Εισήγηση Ομίλου Φίλων Σταφίδας

Κυρίες-Κύριοι

Εκ μέρους του Ομίλου Φίλων Σταφίδας  θέλουμε να εκφράσουμε την ικανοποίησή μας για την  πραγματοποίηση της  σύσκεψης  αυτής  και ευελπιστούμε  στη συγκρότηση της πολυπόθητης επιτροπής για την Σταφίδα  στην οποία  θα συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στο κύκλωμά της Φορείς  ( δηλ.  στην Παραγωγή, στην Τυποποίηση, στην  Εξαγωγή-Διάθεση) υπό την αιγίδα της Πολιτείας  με σκοπό την  υποβολή προτάσεων  για την  αντιστροφή του σημερινού  πολύ αρνητικού κλίματος που επικρατεί , και την περαιτέρω ανάπτυξη του Εμβληματικού αυτού Προϊόντος μας. Για την ανάγκη συγκρότησης αυτής της  Επιτροπής  συμφώνησαν οι τελευταίοι ΥΠΑΑΤ, κ.κ. Λιβανός και Γεωργαντάς σε συναντήσεις που είχαμε μαζί τους,  ο δε κ. Γεωργαντάς   στις δύο συσκέψεις που είχαμε μαζί του  την  1.6.2022 και  την 14.3.23 πρότεινε επικεφαλής της Επιτροπής αυτής υπό την αιγίδα του Υπουργείου τον  Αντιπεριφερειάρχη  κ. Θόδωρο Βασιλόπουλο. Θέλουμε να πιστεύουμε πως και ο νέος ΥΠΑΑΤ ο κ. Αυγενάκης όταν ενημερωθεί θα στηρίξει το έργο της Επιτροπής.

      Συμμεριζόμαστε απόλυτα αυτό που  σημειώνει στην πρόσκλησή του   για τη σύσκεψη αυτή ο Αντιπεριφερειάρχης  μας Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Θόδωρος  Βασιλόπουλος, ότι σήμερα η Μαύρη Σταφίδα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας της και  ότι χρειάζεται  η  συστράτευση  όλων των εμπλεκομένων για την χάραξη πολιτικής για τη Σταφίδα προκειμένου να μη χαθεί η καλλιέργειά της. Σε αυτή την κρίσιμη φάση που βρισκόμαστε πέρα από τα αποσπασματικά μέτρα που λαμβάνονται τα τελευταία χρόνια χρειάζεται λήψη μόνιμων μέτρων και αλλαγή στρατηγικής για τη Σταφίδα.

      Η Σταφίδα σήμερα εκπέμπει ένα ηχηρό  SOS  Από τα στοιχεία του ΟΣΔΕ   και του Σταφιδικού Μητρώου  βλέπουμε ότι  η καλλιέργεια της Μαύρης Σταφίδας εγκαταλείπεται  σταδιακά. Ειδικώτερα:

2013   :   157.000 στρέμματα (Σταφιδικό Μητρώο : 143.000 στρέμματα)

2016   :   133.000 στρέμματα

2017  :    109.000   στρέμματα

2021  :      85.000   στρέμματα με  συνεχόμενη  πτωτική πορεία μέχρι  σήμερα.

Στην Ηλεία υπάρχει ανάλογη  πτωτική πορεία , ενώ στην Μεσσηνία από αξιόπιστη πηγή  μάθαμε  πως από 6500 στρέμματα έχουν μείνει μόνο 1.500.

        Σήμερα από παντού συνεχίζουν να  μας έρχονται απογοητευτικά  μηνύματα  εγκατάλειψης της Καλλιέργειας. Μας μιλούν για ακλάδευτες  σταφίδες που πρόκειται να ξεκουρβουλωθούν, όπως λέγεται στην τοπική μας διάλεκτο.. Οι σταφιδοπαραγωγοί μιλούν για εξευτελιστικές  τιμές ( 0,90 ευρώ πέρυσι, 0,70 ευρώ φέτος). Οι τιμές αυτές   μαζί με τη συνδεμένη ενίσχυση  και την ενίσχυση DE MINIMIS , δεν καλύπτουν το  60% περίπου του κόστους παραγωγής αν λάβουμε υπόψη μας την αλματώδη αύξηση των αγροεφοδίων (λιπάσματα ,φυτοφάρμακα, καύσιμα κ.λ.π.)

       Είναι απορίας άξιον πως ενώ όλα τα τρόφιμα αυξάνονται μέχρι 25% , η Μαύρη  Σταφίδα, που είναι ένα λειτουργικό τρόφιμο “ SUPER FOOD”  με μοναδικά διατροφικά χαρακτηριστικά  όχι μόνο δεν αυξάνεται , όχι μόνο  δεν μένει σταθερή αλλά μειώνεται στο μισό.!!!!!

       Η Μαύρη σταφίδα δίνει εισόδημα και απασχόληση σε πάνω από 6000 οικογένειες. Καλλιεργείται αποκλειστικά στη Βορειοδυτική Πελοπόννησο, τη Μεσσηνία και τη Ζάκυνθο, με μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα παγκοσμίως. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ελαιόλαδο, ελιές, καρπούζια, φράουλες και άλλα προϊόντα, υπάρχουν και σε άλλες χώρες, Μαύρη  σταφίδα  πουθενά αλλού στον Κόσμο

      Παράλληλα, οικονομολόγοι και όχι μόνον  αναφέρουν  ότι η παραγωγή της σταφίδας βρίσκεται ποσοτικά  σε οριακό σημείο με αποτέλεσμα, ότι σε λίγο δεν θα καλύπτει την κρίσιμη ποσότητα η οποία είναι αναγκαία για να είναι εμπορεύσιμη στις αγορές του εξωτερικού.

      Οι επιπτώσεις μιας εξαφάνισης της σταφίδας θα είναι καταλυτικές για τις περιοχές της Καλλιέργειάς της, τόσο οικονομικές (εισόδημα, απασχόληση), όσο και κοινωνικές και περιβαλλοντικές, και η καλλιέργειά της έχει μια παράδοση που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά και η οποία αν χαθεί  δεν θα μπορεί πλέον να ανακτηθεί.

       Θα είναι « ύβρις» προς τις προηγούμενες γενιές, που για δύο περίπου αιώνες αγωνίστηκαν για αυτό το μαύρο θησαυρό, η δική μας γενιά να τον απαξιώσει και κατά πως φαίνεται να τον εξαφανίσει. Θα είναι επίσης ύβρις προς το Νομό μας άλλος ένας παραγωγικός τομέας να εξαφανισθεί με υπαιτιότητά όχι των παραγωγών, αλλά κύρια  της Πολιτείας.

       Η σταφίδα είναι γνωστό πώς καλλιεργείται σε οριακά μη αρδεύσιμα εδάφη και δύσκολο θα  υπάρξει συμφέρουσα εναλλακτική καλλιέργεια. Η ελιά που λέγεται πως θα αντικαταστήσει τη σταφίδα ενέχει ένα οικονομικό κίνδυνο από την μονοκαλλιέργεια. Βασικός κανόνας στην οικονομία είναι πως «δεν πρέπει να βάζουμε όλα τα αυγά σε ένα καλάθι.» δηλαδή στην περίπτωσή μας αυτό ερμηνεύεται ότι  θα πρέπει να γίνει διασπορά κινδύνου, διασπορά του καλλιεργητικού  ρίσκου, και η Σταφίδα είναι ένα προϊόν  που μπορεί να στηρίξει  με τα κατάλληλα μέτρα ,το εισόδημα του Παραγωγού , αφού δίνει μεγαλύτερη πρόσοδο από το ελαιόλαδο σε κανονικές συνθήκες της Αγοράς,και γενικότερα την Ελληνική Οικονομία. (Είναι κατά 90% εξαγωγικό προϊόν)

 Ο Όμιλος Φίλων Σταφίδας μετά  από ενδελεχή μελέτη  των παραμέτρων του Σταφιδικού ζητήματος  έχει προτείνει στο Υπουργείο  μεταξύ των άλλων και  τα εξής:

1. Δημιουργία Διεπαγγελματικής Οργάνωσης για τη Σταφίδα. Εδώ είναι δυνατό να καθορισθεί  κατώτατη τιμή   συμφέρουσα για τον Παραγωγό και στη συνέχεια μέσω υγιούς ανταγωνισμού να καθορισθεί η τελική τιμή. Παράλληλα εκεί  θα υπάρξει μέριμνα για την αναβάθμιση της ποιότητας του προϊόντος ,την παραγωγή αξιόπιστου και πιστοποιημένου  φυτωριακού  υλικού, κλπ.
2. Διαφήμιση της Μαύρης σταφίδας που θα στοχεύει τόσο σε παλιές και νέες αγορές του Εξωτερικού, όσο και στο Εσωτερικό. (δουλειά της Περιφερειακής και Κεντρικής Διοίκησης)
3. Την προώθηση  με στήριξη της Πολιτείας της διαδικασίας για την κατοχύρωση ισχυρισμού Υγείας για τη Σταφίδα από τον ευρωπαϊκό οργανισμό EFSA . Είναι ευνόητο ότι  αυτό θα δώσει ώθηση της ζήτησης της Σταφίδας μας στις αγορές παγκοσμίως.
4. Επανασύσταση του Ινστιτούτου Σταφίδας στον Πύργο που θα ασχοληθεί με τις τεχνικές της Καλλιέργειας, ανασύσταση, συλλογή στατιστικών στοιχείων κ.λ.π.
5. Την άμεση υλοποίηση προγράμματος για την ανασύσταση  της  Καλλιέργειας της Σταφίδας.
6. Ένταξη της προστασίας της σταφίδας στο Ταμείο ανάκαμψης.
7. Οριστική εγγραφή της καλλιέργειας της σταφίδας στον Κατάλογο της  UNESCO    σαν μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ειδικότερα όσον αφορά τον ισχυρισμό υγείας της Μαύρης Σταφίδας  θέλουμε να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι προκειμένου να αναδείξουμε τα ιδιαίτερης διατροφικής αξίας χαρακτηριστικά  της:

             Η Σταφίδα ειδικότερα  :

1. Έχει αντιοξειδωτικές –αντιφλεγμονώδεις –  αντικαρκινικές ιδιότητες  (περιέχει σε μεγάλες ποσότητες  ρεσβερατρόλη , μιά ουσία που έχει αυτές τις ιδιότητες).
2. Είναι η πιο πλούσια τροφή σε κάλιο με σχεδόν διπλάσια περιεκτικότητα σε κάλιο από την μπανάνα.
3. Συμβάλλει στην μείωση  της αθυρωματικής πλάκας και στη μείωση της πίεσης έχει δηλ. καρδιοπροστατευτική δράση.
4. Είναι ανεκτή στους διαβητικούς γιατί περιέχει πολλή φρουκτόζη.
5. Προφυλλάσει στα αρχικά στάδια από τις  νευροεκφυλιστικές  παθήσεις(Αλτσχάιμερ- Πάρκινσον).

Αγαπητές και Αγαπητοί μας

Περιμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον  από σας που  γνωρίζετε  το Θέμα της Σταφίδας σε βάθος λόγω της άμεσης  εμπλοκής σας, να καταθέσετε τους προβληματισμούς σας, αλλά  κυρίως τις Προτάσεις σας για την απεμπλοκή  μας από το δυσμενές σημείο που βρισκόμαστε.

Είναι προφανές  ότι η αγορά της σταφίδας παρουσιάζει στρεβλώσεις και  κατά την γνώμη μας έχει απορυθμισθεί. Αυτό εξάλλου αναφέραμε στις επιστολές μας με τίτλο  «Η ΜΑΥΡΗ ΣΤΑΦΙΔΑ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΟ ΕΙΔΟΣ ΠΡΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ» προς τον ΥΠΑΑΤ κ. Γεωργαντά την 16.5.22,  και   προς τον Πρωθυπουργό κ. Κ. Μητσοτάκη την 21.10.22.   Πρέπει  λοιπόν η Πολιτεία να αποκαταστήσει αυτή την ανισορροπία. Εδώ πρέπει να παίξουν ρόλο οι Βουλευτές/τριες των σταφιδοπαραγωγών Νομών που πρέπει να αναδείξουν στη Νέα Βουλή το Σταφιδικό Ζήτημα. Έτσι θα μπορούν να  παρθούν μέτρα για τη διάσωση του Προϊόντος Παράλληλα, έχει  γίνει φανερό πλέον ότι χρειάζεται  να γίνει με στενή συνεργασία  ένα  ΜΕΤΩΠΟ  ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΦΊΔΑ  από όλους τους σταφιδοπαραγωγούς Νομούς.  Στο μέτωπο αυτό πρέπει να συνδράμουν επικουρικά και η Τοπική  Αυτοδιοίκηση  Α΄ και Β΄ βαθμού (Περιφερειάρχες,  Αντιπεριφερειάρχες, Δήμαρχοι, Δημοτικά Συμβούλια) ,  Επιμελητήρια  κ.λ.π.

     Αν ο Παραγωγός δεν πεισθεί ότι υπάρχει  η πολιτική βούληση για τη χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής για τη Σταφίδα με συγκεκριμένα μέτρα τότε δεν πρόκειται να σταματήσουν την πτωτική αυτή πορεία μείωσης της Καλλιέργειας. Οι διάφορες ενισχύσεις –ασπιρίνες  θεραπεύουν   μεν μερικά το σύμπτωμα αλλά όχι της αιτίες του προβλήματος.

Να σημειώσουμε και  αυτό που τόνισε ο Δήμαρχός μας του Δήμου Πύργου κ. Τάκης Αντωνακόπουλος στη  συνέντευξη που έδωσε στο κανάλι της Βουλής. Είπε για τη Σταφίδα μια μαύρη αλήθεια. Μαύρη μεν αλήθεια δε. Είπε χαρακτηριστικά: «Χάσαμε  δυστυχώς την Αγορά της Μαύρης Σταφίδας, αυτού του Μαύρου Χρυσού της Ηλείας.»

Τέλος  επανέρχομαι σε αυτό που είπαμε στην αρχή. Η Σταφίδα είναι σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Ή της δίνουμε  ώθηση να πάει μπροστά και να εξελιχθεί , η θα γίνει αυτό που είχε  γράψει  ο σεβαστός και αγαπητός συμπολίτης μας, Ιστορικός και Λαογράφος κ. Βύρων Δάβος,  ότι: «φοβάμαι πως θα έλθει μια εποχή που οι νέες  Γενιές θα μαθαίνουν για τη Σταφίδα από τα Μουσεία»

Σας ευχαριστώ

Ηλίας Ανδριόπουλος