και τόσες- τόσες άλλες.
Θα ήταν μεγάλη μου παράλειψη αν δεν αναφερθώ στις γυναίκες της Αντίστασης και στη γυναίκα αγρότισσα.
Οι γυναίκες, της Αντίστασης την περίοδο εκείνη, μας δίδαξαν και μας απέδειξαν ότι είναι ικανότατες για να συμμετέχουν στις κοινωνικοπολιτικές φάσεις της ζωής τους, και πως ο ρόλος τους δεν θα έπρεπε να περιορίζεται μόνο σε δουλειές του χωραφιού ή του σπιτιού. Η δημιουργική πνοή και η αγωνιστική τους δύναμη τους έδωσε μια διαφορετική θέση, από αυτή που ήταν περιορισμένες να κάνουν. Καθεμιά τους ήξερε τις υποχρεώσεις της απέναντι στην οργάνωση, εκτελώντας τες με προθυμία και χωρίς να βαρυγκομίσει. Οι μικρότερες πάντα άκουγαν τις οδηγίες των μεγαλύτερων κοριτσιών
Οι Αγρότισσες γυναίκες, μας έδειξαν τον τρόπο να πορευτούμε στη ζωή μας, με τη στοιχειώδη έστω αξιοπρέπεια και ανθρωπιά, ως σύντροφοι και ως μανάδες, Κράτησαν την Ελλάδα όρθια στα δύσκολα χρόνια των πολέμων και της κατοχής. Γυναίκες με ροζιασμένα χέρια, πόδια γεμάτα πληγές από τα βάτα του χωραφιού, γυναίκες για όλες τις δουλειές, χειμώνα – καλοκαίρι, με καύσωνα, χιόνι ή βροχή, γυναίκες που δε γνώριζαν τη λέξη “κούραση”. Οι γυναίκες της υπαίθρου, μέσα στη φτώχεια της χώρας, στήριξαν τις οικογένειές τους, μεγάλωσαν με τρυφερότητα παρά τις ελλείψεις τα παιδιά τους, δούλευαν τουλάχιστον 18 ώρες την ημέρα, να καλλιεργήσουν τα χωράφια, να συγκεντρώσουν τους καρπούς, να βοσκήσουν τα ζώα, να τα περιποιηθούν κι αργά το βράδυ γυρνώντας στο σπίτι, να μαγειρέψουν για την οικογένεια, να κάνουν μπουγάδα, να ταϊσουν τα παιδιά, να…να…
Γυναίκες που δεν διεκδίκησαν ποτέ το δικαίωμα στο όνειρο που τους αναλογούσε, που δεν έκαναν τη μεγάλη ή μικρή επανάστασή τους. Πολλές από αυτές είδαν τη ζωή τους ρημαδιό, ένιωσαν τον εξευτελισμό στο κορμί και στην καρδιά κι όμως ένιωθαν ότι ανήκαν εκεί που η ζωή τους κράτησε μια θέση. Τη μοίρα τους την αποδέχτηκαν με την καρδιά σφιγμένη, αλλά με το κεφάλι ψηλά.
Αγαπητές μου φίλες νομίζω ότι σας έδωσα μια εικόνα για τους αγώνες και τη συμβολή των γυναικών στην κοινωνία μας. Ήρθε λοιπόν το πλήρωμα του χρόνου να θυμηθούμε την αξία των δυνάμεων μας Έχουμε αντοχές που εντυπωσιάζουν .Μπορούμε να διαχειριστούμε προβλήματα με πολλές ευθύνες,, Να δίνουμε μάχη για τα πιστεύω μας, και να αντιμαχόμαστε την αδικία. Να μην δεχόμαστε για απάντηση το “ΟΧΙ” όταν προβλέπετε μια καλύτερη λύση….
Το ελάττωμα που έχουμε να ξεχνάμε τι αξίζουμε θα πρέπει να το αντικαταστήσει η ψυχική μας δύναμη που είναι κρυμμένη μέσα μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι γλεντάμε οπότε θέλουμε χορεύουμε όποτε μας αρέσει , σε χορούς και πανηγύρια. Η 8Η του Μάρτη δεν μας χαρίστηκε από κανέναν. Είναι αποτέλεσμα πολλών αγώνων που έκαναν οι γυναίκες για να αλλάξουν τις υπάρχουσες τότε καταστάσεις και το κατάφεραν. Αγωνίστηκαν για ένα καλύτερο αύριο για μας και τις επόμενες γενιές..
Κλείνοντας θέλω να γνωρίζετε ότι «Η κοινωνική ισότητα είναι θέμα πολιτισμού και αντιλήψεων. Όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί που δοξάστηκαν, ήταν γιατί τίμησαν τις ανθρώπινες αξίες. Όλες οι γυναίκες έχουν αυτές τις ανθρώπινες αξίες της ζωής: την υπομονή, τη σύνεση, την κοινωνικότητα, την υπευθυνότητα, την ειλικρίνεια, την εμπιστοσύνη, τη δημιουργικότητα, τη γενναιοδωρία, τη φιλία και πολλές άλλες. Όμως, μόνο μια αξία θα πρέπει να επιδιώκουμε «ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ». Νοημοσύνη έχουμε, εξυπνάδα έχουμε, τρόπους έχουμε, θα πρέπει να επανεξετάσουμε τις αξίες μας και να μην εφησυχάζουμε…Οι κοινωνίες χτίζονται από θετικές αξίες και καταστρέφονται από αρνητικές. Οι γυναίκες είναι το μισό του πλανήτη, το μισό της δύναμης και του μυαλού που χρειάζεται μια κοινωνία για να προοδεύσει. Δεν πρόκειται για ανταγωνισμό μεταξύ των δύο φύλων για να επικρατήσει το ισχυρότερο, αλλά για σεβασμό και σύμπνοια ανάμεσα σε ανθρώπους.» και κάτι πολύ σημαντικό η γυναίκα γεννάει και άνδρες και γυναίκες…».