Borsalino
Η σάτιρα, το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός (ενίοτε), λειτουργούν σαν βαλβίδες πρόσκαιρης εκτόνωσης από τη σκληρή πραγματικότητα. Σα τη χύτρα ταχύτητας όπου η βαλβίδα ασφαλείας απελευθερώνει το συσσωρευμένο ατμό πριν γίνει η έκρηξη, έτσι και ο εμπαιγμός κάποιας κατάστασης ή ενός προσώπου (ακόμα και του δικού μας) μέσω παρωδίας, ειρωνείας και υπερβολής χρησιμοποιείται σα μέθοδος για να βελτιώσει, υποτίθεται, τα πράγματα.
Από τα παλιά τα χρόνια, οι βασιλιάδες και οι οι ηγεμόνες φρόντιζαν πάντα να «στολίζουν» την αυλή τους με τους ευφυέστερους και πιο ετοιμόλογους γελωτοποιούς. Σκεφτείτε λίγο τα παραμυθάκια, τις ιστοριούλες και τις ταινίες με τον ηγεμόνα στον επιβλητικό θρόνο του και από κάτω να σέρνεται με ένα σαρδόνιο χαμόγελο ο διασκεδαστής, πειράζοντας και «τσιγκλώντας» το βασίλειο για τα λάθη, τις παραλείψεις, τις αδικίες ή ακόμα και τη μοχθηρία της εξουσίας, φροντίζοντας όμως να κρατά και ένα όριο, διότι ανα πάσα στιγμή, με μια λάθος λεξούλα, παιζόταν το κεφάλι του του φουκαρά.
Φυσικά, πρώτος ο βασιλιάς και μετά όλοι οι υπήκοοι γελούσαν με τα πειράγματα και την πονηριά του γελωτοποιού και μετά, ήσυχα και ωραία, πήγαιναν όλοι να κοιμηθούν ευχαριστημένοι για το «πόσο ωραία τα έσυρε στην εξουσία», μεταφέροντας τη δική τους φωνή και οργή…
Ο Αριστοφάνης, «θεσμοθέτησε» ως πατέρας της θεατρικής κωμωδίας και της σάτιρας την ευρύτερη συμμετοχή του κοινού στη διακωμώδηση της εξουσίας και την σκληρή κριτική στα πεπραγμένα της μέσα από τις παραβολικές, αθυρόστομες και προκλητικές παραστάσεις του – εισάγοντας ταυτόχρονα σε κριτική και την ευθύνη του κοινού, για την αδιαφορία και την ανοχή του απέναντι στα φαινόμενα διαφθοράς και οίησης των ταγών του.
Στα νεότερα χρόνια εμφανίστηκαν οι θεατρικές επιθεωρήσεις. Ακολουθώντας τα διδάγματα του Αριστοφάνη, ενσωμάτωσαν στα θέματα της καθημερινότητας και την πολιτική σάτιρα, χρησιμοποιώντας ένα οξύ και ακατέργαστο χιουμοριστικό λεξιλόγιο. Μετά ήρθε η τηλεόραση και ο «καθωσπρεπεισμός» με αποτέλεσμα την δίκαια καθιέρωση και πρωτοκαθεδρία του Λαζόπουλου, ο οποίος – αρέσει δεν αρέσει – ήταν ο μόνος που προσπάθησε να κάνει έστω και μια στοιχειώδη αντιπολίτευση και να αρθρώσει το «ζητούμενο» κριτικό, πολιτικό λόγο – πράγμα στο οποίο αποσκοπεί από τη γέννησή της η θεατρική σάτιρα, μιας και η πολιτική, όσο και αν της γυρίζουμε την πλάτη, είναι αυτή που καθορίζει τον τρόπο ζωής μας.
Βέβαια, στο τέλος, αυτό που μένει είναι δυο «ατάκες», δυο τραγουδάκια και η διαπίστωση πως, ακόμα για μια φορά, «τι ωραία που τα είπε ο Λάκης…»
Είναι σαν τα συνεγειρικά τραγούδια που μας συνεπαίρνουν στις συναυλίες, σαν τα λουλούδια που δίνουν στους φαντάρους και αφήνουν στο παγωμένο μέταλλο του τανκ οι διαδηλωτές. Κάτι είναι…και ας τα βλέπουν και γελάνε αδιάφορα αυτοί που κάνουν κουμάντο.
Σήμερα η στήλη σκέφτηκε να είναι χιουμοριστική. Επηρεασμένη, προφανώς, από τον κατακλυσμό καλαμπουριού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τις ενδυματολογικές επιλογές της «Πρώτης Κυρίας» των ΗΠΑ, σκέφτηκε να σας αποκαλύψει, σε διεθνή αποκλειστικότητα, το ποιος κρύβεται πίσω από την περίεργη φιγούρα με τα δερμάτινα γάντια και το καπέλο που συνοδεύει τον Τράμπ στην ορκωμοσία του!
Η εικόνα που «αποκαλύπτεται» αφορά σε μια «γκαγκστερική κωμωδία» του ΄70 και η αλληγορική τοποθέτησή της δίπλα από τη φιγούρα της «smooth criminal» φιγούρας δίπλα στον Τράμπ, στοχεύει στην ανάδειξη ενός κόσμου που δείχνει να αναδύεται.
Νταηλίκι, κατάργηση Διεθνούς Δικαίου και Νόμος του ισχυρότερου, ελεεινός μισογυνισμός, φασιστικοί χαιρετισμοί και ακατέργαστος τραμπουκισμός, κοινωνικές αδεξιότητες και αρλούμπες που αγγίζουν τα όρια του κωμικού.
Στα σοβαρά, ας ελπίσουμε να προνοήσουμε, πριν τα Τέρατα που γεννιόνται μας καταπιούν…
ΔΡ
