Ερνστ Τσίλλερ

¨Pentura est la literature de analaphabetus¨.

(Η ζωγραφική είναι η λογοτεχνία για τον αναλφάβητο).

Παλιό ρητό στη λατινική γλώσσα, τότε που ο περισσότερος κόσμος δεν ήξερε γράμματα…

      Στις 12 Νοεμβρίου 1923 πεθαίνει ο Γερμανός (αρχιτέκτονας, ζωγράφος, αρχαιολόγος, εξωραιστής πόλεων , Ernst Ziller. Μαθητής του Δανού φημισμένου αρχιτέκτονα Θεόφιλου Χάνσεν, έρχεται στην Αθήνα το 1861 για να εποπτεύσει την ανέγερση της οικοδομής της Σιναίας Ακαδημίας. Έκτοτε εγκαθίσταται στην Ελλάδα, παντρεύεται Ελληνίδα , διορίζεται καθηγητής του Πολυτεχνείου και διευθυντής δημοσίων έργων και για εξήντα χρόνια αφιερώνει το οραματικό, μνημειώδες έργο του στη χώρα μας.

     Από τα τέλη του 19^ου ως και τις αρχές του 20^ου αιώνα, υπολογίζονται πάνω από 500 κτήρια (μέγαρα, κατοικίες, καταστήματα, αγορές, τράπεζες, θέατρα, μνημεία, ναοί κλπ), τα οποία κτίστηκαν με βάση τα αρχιτεκτονικά σχέδια του Τσίλλερ, μέσα σε ένα πνεύμα νεοκλασικισμού και εκλεκτικισμού.

     Άνοιξε πόλεμο με αλληλοκατηγορίες για απάτες με τα μέλη της επιτροπής ανέγερσης για το Ζάππειο και σε συνάφεια με τις διαφορές του με το αρχαιολογικό κατεστημένο του τόπου, διολίσθησε σε επαγγελματική παρακμή αφού η αστική τάξη που για πολλά χρόνια τον υμνούσε στα σαλόνια της ως τον αρχιτέκτονα των γαλαζοαίματων, αίφνης τον απαξίωσε κατατάσσοντάς τον υποτιμητικά σε αρχιτέκτονα των χασάπηδων και των μπακαλομανάβηδων… Στο τέλος, ύστερα από μια μεγαλειώδη καριέρα, πέθανε πένητας στο πτωχοκομείο.

     Ας θυμόμαστε με υπερηφάνεια ότι ο μεγάλος «μαέστρος» άφησε το στίγμα του και στη μικρή μας πόλη. Εχτός από τη Δημοτική Αγορά και το Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας, εικάζεται πως σχεδίασε (ο ίδιος ή κάποιος μαθητής του ) τον Ι.Ν Αγίου Αθανασίου, το Μανωλοπούλειο νοσοκομείο, το θέατρο Απόλλων Πύργου, και τα κεντρικά κτίρια των  Σιδηροδρομικών Σταθμών Πύργου και Ολυμπίας.

     Χρέος μας να φροντίζουμε, να διατηρούμε και να αξιοποιούμε την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του Νομού μας από την αρχαιότητα αλλά και από τα νεοελληνικά χρόνια, κυρίως στις αρχές του 19^ου αιώνα και της περιόδου του μεσοπολέμου. Ας μη την αφήσουμε να καταρρεύσει, να μαραζώσει και να «βρωμίσει», περιμένοντας έναν νέο Ηρακλή για να «καθαρίσει».