Εξωδικαστικός μηχανισμός: Η…απλή μέθοδος του «βάζω εμπόδια»

Η Οδύσσεια δανειοληπτών και διαπραγματευτών για  επίτευξη ρύθμισης οφειλών – Μεγάλος ο αριθμός των αιτήσεων-πολύ μικρή η ανταπόκριση.

Υπόθεση για γερά νεύρα αποδεικνύεται η προσπάθεια των οφειλετών, να πετύχουν ευνοϊκή ρύθμιση των χρεών τους, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, μέχρι τέλος Αυγούστου του 2022 είχαν υποβληθεί οριστικά 7.670 αιτήσεις, ύψους 4 δισ. ευρώ, ενώ έχουν γίνει συνολικά μόνο 840 ρυθμίσεις οφειλών, οι οποίες αντιστοιχούν σε 176 εκατ. ευρώ. Γεγονός που εμφανώς υποδηλώνει την απροθυμία των funds  να έρθουν σε κάποια συνεννόηση.

«Το νομοθετικό πλαίσιο, που έχει διαμορφωθεί σταδιακά είναι ασφυκτικό, » λέει η δικηγόρος και μέλος της Επιτροπής κατά των πλειστηριασμών του ΠΑΜΕ, Κατερίνα Γεράκη, η οποία περιγράφει στην «Ν» τον κυκεώνα εμποδίων που πρέπει να ξεπεράσουν – εκτός από τους τους οφειλέτες- και οι ίδιοι οι πληρεξούσιοι μέχρι να διευθετήσουν  τις υποθέσεις των δανειοληπτών.  Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, οι δικαστικές αποφάσεις για το δόλο των δανειοληπτών, η έννοια των ελάχιστων δαπανών διαβίωσης και του συνεργάσιμου οφειλέτη με το νόμο Κατσέλη-Σταθάκη, ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας της σημερινής κυβέρνησης, είναι σταθμοί σ’ αυτή την πορεία» αναφέρει.

Φαύλος κύκλος

«Η αποστολή και ο τρόπος λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων (των λεγόμενων servicers) για λογαριασμό των funds, επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, λέει η κ. Γεράκη. Servicers και funds θέλουν να κερδίσουν από τα δάνεια, που αγοράστηκαν σε εξευτελιστικές τιμές.

Τηλεφωνικά κέντρα με πολύωρη αναμονή στο ακουστικό, παραπομπή από υπάλληλο σε υπάλληλο -από τον Άννα στον Καϊάφα-, απαίτηση για δεκάδες δικαιολογητικά, υπέρμετρες καθυστερήσεις απάντησης σε οποιοδήποτε αίτημα, την ώρα που τρέχουν μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί κ.ά.), προτάσεις ρύθμισης εξωπραγματικές με υπέρογκες προκαταβολές και δόσεις, όλα αυτά διαμορφώνουν ένα εχθρικό τοπίο για τους οφειλέτες που –λόγω και της  ακρίβειας, της ανεργίας και της καθήλωσης των μισθών, συχνά απελπίζονται και τσακίζονται ψυχολογικά».

«Όπως όλα δείχνουν, η επίτευξη της ρύθμισης είναι πολύ δύσκολη υπόθεση».

«Η στάση αυτή προφανώς σχετίζεται με ευρύτερες διεργασίες στην ελληνική οικονομία, για την αγορά των ακινήτων. Ήδη έχει ξεκινήσει και φαίνεται ότι είμαστε μπροστά σε ένα κύμα μαζικών πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας. Οπωσδήποτε, οι εξελίξεις θα εξαρτηθούν από πολλούς παράγοντες, οικονομικούς και πολιτικούς, εγχώριους και διεθνείς. Πάντως, οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να τα βάλουν με το «θηρίο» μεμονωμένα και ατομικά»

«Δεν φοβούνται…»

«Πολλοί δανειολήπτες στρέφονται σε δικηγόρους, όχι μόνο λόγω της προφανούς έλλειψης των αναγκαίων νομικών γνώσεων, αλλά και για την απαιτούμενη δύσκολη και ψυχοφθόρα επικοινωνία με τις εταιρείες διαχείρισης. Η επιλογή αυτή είναι σωστή. Αλλά δυστυχώς, η κατάσταση δεν βελτιώνεται σημαντικά. Ούτε οι εταιρείες διαχείρισης «φοβούνται» λόγω της εμπλοκής δικηγόρου» τονίζει η κ. Γεράκη. Ζητούν πρόσθετες εξουσιοδοτήσεις, έγγραφα κ.λπ., ενώ και οι δικηγόροι βρίσκονται κι αυτοί αντιμέτωποι με την ίδια νέα γραφειοκρατία των servicers και των funds, αναμονές στο τηλέφωνο, καθυστερήσεις απάντησης κ.λπ.»

 Η τακτική του να συνεχίζουν  να τηλεφωνούν στους οφειλέτες

Όπως μάλιστα, υπογραμμίζει η κ. Γεράκη, συχνά ακολουθείται μια απαράδεκτη πρακτική, με τις εταιρείες διαχείρισης να εξακολουθούν να ενοχλούν τους οφειλέτες, προσπαθώντας να αποσπάσουν συμφωνία σε επαχθείς ρυθμίσεις, παρά την ύπαρξη εντολής σε πληρεξούσιο δικηγόρο. Σε κάθε περίπτωση, η εντολή σε δικηγόρο είναι χρήσιμη, αλλά χωρίς την μάταιη ελπίδα ότι ξεπερνιέται το ασφυκτικό πλαίσιο. Η αλληλεγγύη και οι συλλογικοί αγώνες που αναπτύσσονται αυτό το διάστημα, είναι σημαντικοί και ασκούν αληθινή πίεση.

Χρεωμένοι επ’απειρον

Στην ερώτηση, αν υπάρχει κάποια νομική πρόβλεψη για πρόβλεψη για παραγραφή των χρεών  με την πάροδο του χρόνου, η απάντηση είναι-φυσικά- αρνητική.

«Η πάροδος του χρόνου δεν επιδρά απαραίτητα θετικά στην όλη κατάσταση. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, αφού συσσωρεύονται τόκοι και το δάνειο μεγαλώνει. Η έννοια της παραγραφής πολύ δύσκολα μπαίνει στο τραπέζι, σχεδόν ποτέ. Φυσικά, η τύχη μιας οφειλής εξαρτάται από την ύπαρξη ή όχι μιας εμπράγματης εξασφάλισης, υποθήκης κ.λπ. Όμως, δυστυχώς, τα χρέη σπάνια διαγράφονται με βάση το ισχύον ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο και μεταφέρονται στους κληρονόμους. Δεν είναι τυχαίο ότι παρατηρείται κατακόρυφη άνοδος των αποποιήσεων κληρονομιάς.

Οι ευθύνες των υπαλλήλων

Και οι αγενείς τηλεφωνητές των εισπρακτικών;   Πού έγκειται η συμπεριφορά τους;

Η κ. Γεράκη κάνει λόγο «για εργαζόμενους που δέχονται μεγάλες πιέσεις για να ασκούν τέτοιες πρακτικές, να είναι «αγενείς» και πιεστικοί, με τον προϊστάμενο και την κάμερα παρακολούθησης πάνω από το κεφάλι τους».

« Οι μισθοί των εργαζομένων αυτών είναι χαμηλοί, σημειώνει. Δουλεύουν σε καθεστώς ανασφάλειας, με ελαστικές εργασιακές σχέσεις και επινοικιαζόμενοι. Όπως οι ίδιοι καταγγέλλουν μέσα από τα σωματεία τους, είναι αδύνατο να εξυπηρετήσουν έναν τεράστιο όγκο καθημερινών τηλεφωνημάτων και αιτήσεων, γιατί ο αριθμός τους δεν επαρκεί σε κάθε εταιρεία για τις ανάγκες της συναλλαγής»

Πάντως, όπως καταλήγει « αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι η κατανόηση της κατάστασης και των βαθύτερων αιτίων της, ώστε κάθε εργαζόμενος, από όποιο πόστο, ακόμα και μέσα στο τρομοκρατικό πλαίσιο λειτουργίας αυτών των εταιρειών, να στέκεται με γνώμονα την ουσιαστική αλληλεγγύη μπροστά στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι»