Ασκήσεις κοινωνικού (και πολιτικού) κινδύνου

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”111760″ img_size=”full”][vc_column_text]

Tης Νικόλ Λειβαδάρη

Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως ο Χρήστος Σταϊκούρας ήταν πολιτικά ειλικρινής όταν δήλωνε τον Απρίλιο πως η μείωση μισθών στο Δημόσιο «δεν εξετάζεται επί του παρόντος».

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως, πιθανώς, το επαναλαμβανόμενο μήνυμα του πρωθυπουργού ότι «θα μοιραστούμε δίκαια το βάρος της κρίσης» είχε περισσότερο βάθος απ’ όσο κάποιοι νόμιζαν.

Το τρίτο, και καίριο, συμπέρασμα είναι πως η μείωση του μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο έχει πάρει κεντρική θέση στο τραπέζι των ασκήσεων του οικονομικού επιτελείου – έστω κι εάν δεν έχει, προσώρας τουλάχιστον, την μορφή γενικευμένων και οριζόντιων περικοπών μισθών, όπως έσπευσε να τονίσει χθες το υπουργείο Οικονομικών. «Ουδέποτε το υπουργείο Οικονομικών και η κυβέρνηση σχεδίασε μειώσεις μισθών στο δημόσιο. Ούτε σχεδιάζει», ανακοίνωσε το υπουργείο διαψεύδοντας τις ερμηνείες που δόθηκαν στα σχετικά ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών και των ΝΕΩΝ.

Εκείνο ωστόσο που δεν διέψευσε το υπουργείο Οικονομικών είναι πως εξετάζεται επέκταση της επιδότησης της μερικής απασχόλησης και στο Δημόσιο κι εκεί μάλλον βρίσκεται και το «κλειδί» της νέας τάξης πραγμάτων στα εργασιακά τους επόμενους μήνες. Όχημα γι αυτή την επέκταση θα αποτελέσει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE για την αντιμετώπιση της ανεργίας – ή, για την ακρίβεια, για την επιδότηση της μερικής εργασίας – και το πρώτο πεδίο εφαρμογής, κατά τις πληροφορίες, θα είναι οι συμβασιούχοι φορέων του Δημοσίου όπως οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει εφαρμογή του μοντέλου μειωμένης ή και εκ περιτροπής εργασίας και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με παράλληλη μείωση αποδοχών από το κράτος – εργοδότη και με μερική κάλυψη των απωλειών από τα κονδύλια του SURE. Δηλαδή, λιγότερες ώρες δουλειάς και «κούρεμα» μισθών κατά 20% με 25% κατ΄αρχας για τους συμβασιούχους των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ ανοιχτό ερώτημα αποτελεί το εάν συζητείται αντίστοιχη φόρμουλα και για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους που θα υποχρεωθούν σε τηλε-εργασία.

Όσοι εντός κυβέρνησης εισηγούνται γερμανικό μοντέλο εκ περιτροπής και επιδοτούμενης απασχόλησης και στο Δημόσιο, προτάσσουν δύο επιχειρήματα. Το ένα είναι πως τα ταμειακά διαθέσιμα, με τα ισχύοντα υφεσιακά δεδομένα και χωρίς δάνειο από τον ESM, αρκούν έως το φθινόπωρο. Η κεντρική επιλογή στην οποία έχουν καταλήξει το οικονομικό επιτελείο και το Μαξίμου είναι να μην υπάρξει προσφυγή στον ΕSΜ, υπό τον φόβο πως ακόμη και τα χαμηλότοκα, ευνοϊκά δάνεια του Μηχανισμού υποκρύπτουν δυναμική ενός νέου Μνημονίου στο, όχι και τόσο απώτερο, μέλλον. Ως εκ τούτου, «απαιτούνται άλλου τύπου παρεμβάσεις» όπως λέγεται χαρακτηριστικά, για να μην επέλθει δημοσιονομική ασφυξία.

Το δεύτερο επιχείρημα πατά στην «κοινωνική δικαιοσύνη». Η άποψη πως όλο το βάρος της κρίσης της πανδημίας έχει πέσει στον ιδιωτικό τομέα ακούγεται όλο και πιο έντονα από κυβερνητικά στελέχη το τελευταίο διάστημα, μαζί με την τεχνοκρατική θέση πως «αποτελεί δομική στρέβλωση για την οικονομία να είναι οι αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, ακόμη και των συμβασιούχων, υψηλότερες από εκείνες των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα».

Ο πολιτικός αντίλογος εδώ είναι πως πρόκειται για επιχείρημα που εμπίπτει στην σφαίρα του κοινωνικού αυτοματισμού. Ο οικονομικός, και τεχνοκρατικός, αντίλογος είναι διπλός: Μια παράλληλη μείωση μισθών σε ιδιωτικό και – ευρύτερο έστω – δημόσιο τομέα θα οδηγήσει, αφενός σε συμπίεση της αγοραστικής δύναμης όλων των μισθωτών, σε κατάρρευση της ιδιωτικής κατανάλωσης και σε νέο σπιράλ ύφεσης, όπως είπε χθες ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης.

Αφετέρου, η προσπάθεια να αποφευχθεί ένα νέο ευρωπαϊκό Μνημόνιο οδηγεί στην πράξη σε «ιδιόκτητη» εσωτερική υποτίμηση και, εν τέλει, σε «νέο Μνημόνιο εγχώριας κοπής», όπως λένε επίσης πηγές της Κουμουνδούρου.

Παραπλεύρως, οι ίδιες πηγές βάζουν στο τραπέζι και μια ακόμη επισήμανση – ερώτημα με ειδικό κοινωνικό και πολιτικό βάρος: Εάν στους συμβασιούχους για τους οποίους εξετάζεται περικοπή μισθών μέσω SURE εντάσσονται και οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα των Δήμων και οι υγειονομικοί του ΕΣΥ – δηλαδή, εκείνοι που αποτέλεσαν τους «ήρωες» της πανδημίας…

Πηγή: tvxs.gr[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]