Απάτες στο Κτηματολόγιο με οικοπεδοφάγους

Διασταυρώσεις στοιχείων για ακίνητα που δηλώθηκαν τελευταία στιγμή και στην Ηλεία 

Ενώ οι εργασίες κτηματογράφησης προχωρούν και μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου θα έχει καλυφθεί το 70% της χώρας, πραγματική “φάμπρικα” έχει στηθεί με τα ακίνητα που δεν δηλώθηκαν έγκαιρα στο Κτηματολόγιο από τους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους και με εδαφικές εκτάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο

Η απάτη που αποκαλύφθηκε πρόσφατα με την προσπάθεια κυκλώματος να οικειοποιηθεί μεγάλης αξίας εκτάσεις τουριστικού ενδιαφέροντος στην Υδρα, στις Σπέτσες, και στο Αγκίστρι,  είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Εκατοντάδες τέτοιες περιπτώσεις – για ακίνητα μικρότερης αξίας – μπαίνουν τώρα στο στόχαστρο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και των υπηρεσιών του Κτηματολογίου, καθώς προκύπτουν αποχρώσες ενδείξεις για απόπειρες ιδιοποίησης ξένων ιδιοκτησιών με τη “σφραγίδα” του Κτηματολογίου.

Τα μέχρι στιγμής στοιχεία οδηγούν σε οργανωμένα κυκλώματα που έχουν απλώσει τη δράση τους σε πολλές περιοχές της χώρας και είναι σε θέση να εντοπίζουν αδήλωτα ακίνητα, σχολάζουσες κληρονομίες και δημόσιες εκτάσεις.

Πολύ περισσότερες είναι οι περιπτώσεις “οικοπεδοφάγων” που δρουν σε τοπικό επίπεδο, μοιράζονται μεταξύ τους τα ακίνητα-”λεία” και καταθέτουν ενόρκως ο ένας για τον άλλον ότι είναι ιδιοκτήτης του εκάστοτε επίμαχου ακινήτου, η ότι το εκμεταλλεύεται επί δεκαετίας 

Με τον ίδιο τρόπο, με αμοιβαίες ένορκες καταθέσεις, γίνεται και η αρπαγή δημόσιων εκτάσεων, αγροκτημάτων που έχουν μείνει ακαλλιέργητα επί πολλά χρόνια, κτημάτων που έχουν εγκαταλειφθεί από κληρονόμους και έχουν καταστεί ημιδασικά κλπ.

Στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος των “επιτήδειων” βρίσκονται ακίνητα σε τουριστικές περιοχές, κτίρια και αγροτικές εκτάσεις από σχολάζουσες κληρονομίες και εδαφικές εκτάσεις εκτός σχεδίου που ανήκουν σε κρατικούς φορείς.

 Σύμφωνα με πληροφορίες, πολύ περισσότερες είναι οι υποθέσεις μικρότερου οικονομικού αντικειμένου, με απόπειρες ιδιοποίησης ιδιωτικών ακινήτων και δημόσιων εδαφικών εκτάσεων  σε άλλες περιοχές της χώρας.  Διασταυρώσεις στοιχείων γίνονται για ακίνητα στην Ηλεία, Εύβοια,  Αργολίδα και Μαγνησία, που δηλώθηκαν τελευταία στιγμή στο Κτηματολόγιο.

Από τη στιγμή που γεννήθηκαν υποψίες ότι “κάτι δεν πάει καλά” και άρχισαν οι συστηματικοί έλεγχοι, τέτοιες περιπτώσεις εντοπίζονται πλέον εύκολα. Τα ψηφιακά εργαλεία του  Κτηματολογίου αναβαθμίζονται συνεχώς και οι έλεγχοι γίνονται με πολλά κριτήρια, ακόμη και με χρήση αλγορίθμων. Ξεχωρίζουν αρχικά οι υποθέσεις που θεωρούνται “ύποπτες” και ακολουθεί διεξοδική διερεύνηση των στοιχείων.

Όμως, καθώς προχωρά η κτηματογράφηση, ανακύπτουν συνεχώς νέα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με νομοθετικές ρυθμίσεις και με διοικητικές αποφάσεις. Τα νέα προβλήματα είναι νομικής και τεχνικής φύσεως. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να καταλήξουν δεκάδες χιλιάδες ακίνητα και αγροτεμάχια ως “αγνώστου ιδιοκτήτη” – εάν δεν γίνουν βορά των οικοπεδοφάγων ή ξεφύγουν από τους “άρπαγες” αγροτικής γης.

Σ΄αυτή την περίπτωση, ακόμη κι αν υπάρχει ιδιοκτήτης που τα εκμεταλλεύεται – αλλά δεν τα έχει δηλώσει στο Κτηματολόγιο, δεν θα μπορεί να τα μεταβιβάσει, ούτε να πάρει επιδοτήσεις, να ενταχθεί σε προγράμματα χρηματοδότησης, ή να αποζημιωθεί για ζημίες από φυσικές καταστροφές.

3,2 εκατ. «ορφανά» ακίνητα

Στο τέλος Νοεμβρίου  έληξε η προθεσμία για δηλώσεις ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων   και στις τελευταίες περιοχές για τις οποίες η διαδικασία υποβολής ήταν ακόμη ανοιχτή. Πάντως, οι περιουσίες δε χάνονται. Εάν ένα ακίνητο δεν έχει δηλωθεί, μπορεί ο πραγματικός ιδιοκτήτης, όπου το Κτηματολόγιο λειτουργεί, να προσκομίσει, εφόσον έχει μεταγεγραμμένο τίτλο στο παλιό Υποθηκοφυλακείο, αποδοχή κληρονομιάς, δικαστική απόφαση χρησικτησίας, συμβόλαιο αγοραπωλησίας κ.λπ., ώστε να εγγράψει και να κατοχυρώσει το περιουσιακό του δικαίωμα.

Η ισχύς συμβολαίων και άλλων νομικών εγγράφων που πιστοποιούν την περιουσία παραμένουν σε ισχύ. Αν και όσο αργεί κανείς να δηλώσει το ακίνητό του, τόσο μεγαλύτερα προβλήματα θα αντιμετωπίσει, αφού οι διαδικασίες περιπλέκονται.

Σε κάθε περίπτωση, ως μεγάλο «αγκάθι» της διαδικασίας κτηματογράφησης παραμένει το πλήθος των αδήλωτων ιδιοκτησιών,  ξεπερνώντας, κατά μέσο όρο, το 8% σε πανελλαδικό επίπεδο.

Συνολικά, σε όλη τη χώρα τα «άγνωστου ιδιοκτήτη» υπολογίζονται σε 3,2 εκατομμύρια (από το σύνολο των περίπου 40 εκατ. ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων), με 140.000 να είναι εκείνα με κτίσμα. Από το σύνολο των «ορφανών» ιδιοκτησιών εκείνα που βρίσκονται σε περιοχές όπου το Κτηματολόγιο λειτουργεί είναι πάνω από 420.000.

Οι συγκεκριμένες περιουσίες, εάν δεν εμφανιστούν οι ιδιοκτήτες τους, θα περιέλθουν στο Δημόσιο, σταδιακά, ανάλογα με τον χρόνο που θα περαιώνεται η κτηματογράφηση σε κάθε περιοχή.