Δεν τους εμπιστευόμαστε
Γράφει ο Διονύσης-Χαράλαμπος Καλαματιανός*
Σήμερα συμπληρώνονται 17 χρόνια από τη μαύρη επέτειο των φονικών πυρκαγιών του 2007 στην Ηλεία. Δεκάδες συνάνθρωποί μας βρήκαν τραγικό θάνατο σε μια απερίγραπτη καταστροφή. Θλιβερές μνήμες που δεν πρόκειται να ξεθωριάσουν ποτέ.
Σήμερα, είμαστε ξανά αντιμέτωποι με τις πυρκαγιές, την οδύνη και την απόγνωση που αφήνουν πίσω τους. Οχι μόνο βρισκόμαστε στο ίδιο έργο θεατές, αλλά χρόνο με τον χρόνο η κατάσταση δυσκολεύει ολοένα και περισσότερο. Προφανώς για όλα αυτά υπάρχουν ευθύνες.
Εδώ και 5 χρόνια, η κυβέρνηση διατρανώνει ότι έχει σχέδιο για τις δασικές πυρκαγιές. Ισχυρίζεται ότι μαθαίνει από τα λάθη, τις ελλείψεις και τις παραλείψεις της. Υπόσχεται ότι κάθε χρόνο ο κρατικός μηχανισμός και η Πολιτική Προστασία θα γίνονται διαρκώς καλύτεροι και περισσότερο αποδοτικοί. Η αλήθεια, όμως, είναι διαφορετική. Το 2021, η Ηλεία κάηκε ξανά, μαζί με την Εύβοια και την Αττική. Πέρυσι, σχεδόν επί 15 μέρες καιγόταν η μισή Ελλάδα, από τον Εβρο, την Κέρκυρα έως την Αχαΐα και τη Ρόδο. Μάλιστα, εξαιτίας των πυρκαγιών σημειώθηκαν εκρήξεις βομβών σε στρατιωτική εγκατάσταση, σε αποθήκη πυρομαχικών και κινδύνεψαν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Φέτος, η φωτιά έφτασε ώς το Χαλάνδρι και τα Βριλήσσια. Τι άλλο πρέπει να συμβεί για να γίνει αντιληπτό πως η κυβέρνηση αποτυγχάνει διαρκώς να κάνει έστω και τα στοιχειώδη για να παρέχει αίσθημα ασφαλείας στους πολίτες;
Αν και η ασφάλεια υπήρξε κατ’ εξακολούθηση προεκλογική δέσμευση της Ν.Δ., δυστυχώς αποδεικνύεται ότι πρόκειται για ακόμα έναν τομέα που η κυβερνητική απόδοση βρίσκεται πολύ κάτω από τον πήχη. Προφανώς, όταν μιλάμε για ασφάλεια, δεν αφορά μόνο τα κρίσιμα ζητήματα της Πολιτικής Προστασίας, αλλά και τη βαρύνουσα εγκληματικότητα, το οργανωμένο έγκλημα, την καθημερινή βία, τις παράνομες παρακολουθήσεις κ.λπ. Είναι ένα πολυπαραγοντικό σύνολο επιμέρους στοιχείων, που η διαχείρισή του απαιτεί στοχευμένους και ακριβείς χειρισμούς προκειμένου να επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα προς όφελος του κοινωνικού συμφέροντος. Αυτούς τους χειρισμούς και το σχέδιο η κυβέρνηση έχει αποτύχει να τους υλοποιήσει, με χαρακτηριστικό παράδειγμα –όπως προαναφέραμε– τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών.
Υπάρχουν συγκεκριμένα ερωτήματα, στα οποία επιτηδευμένα οι κυβερνώντες αρνούνται να απαντήσουν ουσιαστικά, προσπαθώντας να αποπροσανατολίσουν, προφανώς για να αποποιηθούν τις αδιαμφισβήτητα μεγάλες ευθύνες τους: είναι δυνατόν μέχρι στιγμής να έχει αξιοποιηθεί μόλις το 1% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Πολιτική Προστασία; Γιατί το Πυροσβεστικό Σώμα απαριθμεί περισσότερα από 3.000 οργανικά κενά; Γιατί το πόρισμα Γκολντάμερ –που αφορά τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών– παραμένει στο συρτάρι και δεν έχει αξιοποιηθεί εδώ και 5 χρόνια από την κυβέρνηση της Ν.Δ., που ως αντιπολίτευση το 2019 το είχε υιοθετήσει;
Αντί πειστικών απαντήσεων, η κυβέρνηση επιμένει να χρησιμοποιεί το αφήγημα της κλιματικής κρίσης, ισχυριζόμενη ούτε λίγο ούτε πολύ ότι για όλα ευθύνονται οι κλιματικές συνθήκες. Βεβαίως, οι δικαιολογίες αυτές δεν πείθουν. Κανείς δεν αμφισβητεί πως το κλίμα αλλάζει διαρκώς και οι νέες συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη δασικών πυρκαγιών. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως η Πολιτεία είναι άμοιρη ευθυνών· ίσα ίσα, οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη τα νέα δεδομένα και να προχωρήσει σε παρεμβάσεις και μέτρα που θα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα. Κάθε καταστροφή, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση προσπαθούν να τη διαχειριστούν επικοινωνιακά και εξαγγέλλουν μέτρα που ήδη υπάρχουν και έχουν ξαναεξαγγελθεί και δεν υλοποιήθηκαν 5 χρόνια τώρα. Δεν τους εμπιστευόμαστε.
Εμείς επιμένουμε ότι χρειάζεται ένα ολιστικό σχέδιο διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών, που θα βασίζεται στην πρόληψη και στην αντιμετώπισή τους, όπως επίσης και στην αποκατάσταση των πληγών που αφήνουν πίσω τους. Με ουσιαστική ενίσχυση του υποστελεχωμένου Πυροσβεστικού Σώματος και της Δασικής Υπηρεσίας, εκσυγχρονισμό των εναέριων μέσων κατάσβεσης, αύξηση των επιχειρησιακών οχημάτων, επαρκή χρηματοδότηση δήμων και δασαρχείων για καθαρισμούς και δημιουργία αντιπυρικών ζωνών. Με σαφές πλάνο ανάταξης και ανασυγκρότησης των καμένων περιοχών, που θα διασφαλίζει τη στήριξη των πληγέντων και την αποκατάσταση των ζημιών σε δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές. Κρίσιμο ρόλο για όλα τα παραπάνω μπορεί να έχει η δημιουργία Ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, η Σύσταση Διαρκούς Επιτροπής Αποκατάστασης και η άμεση αλλαγή του θεσμικού πλαισίου της Πρώτης Αρωγής.
Με αυτό τον τρόπο μπορεί να οχυρωθούν η κοινωνία, το περιβάλλον και η οικονομία στη μάχη κατά των πυρκαγιών. Και σίγουρα όχι αποκλειστικά με την ατομική ευθύνη του κάθε πολίτη, ως στρεβλό επιχείρημα και άλλοθι αποποίησης κυβερνητικών ευθυνών. Μπορούμε και πρέπει να αποτρέψουμε νέες τραγωδίες, νέες καταστροφές. Βούληση και σχέδιο χρειάζονται. Δυστυχώς, η σημερινή κυβέρνηση απέδειξε ότι δεν τα διαθέτει.
*Βουλευτής Ηλείας, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.