Απλά μαθήματα… απαξίωσης

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”94100″ img_size=”full”][vc_column_text]

Γιάννης Μπαζαίος

Παρακολουθούμε μέρες τώρα τη στοχευμένη προσπάθεια απαξίωσης του τελευταίου ασφαλιστικού νόμου (για τον οποίο πολλοί μπορεί να έχουν διαφωνίες ή… καλύτερες ιδέες), με τη διατήρηση στην επικαιρότητα ενός πρακτικά ανύπαρκτου θέματος, με αφορμή τη διεκδίκηση πολύ υψηλής σύνταξης βασισμένης σε κοινωνικό πόρο αντί πραγματικών εισφορών.

Το ζήτημα επιλύεται εύκολα, όμως το συγκεκριμένο έργο το έχουμε δει πολλές φορές και λέγεται «ωρίμανση κοινής γνώμης»: Ο νέος υπουργός ξεκινά με τη διαρροή μιας εξωφρενικής περίπτωσης και συντηρεί την υπόθεση για ημέρες στη δημοσιότητα, αντί να ασχοληθεί με την επίλυσή της, αθόρυβα, όπως τακτικά γίνεται (πόσο μάλλον που έχει και έτοιμη λύση νομοθέτησης).

Ταυτόχρονα, ψιθυρίζει ότι μια επιτροπή μελετά το ζήτημα και θα φέρει διορθωτική ρύθμιση και αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού – στην ουσία έναν νέο (ασφαλιστικό) νόμο «που θα επιλύει το πρόβλημα».

Τι έχει πει μέχρι σήμερα ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Γ. Βρούτσης;

Η φράση-κλειδί είναι: «Εχουν δοθεί υπέρογκες συντάξεις, θα γίνει “restart”».

Τι εννοεί με αυτή τη φράση; Ας τον ακούσουμε πιο προσεκτικά: «Δυστυχώς δεν το προλάβαμε, λίγες υψηλές συντάξεις καταβλήθηκαν» (χωρίς ωστόσο να μπορεί να πει πόσες ήταν αυτές). «Αναζητώ στοιχεία για το πόσες είχαν δοθεί, πόσες εκκρεμούσαν», σημειώνει, ξεκαθαρίζοντας ότι «έχουν δοθεί υψηλές συντάξεις βάσει λαθών του επανυπολογισμού». «Από τη μια έχουμε ευνοϊκές απονομές συντάξεων και από την άλλη αδικίες» και πρόσθεσε ότι «θα γίνει “restart” στο σύστημα επανυπολογισμού».

Τι γνωρίζουμε εμείς;

Με τον ν. 4387/2016 καθιερώθηκαν πρώτη φορά ενιαίοι κανόνες για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους όλων των πρώην φορέων κύριας σύνταξης και του Δημοσίου ως προς το ποσοστό και τη βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών κλάδου κύριας σύνταξης αλλά και τον τρόπο υπολογισμού της κύριας σύνταξης. Παράλληλα, τέθηκε και ανώτατη βάση μηνιαίου ασφαλιστέου εισοδήματος επί του οποίου υπάρχει υποχρέωση καταβολής εισφορών (στο 10πλάσιο του βασικού μισθού άγαμου μισθωτού). Αυτό σημαίνει ότι πλέον το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης (το επιπλέον της εθνικής σύνταξης) υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο για όλους τους ασφαλισμένους, με πλαφόν 3.166 ευρώ.

«Τρύπες» και ανισότητες υπήρχαν στα προηγούμενα ασφαλιστικά συστήματα. Θυμίζουμε ότι ο κ. Βρούτσης υπήρξε και παλαιότερα υπουργός Εργασίας (πώς του ξέφυγε τέτοια «τρύπα»;): οι συντάξιμες αποδοχές (δηλαδή οι αποδοχές επί των οποίων υπολογιζόταν η κύρια σύνταξη) κυμαίνονταν ανάμεσα στους φορείς -ή και εντός του ίδιου φορέα- από τις αποδοχές του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης ή του τελευταίου 12μήνου ή της καλύτερης διετίας ή της καλύτερης 5ετίας κ.ο.κ., ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οι κοινωνικοί πόροι «συμπλήρωναν» ατομικές εισφορές, πάντα όμως στο σύνολο των ασφαλισμένων και όχι ατομικά (όπως η περίπτωση που διεκδικεί η συμβολαιογράφος).

Το ανώτατο ποσό μηνιαίων ασφαλιστέων αποδοχών διέφερε με τη σειρά του: για τους παλιούς ασφαλισμένους στο πρώην ΙΚΑ μέχρι το 2012 ήταν 2.432 ευρώ, στο ΤΠΑ-ΔΕΗ 4.544 ευρώ, στους ανταποκριτές Ξένου Τύπου (ΤΑΙΣΥΤ/ΑΞΤ) το 75πλάσιο του ΗΑΕ ή 5.543 ευρώ το 2013 (Ν. 4093/12), όπως έγινε για τους νέους ασφαλισμένους μετά το 1993, ενώ σε άλλα Ταμεία ή σε ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων, δεν υπήρχε ανώτατο όριο, όπως θα θυμάται ο υπουργός.

Θα θυμάται ο κ. Βρούτσης ότι επί υπουργίας του υπήρχαν διαφοροποιήσεις ως προς το πλαφόν της μηνιαίας κύριας σύνταξης: ώς 2.373 ευρώ για παλαιούς ασφαλισμένους ΙΚΑ, ώς 2.773 ευρώ για ασφαλισμένους ειδικών ταμείων (ΤΑΠ-ΔΕΗ, ΤΑΠ-ΟΤΕ, ΤΣΠ-ΕΤΕ κ.λπ. και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ), ενώ, παράλληλα, υπήρχε και πλαφόν σε περίπτωση αθροίσματος καθαρών ποσών συντάξεων (περισσότερες από μία συντάξεις κύριες και επικουρικές), το οποίο οριζόταν σε 3.680 ευρώ την τελευταία περίοδο.

Τι μπορεί να κάνει ο κ. Βρούτσης;

Με μια τροπολογία να ρυθμίσει ότι «το συνολικό ακαθάριστο ποσό της χορηγούμενης από τον ΕΦΚΑ κύριας σύνταξης ή αθροίσματος συντάξεων και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε έως 31/12/2016, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο π.χ. στο δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης με 20 έτη ασφάλισης».

Τι θέλει όμως να κάνει;

Να φτιάξει ασφαλιστικό με το όνομά του (με νέα όρια, νέο επανυπολογισμό για όλες τις συντάξεις με άγνωστα κριτήρια, επανεξέταση της προσωπικής διαφοράς, πυλώνα ιδιωτικής ασφάλισης κ.ά. πολλά που θα τα δούμε σύντομα).[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]