ΑΣΕΠ: «Άφαντοι» όταν έρχεται η ώρα του διορισμού

Εκτιμάται ότι περίπου το 50% των επιτυχόντων ΑΣΕΠ τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για θέσεις σε δήμους/περιφέρειες δεν θα πάει

Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης χρειάζονται προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των δημοτών. Παράλληλα, αυξημένο εμφανίζεται και το ενδιαφέρον από την πλευρά των εν δυνάμει εργαζομένων οι οποίοι σπεύδουν να καταθέσουν αιτήσεις για τις θέσεις που προκηρύσσονται. Ωστόσο, όταν φτάνει η ώρα του διορισμού υπολογίζεται ότι ένας στους δύο γυρίζει την πλάτη στο Δημόσιο. «Το Δημόσιο δεν ελκύει», έγραψε ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ Θάνος Παπαϊωάννου σε ανάρτησή του. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί καταθέτουν πολλαπλές αιτήσεις ελπίζοντας να πετύχουν τη θέση με λίγες ώρες απασχόλησης, άλλοι όταν έρχεται η ώρα του διορισμού έπειτα από ένα χρόνο (το λιγότερο) έχουν βρει δουλειά αλλού, ενώ ειδικότητες όπως αυτές της πληροφορικής και του μηχανικού προτιμούν την ελεύθερη αγορά, εκτός αν πρόκειται για μητέρα με μικρό παιδί που στοχεύει στις άδειες.

Τα τηλέφωνα στο ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού) χτυπούσαν συνέχεια εκείνες τις ημέρες που επρόκειτο να δημοσιοποιηθούν οι τελικοί πίνακες των επιτυχόντων. «Πότε θα βγουν τα αποτελέσματα, χρειάζομαι μηχανικό για το πρόγραμμα». Λίγες ημέρες μετά την έκδοση των οριστικών αποτελεσμάτων για τον διορισμό 1.468 ατόμων ως μόνιμο προσωπικό τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε δήμους και περιφέρειες τα τηλέφωνα άρχισαν να χτυπούν και πάλι: «Βρείτε αντικαταστάτη, δεν θα έρθει, είπε».

Τα περιστατικά διηγούνται υπάλληλοι του ΑΣΕΠ εξηγώντας ότι η ανάγκη για προσωπικό τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην τοπική αυτοδιοίκηση είναι μεγάλη και οι αιτήσεις πολλές, ωστόσο οι θέσεις τελικά δεν καλύπτονται.

Τα στοιχεία του συμβουλίου δείχνουν ότι περίπου το 50% των ατόμων που διορίστηκαν τυπικά πριν από 8 μήνες σε δήμους και περιφέρειες δεν αποδέχτηκε τον διορισμό του, με αποτέλεσμα να διοργανώνεται από την αρχή επαναληπτική διαδικασία. Στις αρχές του 2022 το ΑΣΕΠ προκήρυξε 1.427 θέσεις μόνιμου προσωπικού και προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης κυρίως για την τοπική αυτοδιοίκηση (προκήρυξη 13Κ/2021). Για την πλήρωση αυτών των θέσεων κατατέθηκαν συνολικά 52.548 αιτήσεις. Χαρακτηριστικό μάλιστα είναι ότι κατά την ελληνική συνήθεια περίπου 16.000 αιτήσεις κατατέθηκαν τις τελευταίες τρεις ημέρες της προθεσμίας ενός μηνός που είχε δοθεί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εν λόγω «διαγωνισμός» δεν περιελάμβανε στην πράξη κάποια διαγωνιστική διαδικασία. Ο κάθε υποψήφιος έπρεπε να καταβάλει παράβολο αξίας 3 ευρώ και να καταθέσει ηλεκτρονικά το σύνολο των δικαιολογητικών που απαιτούνταν και με βάση τα οποία λαμβάνει μόρια. Αναλόγως των προσόντων που ζητούνται κάθε φορά καταρτίζεται πίνακας επιτυχίας με τη μοριοδότηση των αιτούντων. Πηγές του ΑΣΕΠ αναφέρουν ότι η εξέταση τόσων φακέλων με κάθε λεπτομέρεια απαιτεί πολύ χρόνο, δεδομένου ότι πρέπει για παράδειγμα να ελεγχθεί η αυθεντικότητα των πτυχίων που έχουν κατατεθεί, ενώ ταυτόχρονα «τρέχουν» και άλλες διαδικασίες. Τα ονόματα των 1.427 που επιλέχθηκαν με βάση τη διαδικασία μοριοδότησης δημοσιοποιήθηκαν στις 14/12/2022, περίπου 10 μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης. Ωστόσο χθες, δηλαδή ένα χρόνο αργότερα, προκηρύχθηκαν εκ νέου 424 θέσεις (έκδοση αποφάσεων για την αναπλήρωση 424 θέσεων), καθώς τουλάχιστον τόσοι δεν αποδέχτηκαν τον διορισμό τους.

«Αυτό σημαίνει ότι για το 37,9% των θέσεων που είχαν προκηρυχθεί με εκείνη τη σημαντική προκήρυξη που αφορούσε κρίσιμες ειδικότητες πανεπιστημιακής εκπαίδευσης του Δημοσίου και της αυτοδιοίκησης οι διοριστέοι δεν αποδέχτηκαν τον διορισμό τους», σημειώνει ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ, Θάνος Παπαϊωάννου. Προσθέτει μάλιστα ότι «εκκρεμούν και πιο πρόσφατα αιτήματα αναπλήρωσης γι’ αυτή την προκήρυξη. Εκτιμάται ότι θα φτάσουμε το 50% μη αποδοχής διορισμού», επισημαίνει.

Οι λόγοι

Το Δημόσιο δεν ελκύει εργαζομένους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εκτιμά ο κ. Παπαϊωάννου. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, αρχικά κατατέθηκαν πολλαπλάσιες αιτήσεις από τις προκηρυχθείσες θέσεις. Η καθυστέρηση στην έκδοση των αποτελεσμάτων οπωσδήποτε παίζει ένα ρόλο, δεδομένου ότι μέσα σε ένα χρόνο αρκετοί μπορεί να έχουν ήδη βρει εργασία. Από την άλλη, λόγω των χαμηλών μισθών (1.092 μεικτά για εργαζόμενο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, χωρίς να έχει υπολογιστεί το επίδομα παιδιού), χωρίς δώρα, επιδόματα αδείας ή πιθανότητα σημαντικής οικονομικής αναβάθμισης τα επόμενα χρόνια, οπωσδήποτε το Δημόσιο δεν είναι αποτελεί ελκυστική επιλογή για κάποιον που είναι σε θέση να βρει αλλού εργασία. Ο κ. Παπαϊωάννου εκτιμά ότι υπάρχουν και άλλοι λόγοι που αρκετοί δεν αποδέχονται τον διορισμό τους. Οι περισσότεροι από αυτούς που κατέθεσαν αίτηση για τις θέσεις των μηχανικών, για παράδειγμα, έχουν ήδη δουλειά, εκτιμά, ωστόσο, ότι αναζητούν καλύτερες συνθήκες εργασίας και συγκεκριμένο ωράριο. Οταν όμως φτάνει ο διορισμός και πρέπει να μετακομίσουν σε άλλο μέρος ή να εργαστούν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, το ξανασκέφτονται και δεν πηγαίνουν. «Προφανώς το θέμα του μισθού είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό», επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου, «ειδικά από τη στιγμή που οι απολαβές στον ιδιωτικό τομέα είναι πλέον καλύτερες».

Η τακτική πάντως του «κάνω αίτηση και βλέπουμε» καθυστερεί τις διαδικασίες και εξοργίζει εκείνους που έχουν ανάγκη πραγματικά μια θέση εργασίας και έχουν κολλήσει στην ουρά… Σε ομάδα υποψηφίων στο Facebook πολλοί είναι εκείνοι που καταλογίζουν αδιαφορία σε όσους καταθέτουν αιτήσεις σε διάφορες προκηρύξεις του ΑΣΕΠ χωρίς να το σκέφτονται σοβαρά, με αποτέλεσμα το συμβούλιο να πρέπει κάθε φορά να εξετάζει πολλές χιλιάδες αιτήσεις για μερικές εκατοντάδες θέσεις.

«Κάναμε τη διαδικασία 25 φορές και τελικά δεν βρήκαμε άτομο»

Τι συμβαίνει όμως και τόσο μεγάλο ποσοστό από το σύνολο όσων έκαναν αίτηση για τη θέση όταν έρχεται ο διορισμός υπαναχωρεί και γυρίζει την πλάτη στο Δημόσιο; Και ποιες είναι οι συνέπειες αυτής της διαδικασίας για τη λειτουργία στο Δημόσιο και στην τοπική αυτοδιοίκηση; Υπάρχουν πολλοί «επαγγελματίες» στην κατάθεση αιτήσεων για θέσεις του Δημοσίου που έχουν θέσει στόχο κάποια στιγμή να βρουν την ιδανική θέση: κοντά στον τόπο κατοικίας τους και να είναι μια όσο το δυνατόν πιο ξεκούραστη θέση. Οπως καταγγέλλουν άνθρωποι που έχουν μελετήσει τη διαδικασία, υπάρχουν άτομα που «κάνουν αίτηση παντού»: «Υπάρχει άτομο που είναι σε όλους τους πίνακες. Δηλαδή έχει και καλά 31 πτυχία»! Ωστόσο, οι υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες να ελέγξουν κάθε αίτηση ξεχωριστά και διεξοδικά, διαδικασία που απαιτεί βέβαια πολύ χρόνο.

Σπατάλη χρόνου και πόρων, και τελικά οι δήμοι και πάλι δεν θα έχουν το προσωπικό που χρειάζονται. Μέσω της συγκεκριμένης προκήρυξης το 2021 ο Δήμος Παπάγου – Χολαργού είχε ζητήσει τέσσερις υπαλλήλους, τρεις πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, έναν μηχανικό, έναν μηχανικό ηλεκτρονικών υπολογιστών και έναν γεωπόνο, καθώς και έναν μηχανολόγο – μηχανικό τεχνολογικής εκπαίδευσης. Εδώ και οκτώ μήνες έχει προσλάβει μόνο τον τελευταίο, καθώς οι άλλοι τρεις που επιλέχθηκαν από το ΑΣΕΠ δεν αποδέχτηκαν τον διορισμό τους. «Είναι εντυπωσιακό, ο ένας δεν αποδέχθηκε τη θέση παρότι έμενε στην Αγία Παρασκευή. Ο γεωπόνος ήταν στην Πάτρα και τελικά μάλλον αποφάσισε να μην έρθει στην Αθήνα (σ.σ. παρότι ο ίδιος είχε βάλει στην αίτησή του τη θέση στον Δήμο Παπάγου – Χολαργού). Αλλά αυτή που μας δυσκόλεψε περισσότερο ήταν η τρίτη. Βρισκόταν στο Λίβερπουλ και έπρεπε να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση μη αποδοχής σε ελληνική προξενική αρχή. Για να γίνει αυτό έπρεπε να πάει στο Λονδίνο, αλλά μας είπε “το νωρίτερο σε τρεις εβδομάδες γιατί έχω πολλή δουλειά”», περιγράφει ο αρμόδιος υπάλληλος του δήμου. Και συμπληρώνει: «Το 2018 σε άλλο διαγωνισμό που αναζητούσαμε κοινωνικό λειτουργό κάναμε τη διαδικασία 25 φορές για 25 άτομα που ήταν στον κατάλογο των διορισθέντων και τελικά δεν βρήκαμε».

Υπάρχουν και «επαγγελματίες» στην κατάθεση αιτήσεων: υποψήφιος βρέθηκε σε όλους τους πίνακες, δηλαδή σαν να διαθέτει 31 πτυχία.

Στην αναμονή

Ο Δήμος Χαλανδρίου είχε ζητήσει οκτώ υπαλλήλους πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, αλλά τελικά μόνο δύο αποδέχθηκαν τον διορισμό τους. «Είναι πολύ δύσκολο να βρεις εξειδικευμένο προσωπικό στους δήμους. Είναι σίγουρο ότι ένας κομπιουτεράς ή ένας μηχανικός μπορούν να βρουν στον ιδιωτικό τομέα καλύτερες δουλειές», λέει ο δήμαρχος Σίμος Ρούσσος. Την ίδια στιγμή υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι που δεν καταφέρνουν να επιτύχουν υψηλή μοριοδότηση, οπότε και δεν βρίσκονται στις πρώτες θέσεις στους τελικούς πίνακες, αλλά χρειάζονται πολύ τη δουλειά. Η Μ.Δ. στα 45 της έχει ένα πτυχίο, ένα μεταπτυχιακό, έχει Proficiency και πιστοποίηση για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Έχει πολλές φορές καταθέσει τα χαρτιά της, αλλά το πολυπόθητο χαρτάκι με τον διορισμό δεν έχει έρθει ποτέ μέχρι τώρα. «Τα νέα παιδιά έχουν περισσότερα προσόντα πλέον. Δύο μεταπτυχιακά, για παράδειγμα. Και στα μόρια δεν μετράει ο βαθμός του μεταπτυχιακού, είναι το ίδιο το δικό μου που είναι MBA με κάποιον που έκανε ένα χρόνο εξ αποστάσεως». Η Μ.Δ. θεωρεί ότι σε κάθε περίπτωση η διαδικασία μέσω ΑΣΕΠ είναι πιο δίκαιη, ενώ παλιά «δούλευες μόνο αν είχες γνωστό». Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η διαδικασία είναι εξαιρετικά αργή. «Όταν περνάνε 2-3 χρόνια από τη στιγμή που κάνεις την αίτηση είναι πολύ πιθανό να έχει αλλάξει η ζωή κάποιου και να μην ανταποκριθεί στον διορισμό», επισημαίνει. Αν οι αιτήσεις εξετάζονταν πιο γρήγορα «θα γίνονταν και άμεσα οι αναπληρώσεις, οπότε θα είχαμε πιθανότητα να προσληφθούμε και εμείς που θέλουμε να δουλέψουμε».

Πηγή: Κathimerini.gr