Διαχείριση Ακραίων Γεγονότων Πυρκαγιάς & Εκπαίδευση Τοπικών Κοινωνιών

Καθώς οι δασικές πυρκαγιές των πρόσφατων ετών ανέδειξαν την ανάγκη πρόληψης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης των τοπικών κοινωνιών, η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) με πολυετή δράση στην προστασία του περιβάλλοντος και την ευαισθητοποίηση του κοινού, δημιούργησε το πρόγραμμα «Διαχείριση Ακραίων Γεγονότων & Εκπαίδευση Τοπικών Κοινωνιών» με στόχο την συμβολή στην ενημέρωση των πολιτών και την μείωση του κινδύνου από δασικές πυρκαγιές. Για την εφαρμογή του προγράμματος επιλέχθηκαν αρχικά τρεις οικισμοί σε περιοχές με σημαντικό ιστορικό πυρκαγιών, τα Βίλια Αττικής, το Μαντούδι Ευβοίας και η Αρχαία Ολυμπία.

Την Τετάρτη 22 Ιουνίου 2022 ολοκληρώθηκε ο πρώτος κύκλος του προγράμματος με την τρίτη από τις προγραμματισμένες  ενημερωτικές εκδηλώσεις και Συνέντευξη Τύπου που διοργανώθηκε στην Αρχαία Ολυμπία, σε συνεργασία με τον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας και το Ινστιτούτο Μεσογειακών & Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα». Το πρόγραμμα θα συνεχισθεί το φθινόπωρο 2022 με σύνολο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και επαναληπτικές δράσεις στις 3 περιοχές.

Στη διάρκεια της Συνέντευξης Τύπου το πρωί της 22/6, ο Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας Γεώργιος Γεωργιόπουλος, ανέφερε ότι η Ολυμπία, που έχει πληγεί και ακόμα προσπαθεί να κλείσει τις πληγές της, καταβάλει συντονισμένες προσπάθειες προκειμένου να λειτουργήσει σε ένα πλαίσιο πρόληψης αλλά και να αναδειχθεί σε πόλη – παράδειγμα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. 

Η Λυδία Καρρά, Πρόεδρος της ΕΛΛΕΤ, σε παρέμβασή της μέσω skype, τόνισε τον συμβολικό χαρακτήρα της Ολυμπίας που συνδυάζει την περιβαλλοντική και πολιτιστική κληρονομιά, ευχαρίστησε τον Δήμαρχο και όλους τους συντελεστές του προγράμματος για την συμβολή σε όλη αυτή τη διαδρομή ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών με στόχο να γίνουν κοινωνοί και μέτοχοι της προσπάθειας αυτής 

Η Ζωή Πολυμεροπούλου, Πρόεδρος Συμβουλίου Περιβαλλοντικής & Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ, ανέφερε συνοπτικά την ιστορία ίδρυσης και τον τρόπο δράσης της εταιρείας, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στην σημασία της ευαισθητοποίησης της νέας γενιάς μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων διαφόρων βαθμίδων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την πρόληψη από τις δασικές πυρκαγιές.

Ο Παναγιώτης Λάττας, Δασάρχης Πύργου, ευχαρίστησε εκ μέρους της τοπικής Δασικής Υπηρεσίας την ΕΛΛΕΤ για την συνεισφορά της. Θύμισε ότι η περιοχή τα τελευταία 25 χρόνια έχει καεί 3 φορές. Τόνισε την συλλογικότητα και συντονισμένη δράση που απαιτείται για την προστασία από τις δασικές πυρκαγιές, ενώ ανέφερε ότι η σημερινή ημέρα να είναι αφορμή ευαισθητοποίησης των πολιτών για την προστασία του περιβάλλοντος που αποτελεί ευθύνη όλων μας. 

Ο Δημήτρης Ντινόκας, Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος, Υπεύθυνος Προγράμματος της ΕΛΛΕΤ, ανέφερε ότι οι καταστροφικές πυρκαγιές των προηγούμενων ετών στην περιοχή ευαισθητοποίησαν την ΕΛΛΕΤ και τόνισε τη σημασία των έργων πρόληψης και δημιουργίας εθελοντικών ομάδων στο πλαίσιο του Δήμου. Σημείωσε ότι το πρόγραμμα θα συνεχισθεί το φθινόπωρο οπότε και θα αξιολογηθούν οι δράσεις της καλοκαιρινής περιόδου και θα προταθούν ενέργειες  για την βελτίωση της η πρόληψη και η προστασία από τις δασικές πυρκαγιές.

Η Νατάσα Χριστοφή, Marketing Manager ΙΚΕΑ, στην παρέμβασή της μέσω skype, αναφέρθηκε στην στήριξη του περιβαλλοντικού έργου της ΕΛΛΕΤ, καθώς υπάρχει η κοινή πεποίθηση ότι η πρόληψη και η προστασία από τις δασικές πυρκαγιές μάς αφορά όλους. Στόχος του Ομίλου Φουρλής είναι η συμβολή στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών κρίσεων και στην εξασφάλιση μιας καλύτερης καθημερινής ζωής για όλους μας αλλά και για τις μελλοντικές γενιές.

Στην απογευματινή ενημερωτική – εκπαιδευτική εκδήλωση, ειδικευμένοι επιστήμονες αναφέρθηκαν σε θέματα που αφορούν στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής – μεταξύ άλλων:

–       Συμπεριφορά δασικών πυρκαγιών και τεχνικές κατάσβεσης.

–       Ανάλυση κινδύνου σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς: κατοικίες, υποδομές, αγροτική παραγωγή, φυσικές περιοχές, βιοποικιλότητα.

–       Ενθάρρυνση συντονισμένης εθελοντικής δράσης σε τοπικό επίπεδο για την πρόληψη & καταστολή των πυρκαγιών.

–       Ενημέρωση για μέτρα προστασίας με σκοπό την μείωση του κινδύνου καταστροφής κτηρίων.

Συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Ντινόκας, Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος και επικεφαλής του προγράμματος ανέλυσε στην εισήγησή του: α/ Τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. β/ Την συμπεριφορά των δασικών πυρκαγιών και από ποιους παράγοντες επηρεάζονται. γ/ τους αποτελεσματικότερους τρόπους ελέγχου & κατάσβεσης των δασικών πυρκαγιών. 

Η Ευαγγελία Δασκαλάκου, Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Ινστιτούτο Μεσογειακών & Δασικών Οικοσυστημάτων, Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ», αναφέρθηκε στις Αρχές διαχείρισης του δάσους πριν τη φωτιά με παρουσίαση των στατιστικών στοιχείων για τις δασικές πυρκαγιές και στον ρόλο των Πολιτών σε δράσεις πρόληψης. Αναφορικά με την μεταπυρική διαχείριση Μεσογειακών πευκοδασών – παρουσιάστηκε το παράδειγμα της Αρχαίας Ολυμπίας. 

Για την κλιματική αλλαγή που επιδρά καταλυτικά στην αύξηση της ταχύτητας με την οποία καταστρέφεται το περιβάλλον και τα δασικά οικοσυστήματα, αλλά και στην πολύ έντονη δημιουργία της ζώνης μίξης δάσους – οικισμών που παρατηρείται σε πολλές περιοχές στην χώρα μας μίλησε ο Γιάννης Στεφανίδης, Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Μελετητής του προγράμματος, τονίζοντας ότι η δημιουργία οικιστικών περιοχών τόσο για πρώτη κατοικία όσο και για εξοχική αναγνωρίζεται διεθνώς ως έναν από τους κυριότερους λόγους της χειροτέρευσης των προβλημάτων των δασικών πυρκαγιών ιδιαίτερα όσον αφορά τις απαιτήσεις της δασοπυρόσβεσης αλλά και το μέγεθος των προκαλούμενων καταστροφών.

Ο Ηλίας Σακελλάρης, Αρχιτέκτων Μηχανικός, συνεργάτης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ ανέλυσε την σημασία της λήψης μέτρων για ενδεχόμενη έκθεση της οικίας μας σε δασική πυρκαγιά. Τα δομικά υλικά έχουν καθοριστικό ρόλο, καθώς η ανθεκτικότητα τους μπορεί να επιβραδύνει την εξάπλωση της πυρκαγιάς, δίνοντας επαρκή χρόνο για την κατάσβεσή της. Η γνώση του τρόπου συμπεριφοράς τους κατά την έκθεση τους στη φωτιά οδηγεί στη λήψη αποφάσεων για την σωστή επιλογή τους ή και τη βελτίωσή της πυρανθεκτικότητάς τους, που θα μειώσει τον κίνδυνο απώλειας της περιουσίας. Ο κάθε πολίτης, μπορεί να προβεί σε απλές ενέργειες κατά την έναρξη της κρίσιμης περιόδου των πυρκαγιών, για την σημαντική μείωση του κινδύνου καταστροφής της οικίας του.

Στην δραματική αλλαγή του τοπίου από τις μεγαπυρκαγιές εστίασε η Βασιλική Βλάμη, Περιβαλλοντολόγος, συνεργάτης της ΕΛΛΕΤ, τονίζοντας την διαφορά τους από τις πυρκαγιές οι οποίες δημιουργούν πολιτιστικούς οικότοπους. Οι πυρκαγιές που μαίνονται για μέρες οφείλονται, ανάμεσα σε άλλους παράγοντες, στην εγκατάλειψη της υπαίθρου, στις συνεχείς δασικές εκτάσεις και στην κλιματική αλλαγή.

Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε με την υποστήριξη της ΙΚΕΑ του Ομίλου FOURLIS.